„Paczka z Ameryki” – to było coś!
W Muzeum PRL-u od czerwca można oglądać wystawę „Paczka z Ameryki”. To opowieść o pomocy, jaka płynęła do Polski w okresie PRL-u z Zachodu. Ekspozycji towarzyszą oprowadzania kuratorskie i cykl debat. Będzie też okazja, by powspominać – we wtorek 22 sierpnia o godz. 17 na luźną pogawędkę o paczkach zaprasza dr Agnieszka Chłosta-Sikorska, prowadząca cykl spotkań „Podwieczorek w Muzeum”.
Wystawa „Paczka z Ameryki” opowiada o dwóch falach pomocy, jaka docierała do Polski zza żelaznej kurtyny. Chodzi zarówno o pomoc instytucjonalną, zorganizowaną, jak i indywidualną, prywatną.
Po zakończeniu II wojny światowej UNRRA (United Nations Relief and Rehabilitation Administration – Administracja Narodów Zjednoczonych do Spraw Pomocy i Odbudowy) organizowała pomoc dla wyzwolonych obszarów w Europie i Azji. W latach 1945–1947 do Polski trafiły 2 mln ton towarów, m.in. maszyny budowlane i rolnicze, parowozy, wagony kolejowe, samochody ciężarowe, warsztaty naprawcze i montownie, a także ubrania, sprzęt medyczny, lekarstwa, zboże, zwierzęta, artykuły spożywcze i kilka milionów 5-kilogramowych paczek żywnościowych z zapasów wojskowych.
Druga wielka fala pomocy, zorganizowanej i prywatnej, napłynęła do Polski po wprowadzeniu stanu wojennego. Na wystawie zobaczymy m.in. kolekcję plakatów z różnych krajów, informujących o sytuacji w Polsce i organizowanych zbiórkach oraz akcjach na rzecz Solidarności, dyktafon/rekorder, który Jan Strękowski dostał z Norwegii i na który nagrywał audycje, czy aparat z Francji, którym Piotr Augustynek fotografował demonstracje w Nowej Hucie. W tych latach paczki stały się formą utrzymywania więzów z rodziną mieszkającą w innym kraju, ale i symbolem wolnego życia oraz dobrobytu. Były elementem pomocy przeznaczonej dla Polaków, którzy znaleźli się w dramatycznej sytuacji.
Wystawa „Paczka z Ameryki” dotyka dwóch fundamentalnych dla czasu PRL-u zagadnień: ograniczonej możliwości przekraczania granicy oraz gospodarki niedoboru. Ekspozycja poza odwołaniem do materialnej i realnej pomocy, odnosi się również do „paczki z Zachodu” jako formy przełamania izolacji w ramach bloku komunistycznego, formy utrzymywania więzów z rodziną pozostającą w innym kraju oraz paczki będącej namacalnym dowodem, że ludzie żyjący w wolnych krajach nie zapomnieli o tych mieszkających za żelazną kurtyną. Wystawa mówi także o marzeniach i dążeniu do posiadania towarów, które uosabiały mityczny zachód – pojmowany jako przeciwieństwo peerelowskiej rzeczywistości, symbol wolnego życia, dobrobytu.
Ekspozycji towarzyszą oprowadzania kuratorskie oraz cykl sześciu debat „Za żelazną czy niedomkniętą kurtyną?”. Poprowadzi je Krzysztof Kloc, doktorant Uniwersytetu Pedagogicznego. Najbliższa już 12 września: „UNRRA – tak, plan Marshalla – nie? Jak Polska odwracała się od Zachodu w okresie powojennym”.
Wystawa „Paczka z Ameryki”,
kuratorka: Karolina Żłobecka,
Muzeum PRL-u w Krakowie, os. Centrum E 1,
21 czerwca 2017 r. – 10 lutego 2018 r.
Wystawę można zwiedzać od wtorku do niedzieli w godz. 10–17. Wtorek jest dniem darmowym.
