Obywatelskie inicjatywy uchwałodawcze z podpisem elektronicznym
Każdemu mieszkańcowi Krakowa przysługuje prawo do przygotowania projektu uchwały Rady Miasta Krakowa i poddania go pod głosowanie RMK. Zbieranie odręcznych podpisów poparcia w przypadku takich inicjatyw zawsze było uciążliwe i czasochłonne a pandemia COVID-19 dodatkowo utrudniła organizację takich akcji. Uruchomienie narzędzia do obsługi elektronicznego składania podpisów pod obywatelskimi inicjatywami uchwałodawczymi (OBIU) usprawni i znacząco ułatwi ten proces.
Zbieranie podpisów mieszkańców pod obywatelskim projektem uchwały za pomocą internetu umożliwiła zmieniona uchwała w sprawie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Projektodawcą tej nowelizacji była Komisja Dialogu Obywatelskiego Rady Miasta Krakowa.
– Blisko dwa lata temu Komisja Dialogu Obywatelskiego pochyliła się nad pomysłem elektronicznego zbierania podpisów. Jednym z powodów było wsparcie partycypacji i rozwój elektronicznych usług. Rewolucja cyfrowa i pandemia spowodowała, że chcieliśmy wyjść naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, którzy wychodzą z propozycją uchwałodawczą i chcieliby włączyć się we współdecydowanie na temat tego, co się dzieje w mieście. Wydaje się, że to pierwsza tego typu inicjatywa w Polsce. Może nasza inicjatywa będzie impulsem do rozwoju tego typu narzędzi w innych samorządach – mówi Artur Buszek, przewodniczący Komisji Dialogu Obywatelskiego Rady Miasta Krakowa.
Celem nowelizacji było usprawnienie procesu składania i przeprowadzania obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym oraz wzrost partycypacji społecznej. Dzięki tym zmianom nie będzie konieczności zbierania podpisów osobiście, wystarczą podpisy składane drogą elektroniczną.
Obywatelski projekt uchwały może złożyć grupa co najmniej 300 mieszkańców miasta posiadających czynne prawa wyborcze. Moduł OBIU na platformie Biuletynu Informacji Publicznej Miasta Krakowa będzie zintegrowany z Profilem Zaufanym. Aby skutecznie poprzeć obywatelską inicjatywę uchwałodawczą, należy posiadać ważny, potwierdzony profil zaufany i przy jego użyciu złożyć podpis zaufany.
– Dotychczas zbieranie podpisów pod obywatelskimi inicjatywami uchwałodawczymi odbywało się w sposób tradycyjny na ulicach miasta bądź w innych lokalizacjach Krakowa. Oczywiście rozwiązanie to nadal może być wykorzystywane przez mieszkańców. Przyszedł jednak czas, aby dać komitetom inicjatywnym możliwość przedstawiania swoich pomysłów na łamach Biuletynu Informacji Publicznej Miasta Krakowa, mieszkańcy natomiast otrzymają szansę na to, aby stać się częścią procesu tworzenia prawa miejskiego bez wychodzenia z domu – mówi Piotr Bukowski, zastępca dyrektora Wydziału Organizacji i Nadzoru UMK.
– Stworzenie modułu pozwalającego na elektroniczne składanie podpisów pod obywatelskimi inicjatywami uchwałodawczymi stanowiło wyzwanie w skali całego kraju. Pomimo możliwości prawnych nadal trudno znaleźć samorząd, który mógłby się pochwalić aplikacją pozwalającą na wdrożenie takiego rozwiązania. Prekursorski charakter narzędzia, zróżnicowane potrzeby mieszkańców oraz komitetów, a także regulacje prawne, które należy uwzględnić stanowiły wyzwania, z którymi mierzył się zespół pracujący nad systemem – podkreśla Bukowski.
Rozwiązanie OBIU to pomysł, który zrodził się wśród radnych Krakowa, a prezydent Krakowa zlecił jego realizację mając na uwadze potrzebę ciągłego usprawniania pracy w ramach e-administracji. Forma, w jakiej system zostaje oddany do dyspozycji mieszkańców, to efekt współpracy pracowników Kancelarii Rady Miasta oraz Oddziału Społeczeństwa Informacyjnego Wydziału Organizacji i Nadzoru UMK, którzy wraz z zespołem Akademickiego Centrum Komputerowego Cyfronet AGH tworzyli kolejne elementy modułu. Narzędzie OBIU to sposób na nową jakość angażowania mieszkańców w proces stanowienia prawa, a także szansa na wdrażanie w przyszłości kolejnych elektronicznych rozwiązań, które podniosą na wyższy poziom kontakt urzędników z mieszkańcami.
– Miejsce, w którym krakowianie mogą składać podpisy, już istnieje. Jego prototypowy charakter, otwartość na sugestie i potrzeby komitetów obywatelskich oraz mieszkańców, a także dynamika zmian w zakresie usług elektronicznych sprawiają, że moduł ten z pewnością będzie w przyszłości poddawany dalszym pracom rozwojowym. Wszystko po to, aby platforma była dla użytkowników możliwie jak najbardziej funkcjonalna i użyteczna, a oni sami mieli w rękach narzędzie, które pozwoli im w prosty sposób oddziaływać na krakowską rzeczywistość – dodaje zastępca dyrektora Wydziału Organizacji i Nadzoru UMK.
