Elliot Goldenthal pierwszym laureatem Nagrody im. Wojciecha Kilara

30 kwietnia 2015 Rada Merytoryczna Nagrody im. Wojciecha Kilara, którą tworzą dyrektorzy ważnych polskich instytucji kultury, dokonali wyboru laureata pierwszej edycji Nagrody ustanowionej w 2014 roku przez Prezydentów Krakowa i Katowic. Celem ustanowienia Nagrody jest przede wszystkim pielęgnowanie pamięci o Wojciechu Kilarze, jak również podkreślanie wagi etosu kompozytora w interdyscyplinarnym świecie filmu. Dzięki jej ustanowieniu postać Wojciecha Kilara – jednego z najbardziej rozpoznawalnych polskich kompozytorów XX i XXI wieku zyskuje nowy, międzynarodowy wymiar.

Nagroda polega na wspólnym ufundowaniu sesji nagraniowej z udziałem dowolnej orkiestry ze śląska lub Krakowa. To druga ważna nagroda przyznawana na FMF. Od 3 lat festiwal wyróżnia statuetką FMF Young Talent Award młodych kompozytorów przystępujących do międzynarodowego konkursu na skomponowanie muzyki do fragmentów filmów, animacji czy gier video.

Nagroda Kilara przyznawana jest za całokształt twórczości oryginalnym i dojrzałym kompozytorom muzyki filmowej, którzy pozostają wierni tradycyjnej sztuce komponowania, piszą utwory, które w oderwaniu od obrazu nie tracą na czytelności, a także sprawnie posługują się językiem muzycznym, kreatywnie operują kolorystyką, barwą i fakturą.

Kryteria wyróżnienia Nagrodą im. Wojciech Kilara negują dążenie do industrializacji muzyki filmowej i prymatu efektów w ścieżkach dźwiękowych. Ufundowanie niniejszej nagrody jest zabraniem głosu w debacie zestawiającej tradycyjną sztukę komponowania muzyki filmowej z jej taśmową, biznesową alternatywą. Zdecydowana większość kompozytorów z tzw. „fabryki muzyki” nie ma bezpośredniego kontaktu z twórczością autonomiczną. Często figurujący w czołówce kompozytor jest autorem jedynie kilku tematów harmonizowanych, instrumentowanych i przygotowanych przez sztab anonimowych muzyków — mówi Robert Piaskowski, Dyrektor Artystyczny FMF, pomysłodawca Nagrody. — Naszym obowiązkiem jest podkreślanie znaczenia wartościowej muzyki filmowej określanej coraz częściej mianem „nowej klasyki”.

Rada Merytoryczna Nagrody Kilara z grona kilku uznanych światowych nazwisk przedstawionych przez zespół programowy Festiwalu Muzyki Filmowej wybrała niemal jednogłośnie laureata pierwszej edycji. Jest nim Elliot Goldenthal, laureat Oscara, Złotego Globu i World Sountrack Award za najlepszą oryginalną muzykę do filmu „Frida” (2002) w reżyserii Julie Taymor. Nominowany do nagrody Pulitzera w dziedzinie muzyki klasycznej, zdobywca dwóch Złotych Globów, trzech nagród Grammy, dwóch nagród Tony, trzech nagród Chicago Film Critics Association Award (CFCA), sześciu nagród American Society of Composers, Authors and Publishers (ASCAP). Statuetka Nagrody Kilara zostanie zatem przekazana jednemu z najbardziej wszechstronnych kompozytorów muzyki współczesnej, w którego dorobku znajdują się dzieła muzyki filmowej, symfonicznej, kameralnej, operowej, baletowej i teatralnej. W swojej muzyce Goldenthal balansuje między dysonansową muzyką atonalną a harmonią klasyczną, często na przestrzeni jednej frazy,  łącząc tradycyjną muzykę orkiestrową z jazzem i rockiem, czy muzyką elektroniczną. Tak samo dobrze czuje się w utworach o rozbudowanym aparacie symfoniczno-chóralnym,  jak i w dziełach kameralnych, tworzonych zarówno na tradycyjne, jak  i nietypowe składy. Goldenthal jest niezwykle ceniony za swój niepowtarzalny, mroczny, niemal gęsty styl.  Żaden ze współczesnych kompozytorów muzyki filmowej nie wykorzystuje swojego talentu w tworzeniu dzieł w tak wielu różnych gatunkach muzycznych.

Dyrektor Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia Joanna Wnuk-Nazarowa uzasadniała swój wybór słowami: Fantastycznie operuje warsztatem stając w jednej linii wśród tak wielkich  kompozytorów, jak Wagner, Strauss, Mahler czy Bruckner. Chodzi mi tu przede wszystkim o myślenie formą. Jego partytury są gęste i niezwykle profesjonalne, zachowuje równowagę melodyki i harmoniki, tworzy bardzo indywidualną narrację i styl oraz wykazuje silne myślenie całością formy. To w pełni powieściowa narracja muzyczna.

Twórczość Elliota Goldenthala w zakresie muzyki filmowej to przede wszystkim ścieżki dźwiękowe do filmów Julie Taymor Tytus Andronikus (1999), Frida (2002), Across The Universe (2007), Burza (2010) i ostatnio Sen nocy letniej (2015) oraz do filmów Neila Jordana Wywiad z wampirem (1994) i Michael Collins (1996), za które otrzymał nominacje do Oscara. W jego dorobku jest też muzyka do takich filmów Obcy 3 (1992), Batman Forever (1995), Gorączka (1995), Czas zabijania (1996), Chłopak rzeźnika (1997), Batman i Robin (1997), Final Fantasy: Wojna dusz (2001) i Wrogowie publiczni (2009).

Nagroda ufundowana przez Prezydentów Krakowa i Katowic przyznawana będzie naprzemiennie w Krakowie i Katowicach. Po raz pierwszy zostanie wręczona 28 maja 2015 roku podczas Gali Muzyki Polskiej: Scoring4Wajda w ramach 8. Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie. Koncert będzie rejestrowany przez Narodowy Instytut Audiowizualny oraz Telewizją Polską Program 2.

Radę Merytoryczną Nagrody tworzą: Daniel Cichy, Redaktor Naczelny Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, Daria Druzgała, Producent Muzyczny Alvernia Studios, Katarzyna Janowska, Dyrektor TVP Kultura, Andrzej Kosowski, Dyrektor Instytutu Muzyki i Tańca, Agnieszka Odorowicz, Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Paweł Pawlik, Zastępca Dyrektor Programowej RMF Classic, Robert Piaskowski, Przewodniczący Rady Merytorycznej Nagrody im. Wojciecha Kilara, Dyrektor Artystyczny Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie, Joanna Wnuk-Nazarowa, Dyrektor Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Piotr Zaczkowski, Dyrektor Instytucji „Kultury Katowice – Miasto Ogrodów”, natomiast w Kapitule Honorowej Nagrody zasiadają wybitni polscy twórcy muzyki i filmu: prof. Krzysztof Penderecki, Andrzej Wajda, Roman Polański i Krzysztof Zanussi.