Wyniki konkursu o Nagrodę Krakowa Miasta Literatury UNESCO

 – W dotychczasowych czterech edycjach Nagrody KMLU wyróżniliśmy prawie 150 znakomitych inicjatyw wydawniczych popularyzujących dziedzictwo Krakowa i współtworzących literacką współczesność miasta, które – o czym warto wspomnieć – świętuje w tym roku jubileusz 10-lecia przyznania tytułu Miasta Kreatywnego UNESCO w dziedzinie literatury. Te 10 lat i rosnące zainteresowanie Nagrodą KMLU pokazują, że dziedzictwo i literacka współczesność Krakowa wymagają szczególnej opieki i wsparcia – opowiada Robert Piaskowski, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury i członek komisji konkursowej Nagrody KMLU.

W tym roku o Nagrodę ubiegało się 73 kandydatów – pisarzy, tłumaczy/tłumaczek, redaktorów i ilustratorów – reprezentowanych przez 39 wydawnictw z całej Polski.

– Jednym z naszych strategicznych celów jako miejskiej instytucji kultury jest wspieranie i bycie blisko tego, co w Krakowie najcenniejsze. Miasto Literatury UNESCO to wyjątkowy ekosystem współtworzony przez rozmaite instytucje, branże i osoby: od pisarzy i tłumaczy, przez wydawnictwa, kameralne księgarnie, antykwariaty, drukarnie, aż po biblioteki. Założeniem Nagrody KMLU, której jesteśmy realizatorem, jest wzmacnianie i pielęgnowanie tego wyjątkowego i cennego zasobu kreatywnego miasta – mówi Urszula Chwalba, kuratorka programu KMLU i przewodnicząca komisji konkursowej Nagrody.

W 4. edycji Nagrody KMLU wyróżniono wiele gatunków i form literackich: tomiki wierszy, powieści, eseje, reportaże literackie, biografie, książki dla dzieci. Komisja konkursowa doceniła też tematykę przedstawionych projektów, w tym roku poświęconych m.in. śmierci Stanisława Pyjasa czy nigdy nieopowiedzianym w pełni losom pacjentów szpitali psychiatrycznych w okupowanej Polsce.

Miłośników twórczości Wisławy Szymborskiej bez wątpienia ucieszy wydanie nigdy niepublikowanej korespondencji poetki z Ryszardem i Krystyną Krynickimi, opatrzone jej wyklejankami oraz przekładami wierszy i tekstami okolicznościowymi, a czytelników poezji Adama Zagajewskiego – zbiór jego esejów pt. „Najwyższy człowiek świata. O Józefie Czapskim” pod redakcją Andrzeja Franaszka. Obie publikacje przygotowuje krakowskie wydawnictwo a5.

Laureatami i laureatkami Nagrody KMLU 2023 są również doświadczeni i debiutujący tłumacze, wśród nich m.in. Magdalena Heydel przygotowująca nowe tłumaczenie „Mrs. Dalloway” Virginii Woolf czy Aleksandra Samonek popularyzująca twórczość Warsan Shire – brytyjskiej autorki somalijskiego pochodzenia i osoby z doświadczeniem uchodźczym. Wśród zgłoszeń pojawiła się znacząca liczba projektów powiązanych z naszym miastem nie tylko poprzez osoby twórców, ale również takich, w których Kraków stanowi bezpośrednią inspirację literackich opowieści.

Nagrodzeni twórcy reprezentowani są zarówno przez większe wydawnictwa, działające na rynku książki już od wielu lat i mające w swoim dorobku pozycje najwybitniejszych polskich pisarzy (Znak, Wydawnictwo Czarne, Wydawnictwo Literackie), jak i przez oficyny bardziej niszowe, które stawiają na młodych pisarzy, tłumaczy i ilustratorów oraz świeże spojrzenie na współczesną kulturę i literaturę (Cyranka, Filtry, Nisza, Officyna, KONTENT, Lokator, Ha!art).

34 nagrodzone publikacje otrzymają nie tylko wsparcie finansowe, ponieważ zostaną one także objęte szczególnymi działaniami promocyjnymi, m.in. poprzez organizację spotkań premierowych pod patronatem KMLU w pałacu Potockich przy Rynku Głównym 20, w księgarniach kameralnych czy podczas krakowskich festiwali literackich: Festiwalu Miłosza, Festiwalu Conrada i Festiwalu Literatury dla Dzieci.

– Realizowana od 2020 r. Nagroda KMLU szybko stała się ważnym wyróżnieniem dla krakowskich twórców i twórczyń o ugruntowanej już pozycji w świecie literackim, jak i istotnym wsparciem dla debiutantów i debiutantek, których talent oraz świeże, nieszablonowe spojrzenie przyciągają nowe pokolenia. Aplikacje tegorocznych laureatów, ale i projekty, których nie udało nam się wyróżnić, przekonują mnie, że czeka nas niezwykle udany literacki rok – podkreśla Marcin Dyrcz, sekretarz Nagrody.

Lista nagrodzonych twórców:

• Anna Arno
• Kalina Błażejowska
• Aleksandra Brzuzy
• Marcin Oskar Czarnik
• Jacek Dehnel
• Mikołaj Denderski
• Andrzej Franaszek
• Maja Gańczarczyk
• Barbara Gawryluk
• Mateusz Górniak
• Magdalena Heydel
• Michalina Jurczyk
• Filip Kobiela
• Katarzyna Kobylarczyk
• Jakub Kornhauser
• Ryszard Krynicki
• Katarzyna Kubisiowska
• Małgorzata Lebda
• Tadeusz Lubelski
• Cezary Łazarewicz
• Rafał Matyja
• Zośka Papużanka
• Tomasz Pindel
• Gustaw Owczarski
• Aleksandra Samonek
• Konrad Sierzputowski
• Dominika Słowik
• Michał Sobol
• Ishbel Szatrawska
• Piotr Tarczyński
• Teresa Tyszowiecka blask!
• Elżbieta Wojnarowska
• Aleksandra Zielińska
• Mateusz Żaboklicki

Lista wydawców, którzy zgłosili kandydatów do Nagrody KMLU 2023: a5, Aletheia, ANAGRAM, Anna Pactwa Media, Artrage, Austeria, Biuro Literackie, Cyranka, Dwie Siostry, Filtry, Fundacja Kulminacja, Fundacja Poemat, Grupa Zaczytani, Ha!art, Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka, Karakter, Katalog Press, KONTENT, Kraina Książek, Literatura, Lokator, Marginesy, Nisza, Officyna, Ostrogi, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Krakowie, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Łodzi, Terytoria Książki, Universitas, Wydawnictwo Agora, Wydawnictwo Akademickie Sedno, Wydawnictwo Czarne, Wydawnictwo J, Wydawnictwo Literackie, Wydawnictwo „Od Do” Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwo WAM, Znak.

Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO ustanowiona została w 2020 r. na mocy uchwały Rady Miasta Krakowa jako odpowiedź na współczesne wyzwania stojące przed branżą wydawniczą. Nagroda jest także elementem Programu Patronackiego KMLU realizującego kluczowe założenia Strategii Krakowa Miasta Literatury UNESCO oraz Programu Rozwoju Kultury w Krakowie do roku 2030. Pomnażanie literackiego dziedzictwa i pielęgnowanie wizerunku Krakowa, a także wsparcie dla środowisk kreatywnych związanych z literaturą i sektorem wydawniczym to główne założenia przyświecające realizacji projektu.

Organizatorem konkursu o Nagrodę Krakowa Miasta Literatury UNESCO jest Gmina Miejska Kraków, a realizatorem KBF – instytucja kultury Miasta Krakowa, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Projekt jest realizowany w ramach miejskiej strategii „Kultura odporna”.

Więcej informacji o Nagrodzie KMLU, laureatach poprzednich edycji: miastoliteratury.pl.