Własny kompost? Postaw na ekonomiczne i ekologiczne rozwiązanie
Wiosną rozpoczynamy prace w przydomowych ogródkach, kosimy trawniki, przycinamy gałązki krzewów i drzew, odchwaszczamy i użyźniamy glebę. Najbardziej ekologicznym i ekonomicznym materiałem do nawożenia gleby jest kompost wykorzystujący odpady organiczne, jakich sporo jest w każdym domu. Kompostowanie to naturalny proces, który stale zachodzi w świecie przyrody, w trakcie którego miliony bakterii i mikro-organizmów zamieniają odpady w żyzny nawóz.
Ten sposób nawożenia gleby jest bardzo korzystny dla środowiska. Odpady kuchenne i zielone – zamiast trafiać do pojemnika – są wykorzystywane, co ogranicza stosowanie nawozów i środków owadobójczych zawierających szkodliwe chemikalia, degradujące glebę. Kompost sprawia, że gleba jest żyźniejsza i pozostaje wilgotna, dzięki czemu rośliny są dobrze odżywione i zdrowo rosną. Nadaje się do każdego rodzaju gleby: wymieszany z ziemią piaszczystą wzbogaca ją o składniki odżywcze i pozwala kumulować wilgoć. Zwięzłą glebę spulchnia, przez co ułatwia doprowadzanie powietrza do warstwy korzeniowej roślin i przepuszczanie wody.
Jakie odpady warto wykorzystywać do kompostowania?
Organiczne odpadki kuchenne (np. obierki, resztki warzyw), fusy z herbaty i kawy, skorupki jaj, skoszoną trawę, rozdrobnione gałęzie krzewów i drzew, liście (ale nie dębu, buka, olchy i orzecha), resztki drewna, trociny, nie zadrukowany karton czy papier.
Najprostszym sposobem na kompostowanie jest ułożenie dostępnych składników w stos i przykrycie ich ciemną folią. Do kompostowania często używa się specjalnych pojemników. Można je też samodzielnie wykonać, np. z palet.
Kompostownik najlepiej umieścić w miejscu niezbyt wietrznym, oddalonym od zabudowań mieszkalnych, na glebie przepuszczalnej, na terenie zacienionym, aby ograniczyć nasłonecznienie w upalne dni, gdyż powoduje ono przesuszenie materii organicznej.
Składniki na kompost układamy warstwowo, naprzemiennie wrzucając odpady zielone (bogate w azot, np. trawę, resztki z kuchni) i składniki brązowe (bogate w węgiel, np. liście, korę, rozdrobnione gałęzie). Do prawidłowego przebiegu kompostowania (aby podtrzymać funkcjonowanie mikroorganizmów) niezbędna jest woda, dlatego w razie potrzeby, np. w czasie suchego lata, należy dolewać jej do zbiornika. Aby przyspieszyć rozkład materii organicznej kompost należy przemieszać przynajmniej co dwa miesiące. Warto pomyśleć o obecności dżdżownic, ponieważ poprawiają one strukturę kompostu. Szczególnie efektywne są dżdżownice kalifornijskie, które są bardzo wydajne i produkują biohumus. Rozkład zachodzi szybciej, gdy do kompostowanego materiału dodamy gnojówkę z pokrzyw.
Prawidłowa wilgotność kompostu to 45-50 %. To taki kompost, który po ściśnięciu w dłoni zlepia się w bryłkę, ale nie wycieka z niego woda. Jeśli z kompostownika wydziela się nieprzyjemny zapach oznacza to, że procesy zachodzące w pryzmie przebiegają w sposób nieprawidłowy. Jest to spowodowane zbyt małą ilością tlenu oraz dużym zagęszczeniem materiałów zielonych (bogatych w azot – obierki, resztki warzyw i owoców, skoszona trawa, młode i zielone gałązki). Wtedy należy dodać do pryzmy więcej warstw drenażowych – materiałów brązowych (gałęzie, siano, słoma, karton, papier, trociny) i przemieszać kompost.
Dojrzały kompost to taki, który ma ciemno-brązowy kolor, gruzełkowatą strukturę i pachnie świeżo zaoraną ziemią.
Zachęcamy do jego stosowania we własnych ogródkach.