Park Kulturowy Nowa Huta – zgłoś uwagi!
Trwają prace nad objęciem Nowej Huty specjalną strefą ochrony. Pierwszym etapem będzie zebranie wniosków dotyczących drugiego po Starym Mieście parku kulturowego. Wnioski do 31 marca 2017 r. może składać do Prezydenta Miasta Krakowa każdy zainteresowany, formułując sugestie, oczekiwania i uwagi dotyczące przyszłych uregulowań, które powinny obowiązywać na terenie objętym ochroną. Pełne, specjalistyczne opracowanie „Plan ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta” przygotowany przez zespół prof. Zbigniewa Myczkowskiego dostępne jest na stronie www.bip.krakow.pl.
Obserwując pozytywne efekty, jakie osiągnięto poprzez wprowadzenie Parku Kulturowego Stare Miasto oraz w odpowiedzi na licznie zgłaszane przez mieszkańców postulaty, Prezydent Miasta Krakowa podjął działania związane z utworzeniem parków kulturowych dla innych obszarów Miasta.
11 czerwca 2014 r., na wniosek Prezydenta, Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę w sprawie zamiaru utworzenia parków kulturowych na obszarze Gminy Miejskiej Kraków pn.: „Park Kulturowy Nowa Huta” oraz „Park Kulturowy Stare Podgórze z Krzemionkami”. Akt ten wyraził troskę o przestrzeń publiczną, krajobraz i walory urbanistyczno-architektoniczne oraz historyczne obu tych części Krakowa.
Na zlecenie Miasta przygotowany został projekt „Planu ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta”, co jest spełnieniem wymagań ustawowych, obligatoryjnych dla każdego parku kulturowego. Autorem opracowania jest zespół naukowców z Politechniki Krakowskiej pod kierownictwem prof. Zbigniewa Myczkowskiego. Ten sam zespół był w 2013 r. laureatem Nagrody Miasta Krakowa za „Plan ochrony Parku Kulturowego Stare Miasto”. Projekt „Planu ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta” został pozytywnie zaopiniowany przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Obszar, który ma być objęty ochroną w postaci parku kulturowego to około 350 hektarów tzw. „starej” Nowej Huty, wraz z klasztorem cystersów w dawnej Mogile, dworem Jana Matejki w Krzesławicach oraz budynkami centrum administracyjnego kombinatu metalurgicznego. Granice planowanego parku zostały skonsultowane z Małopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
Ze względu na rozległość opracowania projekt „Planu ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta” był realizowany w dwóch etapach na przestrzeni ubiegłego i bieżącego roku. Etap pierwszy obejmował analizę zasobu krajobrazowego i uwarunkowań widokowo-kompozycyjnych wnętrz architektoniczno-krajobrazowych. Etap drugi, realizowany w roku bieżącym, to waloryzacja i diagnoza trwających przemian oraz wytyczne w zakresie ochrony i kształtowania krajobrazu.
Wykonany projekt „Planu ochrony Parku Kulturowego Nowa Huta” jest opracowaniem autorskim i specjalistycznym. Stanowi analizę uwarunkowań historycznych i stanu faktycznego oraz zawiera identyfikację zjawisk i problemów, które powinny zostać rozwiązane poprzez objęcie ochroną w formie parku kulturowego, jak również wskazówki i wytyczne do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i projektu uchwały o utworzeniu parku. Ze względu na specyfikę opracowania nie może zawierać jednak skonkretyzowanych prawnych narzędzi do osiągnięcia założonych celów. Szczegółowy sposób rozwiązania zidentyfikowanych problemów zostanie ustalony dopiero w formie odpowiednich regulacji w uchwale o utworzeniu parku kulturowego. Tak więc treść ewentualnych zakazów i ograniczeń na terenie przyszłego parku kulturowego zostanie sformułowana w projekcie uchwały o utworzeniu parku. Regulacje projektu tej uchwały będą konsultowane z mieszkańcami, a o ich ostatecznym kształcie zadecydują radni.
Szczególny nacisk położony będzie na zachowanie i ekspozycję dziedzictwa i krajobrazu historycznego układu urbanistycznego Nowej Huty, ochronę historycznej linii zabudowy, gabarytów i form architektonicznych, ochronę funkcjonalną i kompozycyjną zieleni, zwłaszcza ogrodów i skwerów, ochronę osi, ciągów i punktów widokowych, ochronę krajobrazu kulturowego poprzez przeciwdziałanie dominacji działalności handlowej, reklamowej i usługowej, ingerującej w zabytkową przestrzeń i zakłócającej jej estetykę i zasady pożądanej ekspozycji. W wyniku funkcjonowania parku powinny zostać osiągnięte cele związane przede wszystkim z ochroną zabytków i unikalnego układu urbanistycznego, ale również poprawą jakości życia lokalnej społeczności, poprzez uporządkowanie nowohuckiej przestrzeni publicznej.