Strategia gospodarki w obiegu zamkniętym

Kierunki dla rozwoju strategii gospodarki w obiegu zamkniętym (GOZ) nakreśla dokument MAPA DROGOWA Transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym, przyjęty przez Radę Ministrów w 2019 roku. Jest on obligatoryjnym zakresem działań na poziomie krajowym i jednym z kluczowych projektów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, który wpisuje się w całościową wizję rozwoju kraju.

Gospodarka o obiegu zamkniętym to model rozwoju gospodarczego, w którym spełnione są następujące założenia:

a) wartość dodana surowców/zasobów, materiałów i produktów jest maksymalizowana 

b) ilość wytwarzanych odpadów jest minimalizowana, a powstające odpady są zagospodarowywane (zapobieganie powstawaniu odpadów, przygotowywanie do ponownego użycia, recykling, inne sposoby odzysku, unieszkodliwienie).

Wdrożenie takiego właśnie modelu jest niezbędne ze względu na fakt szybkiego wyczerpywania się zasobów surowców nieodnawialnych, wzrostu ich cen i rosnącej zależności naszego kraju od dostaw z zagranicy.  Brak dostępu do surowców stanowi realne ryzyko dla rozwoju gospodarki. Dbałość o racjonalne wykorzystywanie dostępnych zasobów jest także niezwykle istotna dla ochrony środowiska. Transformacja w tym kierunku jest niezbędna do stworzenia niskoemisyjnej, zasobooszczędnej, innowacyjnej i konkurencyjnej  gospodarki.

Wymaga ona podjęcia działań na wszystkich etapach, zaczynając od projektowania produktów, przez pozyskanie surowca, przetwórstwo, produkcję, konsumpcję, zbieranie odpadów aż po ich zagospodarowanie.

Celem Mapy jest wskazanie działań, które dotyczą jak największego wycinka życia społeczno-gospodarczego oraz określenie priorytetowych obszarów, których rozwój umożliwi wykorzystanie istniejących szans i będzie stanowić odpowiedź na istniejące lub spodziewane zagrożenia.

Krajowe priorytety w zakresie GOZ to:

1. innowacyjność, wzmocnienie współpracy pomiędzy przemysłem i sektorem nauki, a w efekcie wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w gospodarce;

2. stworzenie europejskiego rynku na surowce wtórne;

3. zapewnienie wysokiej jakości surowców wtórnych;

4. rozwój sektora usług.

Działania zaproponowane w Mapie drogowej GOZ mają na celu przyczynić się do realizacji tych priorytetów.

Mapa bazuje na powszechnie stosowanym w UE modelu GOZ, zakładającym istnienie dwóch cykli: biologicznego (obejmującego surowce odnawialne) i technicznego (obejmującego surowce nieodnawialne).

Rozdział I „Zrównoważona produkcja przemysłowa” (str. 10-14) został poświęcony strategicznej roli przemysłu dla krajowej gospodarki i możliwościom jego rozwoju.

W rozdziale II „Zrównoważona konsumpcja” (str. 14-19) wskazano na konieczność podjęcia działań, zmierzających do podniesienia świadomości społecznej w zakresie wpływu konsumpcji na stan środowiska naturalnego.

Rozdział III „Biogospodarka” (str. 20-24) dotyczy gospodarowania surowcami odnawialnymi zaś Rozdział IV „Nowe modele biznesowe” (str.25-28) wskazuje możliwości przeorganizowania sposobów funkcjonowania różnych uczestników rynku w oparciu o ideę GOZ. Ostatnia część: Rozdział V (str. 29-30) dotyczy wdrażania, monitorowania i finansowania GOZ.

Z całym dokumentem MAPA DROGOWA Transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym można zapoznać się tutaj.