Gazownia Miejska
| Adres: | ul. Gazowa 12-16, Kraków |
Zbudował ją w latach 1856-1857 inżynier Sezig dla Niemieckiego Kontynentalnego Towarzystwa Gazowego. Produkowała amoniak oraz gaz węglowy i wodny, miała własne ujęcie wody, wieżę ciśnień i bocznicę kolejową prowadzącą do stacji Grzegórzki. Początkowo wytwarzała gaz jedynie na potrzeby oświetlenia miasta. Pierwsze lampy zapłonęły na Rynku Głównym już 22 grudnia 1857 r., a potem stopniowo także na Starym Mieście, ul. Lubicz, Kazimierzu i na Stradomiu. Znacznie później zaczęto wykorzystywać gaz do gotowania i ogrzewania mieszkań. Produkcji zaprzestano w 1968 r. Ze starej gazowni zachowały się budynki administracyjne, budynek mieszkalny z ogrodem, dawna świetlica robotnicza, laboratorium, tzw. nowa kotłownia i fabryka gazu wodnego.
W kilku miejscach w mieście możemy natomiast wciąż zobaczyć lampy gazowe – znajdują się one w Sukiennicach oraz przy bramie wejściowej do gazowni.