Za nami kolejna odsłona Kraków Heritage Lab!

Tym razem rozmowa toczyła się wokół „Zintegrowanego Zarządzania Historycznym Centrum Krakowa” oraz systemowych działań administracyjnych, ochronnych i wizerunkowych, podejmowanych w celu porządkowania przestrzeni publicznej Krakowa, kreowania jej atmosfery, „uspakajania” centralnych obszarów miasta i jednoczesnego wspierania rozwoju wysokojakościowych wydarzeń realizowanych w obszarach historycznych oraz realizacji założeń zrównoważonego rozwoju Krakowa.

W rozmowie swoje poglądy i opinie wymienili: Robert Piaskowski – pełnomocnik prezydenta miasta Krakowa ds. kultury, przewodniczący Zintegrowanego Centrum Zarządzania Dziedzictwem Krakowa, Katarzyna Piotrowska – zastępca dyrektora Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Monika Chylaszek – dyrektor Wydziału Komunikacji Społecznej oraz Tomasz Popiołek – dyrektor Wydziału Spraw Administracyjnych. Wśród zaproszonych gości znaleźli się także organizatorzy sztandarowych, markotwórczych wydarzeń o charakterze wystawienniczo-targowym oraz sportowym: Marzena Koperska – scenograf targów wielkanocnych i bożonarodzeniowych, reprezentująca Krakowską Kongregację Kupiecką i firmę Artim, która opowiedziała o nowej odsłonie Kiermaszu Wielkanocnego, realizowanego zgodnie z wytycznymi zespołu ZCZDK, Michał Czerski – prezes Imago Centrum Sztuki Ludowej, który przedstawił zmiany organizacyjne, wizualne i estetyczne, jakie zaszły w formule Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej, ale również trwającego obecnie Kiermaszu św. Józefa oraz Katarzyna Stępniewska-Walaszczyk – zastępca dyrektora Zarządu Infrastruktury Sportowej.

W trakcie spotkania zaprezentowano efekty ponad 3-letniej działalności zespołu Zintegrowanego Centrum Zarządzania Dziedzictwem Krakowa, powołanego przez prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego w 2019 r. Jego powstanie to odpowiedź na rosnące poczucie odpowiedzialności za krajobraz kulturowy miasta, potrzebę odpowiedniego kształtowania jakości i estetyki przestrzeni publicznej oraz praktyczny wyraz troski o najcenniejszy obszar Krakowa, jakim jest Rynek Główny. Powołanie zespołu osadzone jest w kontekście związanym z koniecznością wdrożenia zaleceń UNESCO z 2011 r. (UNESCO recommendation on the historic urban landscape), jako narzędzi integracji polityki i praktyk ochrony przestrzeni zurbanizowanej z szerszymi celami rozwoju miast, w poszanowaniu wartości dziedzictwa i tradycji.

Obszar historycznego centrum Krakowa posiada szczególny status, potwierdzony wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 r. Ze względu na historyczną wartość substancji zabytkowej, ale także dziedzictwo niematerialne, obszar ten powinien podlegać wyjątkowej ochronie. Jest to szczególne zobowiązanie dla miasta, na którym spoczywa odpowiedzialność za zachowanie autentyzmu i charakteru tej przestrzeni dla przyszłych pokoleń, ale również obowiązek jej właściwego kształtowania, w odpowiedzi na liczne wyzwania teraźniejszości.

Najważniejszym celem działania zespołu jest dokonywanie uzgodnień i opiniowanie wydarzeń, które odbywają się w szczególnie cennej, historycznej przestrzeni wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (wraz ze strefą buforową), na obszarze parków kulturowych oraz krakowskich Błoń. Centrum Dziedzictwa, stanowiące interdyscyplinarny zespół ekspertów wielu dziedzin, poszukuje rozwiązań najbardziej kompromisowych w zarządzaniu polem niejednokrotnie wykluczających się interesów, w symbolicznej przestrzeni Starego Miasta. Zespół, pomimo działania w kontekście różnych perspektyw: perspektywy zarządców terenów, konserwatorskiej, plastycznej, zarządców miejsca światowego dziedzictwa czy wreszcie perspektywy parków kulturowych, stara się zawsze wypracować wspólną narrację i wizję w zakresie ochrony walorów historycznych miasta i jego wizerunku. Zintegrowane wieloaspektowe zarządzanie historycznym centrum Krakowa to wspólna odpowiedzialność oraz wspólne dążenie do uspokajania i harmonizowania miejskiej przestrzeni, która powinna pozostać miejscem realizacji przedsięwzięć najwyższej jakości, stanowiących wizytówkę tego miasta. Unikatowa przestrzeń Starego Miasta, wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, domaga się wydarzeń adekwatnych, których sposób realizacji czy estetyka nie budzi kontrowersji ani krytyki ze strony mieszkańców i nie pozostawia wątpliwości wśród osób zarządzających tą przestrzenią, które na co dzień tworzą strategię wizerunkową miasta.

Sukcesywne wcielanie w życie nowych zasad określonych przez Centrum Dziedzictwa zaowocowało szeregiem zmian wizualnych i organizacyjnych, zauważalnych w przestrzeni Krakowa. Działania zespołu ZCZDK w widoczny sposób przyczyniły się do poprawy poziomu merytorycznego i estetycznego przedsięwzięć plenerowych, co znajduje potwierdzenie nie tylko w opiniach mieszkańców i turystów, ale także samych organizatorów wydarzeń. Opiniowane przez zespół przedsięwzięcia plenerowe są nie tylko coraz bardziej spójne wizualnie, infrastrukturalnie, asortymentowo i artystycznie, ale również realizowane z właściwą troską o dziedzictwo kulturowe oraz wizerunek historycznych obszarów naszego miasta. Właściwie realizowane wydarzenia powinny czerpać z bogatych tradycji dziedzictwa niematerialnego Krakowa. Budować tożsamość miasta, nie dominując nad nim. Organizując wszelkie imprezy plenerowe, nawet te najbardziej spektakularne, nie powinniśmy zapominać o szczególnie wrażliwej tkance miejskiej ani dopuszczać do sytuacji, kiedy najcenniejsze zabytki stają się wyłącznie scenografią i tłem odbywających się przedsięwzięć. Zespół dąży do tego, aby wydarzenia organizowane w przestrzeni miasta korespondowały z wyjątkowym otoczeniem, pozostawały w harmonii z miejskim decorum, wzmacniając markę, którą przez lata budował Kraków. Osadzone w miejskiej przestrzeni wydarzenia mają olbrzymi potencjał w zakresie rozwoju i budowania wizji miasta adekwatnej do wyzwań naszych czasów. Są również wspaniała okazją do „zapraszania” mieszkańców do historycznego centrum.