Projekt „Szkolne klimaty”, czyli ekowiedza w praktyce

„Szkolne klimaty” to inicjatywa zespołu doradczyń ds. klimatu i środowiska Urzędu Miasta Krakowa, łącząca edukację środowiskową z praktycznym działaniem. Projekt został zrealizowany na zlecenie Urzędu Miasta Krakowa we współpracy z Fundacją Napraw Sobie Miasto z Katowic, w ramach programu LIFE-IP EkoMałopolska. Jego głównym celem było zbadanie jakości powietrza wewnętrznego w klasach szkolnych oraz wyposażenie uczniów w wiedzę, kompetencje i urządzenia pomiarowe umożliwiające samodzielne diagnozowanie oraz poprawę warunków w szkolnym otoczeniu.

– Projekt „Szkolne klimaty – Kraków 2025” powstał z potrzeby połączenia edukacji środowiskowej z realnym działaniem w przestrzeni szkolnej. Jego założeniem było nie tylko uświadomienie uczniom, jak jakość powietrza wpływa na zdrowie i samopoczucie, ale także przekazanie im konkretnych narzędzi i kompetencji. Dzięki temu młodzi ludzie uczą się, że mają realny wpływ na środowisko, w którym żyją i uczą się na co dzień – zaznacza Paweł Wyszomirski, prezes Fundacji Napraw Sobie Miasto.

W ramach projektu uczniowie wcielili się w rolę badaczy, wykorzystując profesjonalne urządzenia pomiarowe, takie jak: czujniki CO₂, mierniki pyłów PM2.5 i kamery termowizyjne. Podczas warsztatów badawczych przeprowadzali pomiary w klasach, analizowali dane, tworzyli mapy otoczenia i przygotowywali rekomendacje dla swoich szkół. Wszystko to działo się w duchu koncepcji Living Lab, czyli szkoły jako żywego laboratorium, w którym młodzież nie tylko zdobywa wiedzę, ale też aktywnie uczestniczy w kształtowaniu środowiska, w którym się uczy. Z kolei podczas warsztatów naprawczych, stanowiących praktyczne dopełnienie wcześniejszych działań badawczych, mieli okazję własnoręcznie przesadzić sadzonki roślin doniczkowych, ucząc się przy tym identyfikacji roślin pokojowych oczyszczających powietrze oraz podstaw ich pielęgnacji.

6 czerwca w Urzędzie Miasta Krakowa odbyło się uroczyste spotkanie podsumowujące inicjatywę „Szkolne klimaty – Kraków 2025”. W wydarzeniu uczestniczyli uczniowie, nauczyciele i dyrektorzy z krakowskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych, które brały udział w projekcie.

Spotkanie było okazją do prezentacji wyników badań i podsumowania efektów kilku miesięcy wspólnej pracy. Przedstawiciele Fundacji Napraw Sobie Miasto oraz pozostali uczestnicy dzielili się swoimi wnioskami, opowiadali o wyzwaniach i sukcesach, a także wskazywali konkretne działania naprawcze, jakie zostały już wdrożone w ich szkołach, od zmiany organizacji przerw, przez lepszą wentylację klas, po przesadzanie roślin i tworzenie zielonych przestrzeni wewnątrz budynków.

– „Szkolne klimaty” to nie tylko projekt, to sposób myślenia o szkole jako miejscu troski o zdrowie, środowisko i relacje. Podczas spotkania podsumowującego nie zabrakło inspirujących historii i wspólnej refleksji nad tym, jak szkoły mogą stać się przestrzenią realnej zmiany klimatycznej ; tu i teraz – podkreśla Beata Kulig-Gołąbek, doradczyni ds. klimatu i środowiska Urzędu Miasta Krakowa.

Jak dodaje, projekt udowodnił, że jakość powietrza to nie abstrakcja, a realny problem, który można zrozumieć, zmierzyć i zmienić wspólnym wysiłkiem całej społeczności szkolnej. Dzięki praktycznemu podejściu i partnerskiej współpracy z ekspertami, uczniowie nabrali przekonania, że ich działania mają znaczenie. Wspólne sadzenie zieleni w klasach nie tylko sprzyjało pogłębianiu wiedzy, budowaniu więzi z roślinami, ale też pozwoliło uczestnikom poczuć sprawczość. Każdy mógł zostawić po sobie coś, co będzie służyło całej społeczności szkolnej.