Wytyczne do zarządzania historycznym centrum Krakowa

Historyczne centrum Krakowa zostało wpisane na Listę światowego dziedzictwa w 1978 r. W ubiegłym roku, kiedy Kraków świętował 45. rocznicę wpisu, zostały sfinalizowane prace nad dokumentem „Wytyczne do zarządzania historycznym centrum Krakowa, miejscem światowego dziedzictwa UNESCO na lata 2023-2035”, rozpoczęte jeszcze w 2022 roku.

Wytyczne powstały w oparciu o ekspercki „Plan Zarządzania Miejscem Światowego Dziedzictwa UNESCO dla Historycznego Centrum Krakowa”. Opracowanie zawiera analizę najważniejszych zagadnień związanych z szeroko rozumianą ochroną dziedzictwa rozumianego jako „wyjątkowa uniwersalna wartość”, ze względu na którą historyczne centrum Krakowa zostało wpisane na listę UNESCO. Dokument odnosi się do dziedzictwa materialnego, niematerialnego, mieszkańców miasta i gości.

− We współpracy z różnymi grupami interesariuszy wypracowaliśmy też katalog celów uwzględniających zarówno konieczność zachowania historycznej tkanki miasta, jak i potrzebę zrównoważonego rozwoju, na pierwszym planie stawiając dobro mieszkańców, a następnie dbałość o bezpieczeństwo oraz zrównoważenie funkcji miejskich. Dzięki tym wytycznym możliwa będzie skuteczna ochrona wyjątkowego na skalę globalną dziedzictwa naszego miasta, na którym budujemy wizerunek nowoczesnej, dynamicznie rozwijającej się metropolii, czerpiącej z historii i bogatego dorobku – podkreśla Katarzyna Olesiak, dyrektorka Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK.

Jak czytamy w dokumencie, w oparciu o dziedzictwo o znaczeniu światowym nasze miasto chce tworzyć warunki rozwoju dla różnych grup społecznych, budować możliwości kształtowania silnej lokalnej tożsamości oraz aktywnie włączać się w międzynarodowy dialog.

Warto też podkreślić, że wytyczne koncentrują się na trosce o zachowanie bezcennego dziedzictwa Krakowa, a jednocześnie uwzględniają nowe okoliczności i wyzwania w tym obszarze. Pandemia Covid-19, wojna w Ukrainie i świadomość bezpośredniego zagrożenia dla zabytków, jak również zmiany w liczbie i strukturze użytkowników miejsca dziedzictwa związane z konfliktami wojennymi, a także zmiany klimatyczne – to zagadnienia, które muszą być uwzględniane w systemie zarządzania miastem także w zakresie troki o dziedzictwo.

Zarządzanie miejscem światowego dziedzictwa powinno na zasadzie partnerstwa włączać wszystkich kluczowych interesariuszy, mających wpływ na sposób funkcjonowania miasta i życie jego mieszkańców. Twórcy dokumentu podkreślają, że nawiązanie stałej współpracy jest celem na najbliższe lata. A kolejnym etapem będzie organizacja i opracowanie odpowiedniego planu działań uwzględniającego współzarządzanie historycznym centrum Krakowa, miejscem światowego dziedzictwa.

„Wytyczne do zarządzania historycznym centrum Krakowa, miejscem światowego dziedzictwa UNESCO na lata 2023-2035” są zgodne ze „Strategią Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030”, a także „Programem Rozwoju Kultury w Krakowie do roku 2030”. Dokument jest dostępny w Biuletynie informacji Publicznej.