30 tysięcy w 30 dni

Podczas pierwszych 3 dni prezentacji Podziemi Rynku z możliwości ich zwiedzenia skorzystało około 3000 osób. 27 września rozpoczęło się zwiedzanie w ramach regularnej pracy trasy turystycznej. Od tego czasu wystawę obejrzało 29.445 osób.

Muzeum w podziemiach Rynku Głównego to 700 zabytków archeologicznych, 500 elektronicznych odwzorowań zabytków, 600 rekonstrukcji cyfrowych 3D, 30 stanowisk multimedialnych, 25 ekranów plazmowych, 27 projektorów multimedialnych, 98 głośników oraz 150 audiobooków. Na obszarze czterech tysięcy metrów kwadratowych, ponad cztery metry pod powierzchnią jednego z największych i najpiękniejszych placów starego kontynentu, powstał unikatowy pod względem ekspozycyjnym i poznawczym park archeologiczny, w którym zobaczyć można niespotykany w Europie przekrój wielkiego, tętniącego życiem, średniowiecznego miasta. Wystawę stworzono w oparciu o zabytki, które zostały odkryte podczas prac archeologicznych prowadzonych w latach 2005-2010. Odnalezione zabytki świadczą o ciągłości handlu, który w tym miejscu  trwa nieprzerwanie od ponad 800 lat. Podstawą prezentacji stały się więc zachowane pod ziemią pozostałości najstarszych świeckich budowli Krakowa wraz ze średniowiecznymi brukami, z odsłoniętymi murami Małej Wagi, Wielkiej Wagi i całego ciągu Kramów Bogatych – swoistego centrum handlowego, w którym średniowieczni kupcy sprzedawali luksusowe towary: drogie tkaniny, złoto i biżuterię. Podziemny szlak eksponuje unikatowy archeologiczny rezerwat z pozostałościami wczesnośredniowiecznej osady, ogromnego cmentarzyska i fragmentami zabudowań pamiętających czasy Wielkiej Lokacji Krakowa w 1257 roku. Odkrycia archeologów, ale też dyskretnie użyta technologia XXI wieku, multimedialne instalacje i fabularyzowane dokumenty przenoszą zwiedzających w czasie i przestrzeni oraz przybliżają dzieje Krakowa i wielowiekowe tradycje tamtejszych kupców.

Wyprawa po podziemiach Rynku rozpoczyna się w szklanej windzie, która zjeżdżając w dół między ścianami pokrytymi starodrukami, wprowadza w wyjątkową atmosferę towarzyszącą ekspozycji. Po wyjściu zwiedzający znajdą się w miejscu przepełnionym gwarem obcojęzycznych rozmów handlowców na średniowiecznym Rynku. Następnie podążając korytarzami pomiędzy suknami zobaczą film wyświetlany na ekranie z pary wodnej. Sam ekran nie jest jednak barierą – przechodząc przez niego docieramy do właściwej części muzeum, gdzie czekają dalsze atrakcje m.in. plastycznie uformowana mapa handlu w Europie z XV wieku widoczna przez szklaną podłogę. Spacerując po mapie, w zależności od miejsca gdzie postawimy stopę będzie można na własnej skórze doświadczyć unikalności danego miejsca. Stajemy nad Tatrami, a z głośnika strumieniowego słychać wiatr wiejący w górach. Krok dalej miniaturowy Kraków – odległy hejnał dociera do uszu, a po prawej ortodoksyjny chór Kijowa. W tyle malutka Praga. Wszystko jak w kryształowej kuli. Gdy stawiamy nogę nad morzem słychać szum fal i krzyczące mewy. Na kolumnach, które stanowią  podpory całej przestrzeni znajdują się 4 wbudowane ekrany dotykowe, gdzie możemy prześledzić początki handlu i jego rozwój przez wieki. Na ścianie eksponaty - w wiszących, półokrągłych, przezroczystych gablotach opowiadają historię znalezionych pod Rynkiem tysięcy przedmiotów. To dopiero początek wystawy, zapowiedź prawdziwej i niezwykłej podróży w czasie.

Po raz pierwszy koncepcja ekspozycji muzealnej w tym miejscu narodziła się w trakcie remontu płyty Rynku Głównego, kiedy to w roku 2006 odsłonięte zostały mury Kramów Bogatych, Wielkiej Wagi, pozostałości ogromnego cmentarzyska oraz osady przedlokacyjnej. Wówczas Prezydent Jacek Majchrowski powołał zespół ekspertów pod kierunkiem prof. Ireneusza Płuski, który miał odpowiedzieć na pytanie, jak udostępnić podziemia zwiedzającym oraz w jaki sposób zachowane relikty dawnej zabudowy bezpiecznie pokazać mieszkańcom i gościom Krakowa. W ten właśnie sposób zrodziła się koncepcja unikatowego pod względem ekspozycyjnym i poznawczym muzeum, nieporównywalnym z żadnym innym w Europie.