Galeria Filmu

Galeria Filmu to propozycja wprowadzenia filmu w obręb muzeum sztuki, zainicjowana w 2010 roku jako działanie towarzyszące Galerii Sztuki Polskiej XX wieku w Muzeum Narodowym w Krakowie. Odwołując się do medium filmowego, poszerza możliwość aktywnego poznawania sztuk wizualnych.

Galeria Filmu stanowi łącznik między artystami, kuratorami, krytykami a publicznością odwiedzającą Muzeum. Poszerza kompetencje odbiorców, zachęcając ich do aktywniejszego i regularniejszego kontaktu zarówno ze sztuką współczesną, jak i z interesującymi działaniami filmowymi.

Zaproszeni do Galerii Filmu wykładowcy zakreślą interesujące obszary eksploracji na przecięciu sztuki, filmu i badań kulturowych, które pozwolą zapoznać się z kontekstami, do jakich sztuka aktualna bezpośrednio się odnosi.

Galeria Filmu na Facebooku: http://www.facebook.com/pages/Galeria-Filmu-Muzeum-Narodowe-w-Krakowie/2178880283018277

Blog Galerii Filmu: http://galeriafilmu.wordpress.com

EWA OPAŁKA

BORN IN FLAMES – WIZERUNKI POTWORNYCH KOBIET

Wykłady powadzone przez Ewę Opałkę koncentrują się na wyobrażeniu kobiety-potwora i kobiety-niszczycielki oraz sposobach ich prezentacji w usytuowanych na dwóch biegunach tradycjach filmowych: w gatunkowym kinie grozy z jednej strony, w feministycznym kinie niezależnym z drugiej. Wykłady będą próbą odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób konstruowanie postaci kobiet zagrażających ustalonemu porządkowi, wprowadzających w obręb filmowej diegezy prawdopodobieństwo całkowitej destrukcji, staje się przejawem dwóch skrajnie różnych strategii reprezentacji kobiecych podmiotów i ich seksualności, a także odmiennych sposobów oddziaływania na widza. Prezentowane filmy zostaną poddane analizie w odniesieniu do koncepcji psychoanalitycznych i feministycznych (Barbary Creed, Andrei Weiss, Teresy de Lauretis, Patricii White).

4 .02, godz. 16.00

Różne gatunki potworów: kobieta-wiedźma, kobieta-archaiczna matka, kobieta-potworne łono, wampiryczne lesbijki oraz dziewczyny zrodzone w płomieniach – wprowadzenie

(Obcy – ósmy pasażer Nostromo, Ridley Scott, 1979; Egzorcysta, William Friedkin, 1973; Carrie, Brian De Palma, 1976; Siostry, Brian De Palma, 1973; The Haunting, Robert Wise, 1963; Born in Flames, Lizzie Borden, 1983)

3.03, godz. 16.00

Pleased to meet you!

Bliższe spotkania z kobietą-wiedźmą i z kobietą-potwornym łonem

(Carrie, Brian De Palma, 1976; Siostry, Brian De Palma, 1973; Potomstwo, David Cronenberg, 1979)

31.03, godz. 16.00

Lust for the Vampire

Wizerunki wampirzyc-lesbijskich kochanek w horrorach wytwórni Hammer

(fragmenty filmów Roya Warda Bakera: Lust for the Vampire, 1971; Twins of Evil, 1971; The Vampire Lovers, 1970).

19.05, godz. 16.00

Zrodzone w płomieniach

Strategie oporu w filmie Born in Flames Lizzie Borden

SAMUEL NOWAK

SEKS, PRZEMOC I PRZYJEMNOŚCI KINA POPULARNEGO

Cykl wykładów wprowadzających widza w problematykę seksualności i przemocy w kinematografii hollywoodzkiej. Skupiając się na wybranych fenomenach, twórcach i tematach, prowadzący spróbuje wyjaśnić fenomen frekwencyjnych sukcesów i kulturowego znaczenia pozornie błahych filmów w kontekście ich społecznego funkcjonowania.

11.02, godz.16.00

Seks i śmierć – twórczość Paula Verhoevena

(Nagi instynkt, 1992; RoboCop, 1987; Pamięć absolutna, 1990)

10.03, godz. 16.00

Horror i przemiany kobiecej seksualności*

(saga Zmierzch oraz Egzorcyzmy Dorothy Mills, Agnès Merlet, 2008)

12.05, godz. 16.00

Dzieci, kino i przemoc popularna

(Terminator II, James Cameron, 1990; Indiana Jones i ostatnia krucjata, Steven Spielberg, 1989; Gremlins, Joe Dante, 1984; Critters, Steven Herek, 1986)

26.05, godz. 16.00

Potwory i inni odmieńcy. Kino popularne i polityki tożsamościowe

(Obcy, Ridley Scott, 1979; X-man, Bryan Singer, 2000; Powrót Batmana, Tim Burton, 1992)

* Prowadzenie dr Anna Taszycka

KATARZYNA CZECZOT

KINO I HIPNOZA

Jeśli historię hipnozy uznać za historię inscenizacji, w których męski podmiot, zyskując władzę nad kobiecym ciałem, czerpie jednocześnie przyjemność z oglądania go, to w historii kina można widzieć zarówno powtórzenie tej relacji, jak i zarazem jej odwrócenie. Z jednej strony bowiem władza i prawo do rozkoszy zostają podczas seansu filmowego przyznane męskiemu widzowi, z drugiej to właśnie niepokój, że za pomocą ruchomych obrazów można przejąć nad oglądającymi całkowitą kontrolę, wydaje się najbardziej charakterystycznym rysem krytyki towarzyszącej początkom kinematografii.

Cykl „Kino i hipnoza” poświęcony jest podobieństwom i różnicom między seansem filmowym a seansem hipnotycznym. Podczas kolejnych wykładów omówione zostaną genderowe ujęcia historii hipnozy, biografie najsłynniejszych magnetyzerów i magnetyzowanych kobiet, w tym somnambuliczek-emancypantek, przedstawienia hipnozy w kinie, a także niektóre teorie dotyczące hipnotyzującego oddziaływania dzieła filmowego.

18.02, godz. 16.00

„Poteżne oko” magnetyzera. Historia hipnozy w perspektywie gender

(Mesmer, Roger Spottiswoode, 1994; Magnetyzm serc – zapis spektaklu w reżyserii Grzegorza Jarzyny)

17.03, godz. 16.00

Czy somnabuliczki bywały emancypantkami

(Bostończycy, James Ivory, 1984)

14.04, godz. 16.00

Bohaterki urzecz(owi)one

(Markiza O., Éric Rohmer, 1976; Catherine de Heilbronn, Éric Rohmer, 1980; Miłość Adeli H., François Truffaut, 1975; Tess, Roman Polański, 1979)

2.06, godz. 16.00

Seans filmowy a seans hipnotyczny

(Scena hipnozy II – Film nr 991, bracia Lumière; Chez le magnétiseur, Alice Guy, 1897; Triumf woli, Leni Riefenstahl, 1935)

JOANNA OSTROWSKA

WIZERUNEK KOBIETY WE WSPÓŁCZESNYCH KONFLIKTACH ZBROJNYCH – KINO (JUGOSŁAWIA, IZRAEL, RWANDA)

Cykl wykładów skoncentrowanych na filmach ukazujących współczesne konflikty zbrojne – temat popularny, stający się często przyczynkiem do tworzenia obrazów patetycznych, patriotycznych, włączających się w strategie polityki historycznej. W opozycji do popularnego i stereotypowego obrazu kobiety – bezwolnej ofiary, którą należy ocalić – Ostrowska skoncentruje się na filmach zrywających z kliszami. Filmy te pokazują mikrohistorie, przełamują tabu, podejmując wciąż kontrowersyjne kwestie gwałtu wojennego, zamachów bombowych, sprawstwa kobiet. Jak współczesne kino radzi sobie z tego typu doświadczeniami? Czy unika charakterystycznej dla kina głównego nurtu stereotypizacji i klisz? Czy wizualizacja cierpienia kobiet we współczesnym kinie wpisuje się w szerszy kontekst kina kobiecego, a nawet feministycznego?

25.02, godz. 16.00

Wzorce: obraz kobiety – bohaterki, sprawczyni, ofiary – w okresie II wojny światowej

(Siedem piękności Pasqualino, Lina Wertmüller, 1975)

24.03, godz. 16.00

Gwałt jako broń wojenna – była Jugosławia

(Grbavica, Jasmila Žbanić, 2006)

21.04, godz. 16.00

Żołnierki/sąsiadki/bombiarki – Izraelki i Palestynki

(Drzewko cytrynowe, Eran Riklis, 2008)

9.06, godz. 16.00

Historia powojenna – „życie ze sprawcą/sprawczynią”

(Dzień, w którym odszedł Bóg, Philippe Van Leeuw, 2009)