Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (Mariacki)
Pierwszy kościół w tym miejscu wzniesiono ok. 1221–22 r. Ten obecnie wybudowany pochodzi z lat 1355–65. Najcenniejszym zabytkiem krakowskiej fary jest późnogotycki Ołtarz Mariacki, arcydzieło mistrza Wita Stwosza z lat 1477–89. W latach 1887-1891 przystąpiono do gruntownej restauracji kościoła. Przywrócono wnętrzu gotycki kształt, pracami kierował architekt Tadeusz Stryjeński. W latach 1889–91 Jan Matejko przy współudziale m.in. Mehoffera i Wyspiańskiego pokrył ściany kościoła (prezbiterium i korpus nawowy) polichromią, świetnie współgrającą z architekturą wnętrza. W oknie fasady znajdują się witraże ze scenami z życia Marii.
W 1900 r. w kościele Mariackim miał miejsce ślub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną z Bronowic Małych. Uroczystości weselne uwiecznił Wyspiański w dramacie „Wesele”. W 1962 r. kościół został podniesiony do godności bazyliki mniejszej.