Animatorzy Roku 2024 nagrodzeni
Tegoroczni laureaci Nagrody Animator Roku: Tadeusz Dylawerski, Monika Grabowska-Skucha, Dawid Masło, a także sztuka na wynos i Muzeum Fotografii w Krakowie odebrali nagrody podczas gali, która odbyła się 4 października w MuFo Rakowicka. Gali towarzyszyła konferencja „Stare=Nowe” BookForum wieńcząca 4. edycję Programu Edukacji Kulturowej − Krakowski Archipelag Kultury. Była to także okazja do ogłoszenia, że Kraków będzie gospodarzem VI NieKongresu Animatorów i Animatorek Kultury, który odbędzie się w czerwcu 2025 roku.
Nagroda Animator Roku to przyznawane od 2021 roku wyróżnienie, za pomocą którego miasto docenia i promuje działalność najlepszych krakowskich edukatorek, edukatorów, animatorek i animatorów kultury. To także nagroda dla podmiotów szczególnie wyróżniających się w działaniach na rzecz animacji i edukacji kulturowej.
− To właśnie Wy: Animatorki i Animatorzy, Edukatorki i Edukatorzy kultury – wszechstronni i kreatywni, docieracie do osób najbardziej narażonych na wykluczenie i poprzez integracyjną, włączającą moc sztuki sprawiacie, że ich głos i pasja znajdują swoje odbicie w społeczeństwie. W nieszablonowy i nieoczywisty sposób podejmujecie trudne i ważne tematy. Łączycie dyscypliny, łączycie techniki, łączycie ludzi i pokolenia – podkreśliła Jadwiga Gutowska-Żyra, p.o. dyrektorki Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego, która wręczyła nagrody laureatom wraz z Magdaleną Mazurkiewicz, przewodniczącą Komisji Kultury i Ochrony Zabytków Rady Miasta Krakowa.
Do tegorocznej edycji Nagrody zostały zgłoszone 52 wnioski: 29 kandydatur w kategorii osoby indywidualne oraz 13 kandydatur w kategorii podmioty. Komisja konkursowa zwróciła szczególną uwagę na partycypacyjne zaangażowanie młodzieży i seniorów w projekty kulturalne, niestandardowe podejście do edukacji teatralnej (w tym także wydobywanie potencjału twórczego osób z niepełnosprawnościami), animowanie kulturalnej sieci uchodźczyń oraz innowacyjne wielokierunkowe działania z zakresu edukacji ekologiczno-przyrodniczej.
Nagrodę główną w kategorii „osoby” otrzymał Tadeusz Dylawerski, pedagog i instruktor teatralny, twórca i opiekun Grupy Teatralnej „ITAKA i owaka”, który został uhonorowany za rozbudzanie pasji, i talentów dzieci oraz młodzieży w tej grupie, a także za wysoki poziom artystyczny tworzonych spektakli, integracyjną siłę prowadzonych działań i włączenie do procesu teatralnego nie tylko dzieci o specjalnych potrzebach, ale również ich rodzin, nauczycieli i społeczności.
Przyznano także dwa równorzędne wyróżnienia. Otrzymali je Monika Grabowska-Skucha oraz Dawid Masło. Działaczka społeczna, Monika Grabowska-Skucha, została wyróżniona za tworzenie społeczeństwa obywatelskiego połączonego kreatywną kobiecą energią poprzez realizację projektu „Dziewczyńskie niedziele”, a także za umiejętność angażowania osób z doświadczeniem uchodźczym pobudzającą ich zaangażowanie, sprawczość oraz poczucie przynależności. Z kolei Dawid Masło otrzymał wyróżnienie za wszechstronne podejście do edukacji kulturowej i popularyzacji nauk przyrodniczych z wykorzystaniem różnorodnych technik łączących kulturę, sztukę i naukę, a także za zarażanie entuzjazmem do odkrywania na nowo świata natury i budowania z nią głębokiej więzi.
W kategorii „podmioty” przyznano dwie równorzędne nagrody, których laureatami zostali: sztuka na wynos i Muzeum Fotografii w Krakowie MuFo.
Sztuka na wynos to niekonwencjonalna przestrzeń działań kulturalnych zlokalizowana na ostatnim piętrze starej kamienicy przy ulicy Starowiślnej 55 w Krakowie. Została wymyślona i jest prowadzona z ogromną pasją przez Ankę Graczyk (aktorkę, animatorkę i menadżerkę) oraz Dariusza Starczewskiego (aktora, animatora, reżysera, autora koncepcji Teatru „sztuka na wynos” i jego inicjatyw). Zostali oni nagrodzeni za twórcze działania na rzecz edukacji kulturowej i rozwoju widowni oraz integrowanie społeczności wokół teatru za pomocą minimalistycznych środków, a także za stworzenie na mapie Krakowa unikalnego miejsca teatralnego.
Muzeum Fotografii w Krakowie MuFo jest jedyną w Polsce instytucją muzealną poświęconą w całości medium fotograficznemu. Muzeum, które było także gospodarzem gali, zostało nagrodzone za wdrażanie partycypacyjnych metod tworzenia oferty przez działania „Młodzieżowej Rady Muzealnej MuFo” oraz za wszechstronny program edukacyjny i animacyjny wykraczający poza standardowe zadania muzealne, odpowiadający na potrzeby zróżnicowanych grup odbiorców.
Podczas gali zaprezentowano fragment spektaklu „Piękna Bestia” w wykonaniu grupy teatralnej „ITAKA i owaka” ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 4 w Krakowie. Spektakl wyreżyserował Tadeusz Dylawerski, wystąpili: Aleksandra Dziuba, Zuzanna Rataj, Jakub Chorągwicki, Stanisław Kmak, Jan Ślaga, Maciej Mleczko. Opieka: Agnieszka Marchańska, Agata Rams, Joanna Hanusz, Erwin Jeneralczyk.
„Stare=Nowe” BookForum w ramach Krakowskiego Archipelagu Kultury
Gali Nagrody Animator Roku 2024 towarzyszyła konferencja „Stare=Nowe” BookForum wieńcząca 4. edycję Programu Edukacji Kulturowej „Krakowski Archipelag Kultury”, którego operatorem w latach 2023-2024 była Fundacja Krajowy Depozyt Biblioteczny.
Program „Krakowski Archipelag Kultury” powstał w odpowiedzi na potrzebę wypracowania i wdrożenia dobrych praktyk mających na celu podnoszenie atrakcyjności i standardów lokalnej oferty działań edukacyjnych oraz integrację środowiska krakowskich animatorek i animatorów kultury. To także realizacja jednego z priorytetów Programu Rozwoju Kultury w Krakowie 2030 i postulatów, które znalazły się w raporcie przygotowanym na zlecenie miasta przez Małopolski Instytut Kultury: „Jaki program edukacji kulturowej w Krakowie? Diagnoza edukacji w obszarze kultury”.
Adresatami projektu są edukatorzy i animatorzy działający w obszarze szeroko rozumianej kultury – zaangażowani w działania miejskich instytucji kultury, młodzieżowych domów kultury, organizacji pozarządowych, szkół, świetlic środowiskowych i innych podmiotów działających na rzecz wspierania inicjatyw pobudzających i kształcących społeczność w dziedzinie kultury. W ramach programu wybierany corocznie operator realizuje szereg działań mających na celu doskonalenie kompetencji oraz sieciujących animatorki i animatorów kultury w Krakowie, a także stwarza możliwości samodzielnej realizacji przez nich własnych niskobudżetowych inicjatyw edukacyjnych. Dodatkowe informacje. Operatorem programu w latach 2024-2025 będzie Fundacja A Sztuka?.
Gala Nagrody Animator Roku była także okazją do ogłoszenia, że nasze miasto będzie gospodarzem VI NieKongresu Animatorów i Animatorek Kultury, który odbędzie się już w czerwcu 2025 r.