Komunikat archiwalny

TAK dla ograniczenia godzin sprzedaży alkoholu w sklepach w Krakowie

środa, 25 stycznia 2023 r.

Mieszkańcy Krakowa chcą wprowadzenia zmian dotyczących nocnej sprzedaży detalicznej alkoholu na terenie miasta. Tak wynika z przeprowadzonej od 17 października do 15 grudnia 2022 r. przez Urząd Miasta Krakowa ankiety, w której wzięło udział 11 741 osób. Za ograniczeniem sprzedaży opowiedziało się 6 082 mieszkańców (54,77%), przeciw temu pomysłowi było 5 022 mieszkańców (45,23%).

– Zapytaliśmy zarówno osoby zainteresowane – dając możliwość wypełnienia ankiety i zrobiliśmy badania opinii publicznej, pytając krakowian co sądzą o potencjalnym ograniczeniu handlu detalicznego alkoholem – powiedział Bogusław Kośmider, zastępca prezydenta Krakowa. Podkreślił, że po raz pierwszy w historii samorządu tak głęboko przeanalizowaliśmy opinię mieszkańców w tym zakresie. – Pierwszy etap dyskusji mamy za sobą. Teraz dyskusja samorządu. Kraków jest zróżnicowany w tej materii, ale z paroma miejscami, co pokazały badania, gdzie jest potrzeba interwencji. W kwietniu projektem uchwały w tej sprawie zajmie się Rada Miasta – zapowiedział wiceprezydent Bogusław Kośmider.

Pomysł na przeprowadzenie ankiety

Wprowadzenie przez samorządy zakazu sprzedaży alkoholu po godz. 22.00 i ograniczenia liczby sklepów monopolowych w obrębie gminy, umożliwiła na początku 2018 r. nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Zniesienie ograniczeń związanych z pandemią oraz zwiększony ruch turystyczny ponownie wywołały w Krakowie dyskusję nad wprowadzeniem czasowego zakazu sprzedaży detalicznej alkoholu. Postulaty zgłaszali również mieszkańcy, którzy informowali o coraz częstszych przypadkach zakłócania ciszy nocnej, a także właściciele lokali gastronomicznych.

29 kwietnia 2022 r. Prezydent Miasta Krakowa otrzymał wniosek Komisji Skarg, Wniosków i Petycji Rady Miasta Krakowa w sprawie przygotowania projektu uchwały Rady Miasta Krakowa, dotyczącego wprowadzenia ograniczeń nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży.

Próby ograniczenia nocnej sprzedaży alkoholu

Rada Miasta Krakowa już w 2016 roku podejmowała działania w celu ograniczenia sprzedaży alkoholu w sklepach w porze nocnej. 26 października 2016 r. skierowano do Sejmu i Senatu RP rezolucję, w której apelowano o zwiększenie uprawnień samorządu w zakresie możliwości regulacji godzin otwarcia punktów detalicznych sprzedających alkohol. W 2018 roku przeprowadzono konsultacje społeczne dotyczące nocnej prohibicji w sklepach w poszczególnych dzielnicach Krakowa. 12 września 2018 roku Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę w sprawie wprowadzenia ograniczeń na terenie Dzielnicy I Stare Miasto w sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych w nocy. Uchwała jednak nie weszła w życie, ponieważ 15 listopada 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wstrzymał jej wykonanie. 20 lutego 2019 r. Gmina Miejska Kraków wniosła skargę kasacyjną od wyroku WSA w Krakowie. 24 sierpnia 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.

Umowa z przedsiębiorcami – krakowskie porozumienie

Od 1 września 2019 r. na terenie Gminy Miejskiej Kraków obowiązywała roczna umowa społeczna zawarta z 154 przedsiębiorcami prowadzącymi sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży pn. „Krakowskie Porozumienie – Dobre Praktyki w Zakresie Odpowiedzialnej Sprzedaży”. Do umowy nie przystąpiły stacje benzynowe i sieci hipermarketów. W ramach umowy, przedsiębiorcy zobowiązali się do niesprzedawania alkoholu w godzinach od 24.00 do 5.30. Ponadto, zgodzili się spełnić inne wymogi (np. monitoring zewnętrzny i wewnętrzny). Wg danych policji z początku 2020 r., liczba interwencji w rejonie sklepów monopolowych spadła o 7%. Z uwagi na epidemię oraz bardzo trudną sytuację ekonomiczną krakowskich przedsiębiorców, 6 kwietnia 2020 r. obowiązywanie porozumienia na czas epidemii zostało zawieszone. Obecnie nie jest planowane zawarcie nowej umowy społecznej.

Kiedy i w jakiej formie zbierano głosy

Mieszkańcy Krakowa mogli się wypowiedzieć w sprawie ograniczeń nocnej sprzedaży napojów alkoholowych w sklepach za pośrednictwem: ankiety elektronicznej na stronie www.krakow.pl oraz ankiety telefonicznej pod numerem: 12 616 55 55. Dodatkowo, w trzech lokalizacjach Urzędu Miasta Krakowa oraz Punktach Obsługi Mieszkańców w galeriach handlowych, a także w siedzibach rad dzielnic można było oddać swój głos, poprzez wrzucenie wypełnionej ankiety do urny.

Jakie pytania zadano mieszkańcom

Propozycje zmian w zakresie nocnej sprzedaży alkoholu w sklepach mieszczących się na terenie miasta dotyczyły: w ogóle decyzji w zakresie wprowadzenia ograniczeń, zakazu sprzedaży alkoholu między północą a godz. 5.30 lub między godz. 22.00 a 6.00, a także zakazu sprzedaży alkoholu obejmującego całe miasto lub tylko dzielnice, które o to zawnioskują.

Wyniki ankiety

W głosowaniu wzięło udział 11 741 osób. Oddano 11 104 ważnych głosów, nieważnych głosów było 637. Powodem unieważnienia głosów był: niepoprawny numer PESEL, błędnie wypełnione pola, osoby niepełnoletnie, głosy po terminie, głosy puste.

Za ograniczeniem sprzedaży było 6 082 osób (54,77%).

Najwięcej z nich poparło pomysł ograniczenia sprzedaży w godzinach 22.00-6.00 – 4 573 (75,19%), z tego za wprowadzeniem zakazu w tych godzinach w całym mieście głosowało – 4 290 osób (93,81%), a w dzielnicach – 283 osoby (6,19%).

Za ograniczeniem w godz. 24.00-5.30 głosowało 1 509 osób (24,81%), z tego za wprowadzeniem zakazu w tych godzinach w całym mieście – 1 110 osób (73,56%), w dzielnicach – 399 osób (26,44%).

Przeciw ograniczeniu sprzedaży wypowiedziały się 5 022 osoby (45,23%).

Najwięcej głosów na TAK oddano w dzielnicy I Stare Miasto – 601, najwięcej głosów na NIE oddano w dzielnicy V Krowodrza – 579. Najwięcej głosujących było w dzielnicy V Krowodrza – w sumie 1 142 osoby, najmniej głosów oddano w dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie – 111.

Jeśli chodzi o szczegółowy podział głosów na historyczne dzielnice Krakowa to w Krowodrzy (Dzielnica IV Prądnik Biały, Dzielnica V Krowodrza, Dzielnica VI Bronowice, Dzielnica VII Zwierzyniec) za było 1 521 osób, przeciw – 1 368. W Nowej Hucie (Dzielnica XIV Czyżyny, Dzielnica XV Mistrzejowice, Dzielnica XVI Bieńczyce, Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie, Dzielnica XVIII Nowa Huta) za oddano 1 158 głosów, przeciw – 917.

Na terenie Podgórza (Dzielnica VIII Dębniki, Dzielnica IX Łagiewniki, Borek Fałęcki, Dzielnica X Swoszowice, Dzielnica XI Podgórze Duchackie, Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim, Dzielnica XIII Podgórze) za było 2 068 osób, przeciw – 1 632.

W obszarze Śródmieścia (Dzielnica I Stare Miasto, Dzielnica II Grzegórzki, Dzielnica III Prądnik Czerwony) za wprowadzeniem zakazu opowiedziały się 1 254 osoby, przeciw były 1 023.

Umowa z Ogólnopolską Grupą Badawczą

Urząd Miasta Krakowa podpisał również umowę na przeprowadzenie badania opinii publicznej mieszkańców Krakowa, w zakresie ograniczenia godzin sprzedaży alkoholu w sklepach. Badanie zostało przeprowadzone od 25 października do 8 listopada 2022 r. na reprezentatywnej próbie 1 100 pełnoletnich mieszkańców miasta metodą wspomaganych komputerowo wywiadów telefonicznych oraz wspomaganych komputerowo wywiadów bezpośrednich. Za ograniczeniem sprzedaży alkoholu było 47,14%, przeciw 42,16%, osoby niezdecydowane stanowiły 10,70%. Licząc bez osób niezdecydowanych za ograniczeniem sprzedaży alkoholu było 52,79% uczestników badania, przeciw – 47,21%.

Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w mieście i wpływy

Aktualnie w Krakowie w handlu detalicznym funkcjonuje 1 404 zezwoleń na sprzedaż alkoholu kategorii A (do 4,5 proc. oraz na piwo), 1474 kategorii B (od 4,5 proc. do 18 proc. z wyjątkiem piwa), 1 273 kategorii C (powyżej 18 proc.). W gastronomii funkcjonuje 1 425 zezwoleń kategorii A, 1 322 – B, 1 040 – C. Wpływy do budżetu Miasta z tytułu korzystania z zezwoleń na sprzedaż alkoholu w 2022 roku przekroczyły 26 mln zł. Z dobrowolnych deklaracji przedsiębiorców wynika, że całodobową sprzedaż detaliczną alkoholu prowadzi ok. 300 punktów na terenie całego miasta.

Planowane działania

W najbliższym czasie zostanie przedstawiona Radzie Miasta Krakowa informacja ze szczegółowym podsumowaniem wyników ankiety. Zostanie opracowany wstępny projekt uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie ograniczenia godzin sprzedaży alkoholu w sklepach w Krakowie. Projekt uchwały zostanie przekazany przez Radę Miasta Krakowa do Rad Dzielnic oraz do dowódcy Garnizonu Kraków w celu uzyskania ich opinii. Ostateczny projekt uchwały Rady Miasta Krakowa po opiniach Rad Dzielnic oraz dowódcy Garnizonu Kraków będzie przedmiotem głosowania przez Radę Miasta Krakowa, która podejmie ostateczną decyzję w tej sprawie.

Ograniczenia w nocnej sprzedaży alkoholu w Polsce i innych krajach

Ograniczenia w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży wprowadziły m.in. Katowice, Poznań, Wrocław, Zakopane, Skawina. W miastach, w których wprowadzono ograniczenia, potwierdzono pozytywny wpływ na poprawę bezpieczeństwa oraz spadek liczby interwencji, przykładowo w Katowicach spadła liczba interwencji dotyczących spożywania alkoholu w miejscach publicznych (o 45%) oraz liczba interwencji wobec osób nietrzeźwych (o 46,4%).

Ograniczenia w godzinach sprzedaży napojów alkoholowych obowiązują w wielu krajach europejskich m. in. w Irlandii, Portugalii, Litwie, Słowenii, Estonii, Szwecji, Hiszpanii, Finlandii, Łotwie oraz Norwegii.