Kawiarnia „Paon”
| Adres: | ul. Szpitalna 38, Kraków |
Słynna młodopolska kawiarnia artystyczna, założona w 1896 r. przez Ferdynanda Turlińskiego przy ul. Szpitalnej 38. Działała jako kawiarnia „Teatralna”, gromadząc artystyczną i kulturalną elitę miasta. W głównej sali znajdowało się wielkie płótno, na którym artyści (m.in. Wyspiański, Mehoffer, Tetmajer) wykonywali rysunki, malowidła, zapisywali sentencje, wiersze, stanowiące swoistą „księgę pamiątkową” epoki. Obiekt znajduje się obecnie w zbiorach Muzeum Narodowe w Krakowie.
W oddzielnej salce, nazwanej przez Stanisława Przybyszewskiego „Pod nonszalanckim Paonem” (nazwa zaczerpnięta z wiersza M. Maeterlincka Paon nonchalant), potocznie zwanego Paonem, powstał klub artystów, w którym odbywały się codzienne spotkania i dyskusje krakowskiej bohemy. Na ścianach sali umieszczano portrety i karykatury, m.in. zespół rysunków i pasteli Wyspiańskiego. W 1901 r. Turliński zbankrutował; kawiarnia została zlikwidowana, jej wyposażenie sprzedano, a prace artystów uległy rozproszeniu. Bywalcy Paonu przenieśli się na ul. Floriańską 45 do kawiarni „Jama Michalika”.