Kraków pomaga Ukrainie

Z raportu przeprowadzonego przez Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich wynika, że od chwili wybuchu wojny w Ukrainie do Krakowa przybyło ok. 177,5 tys. osób. Szacujemy, że obecnie w mieście przebywa ok. 50 tys. uchodźców z Ukrainy. Większość z tych osób wyjechała już do okolicznych miast, także tych europejskich lub powróciła do swojego kraju.

Już w dzień po wybuchu wojny na Ukrainie – po rozmowie prezydenta z merem Lwowa, który zwrócił się do nas o pomoc, uruchomiliśmy miejską zbiórkę darów od krakowian. Pozwoliła na zaspokojenie pierwszych potrzeb osób, które przybyły do Krakowa.

Pomoc humanitarna

Dzięki darom ze zbiórki możliwa była pierwsza pomoc humanitarna do potrzebujących miast na Ukrainie.

Do tej pory Kraków przekazał łącznie 76 tirów, 145 ciężarówki, 1 karetkę pogotowia oraz 6 autobusów miejskich z darami. Łącznie Kraków przekazał ok. 1020 ton darów. Autobusy służą komunikacji miejskiej we Lwowie.

Pomoc interwencyjna na miejscu

W pierwszym okresie po wybuchu wojny, wielu uchodźców znalazło schronienie u prywatnych osób. Najważniejszą potrzebą było dostarczenie uchodźcom podstawowych środków higienicznych, niezbędnej odzieży oraz żywności. Uruchomione miejsca przyjmujące dary od mieszkańców Krakowa, pozwoliły na szybkie zorganizowanie punktu wydającego żywność.

Od 1 do 10 marca roku działał Punkt przy Stadionie Miejskim przy ulicy Reymonta wydający pakiety zgodnie ze zgłaszanym przez uchodźców zapotrzebowaniem. W sumie wydano ponad 1 500 pakietów.

Ponadto Miejski Dzienny Dom Pomocy Społecznej w Krakowie przy os. Szkolnym od 3 marca do 4 kwietnia br., dostarczał dziennie średnio 700 kanapek do punktu recepcyjnego na Dworcu Głównym oraz zapewniał dziennie 50 ciepłych posiłków dla Całodobowego Punktu Pomocy przy ul. Radziwiłłowskiej 3.

Dla uchodźców w tych trudnych chwilach niezbędna była pomoc psychologiczna, dlatego uruchomiliśmy taką pomoc w siedzibie Ośrodka Interwencji Kryzysowej przy ul. Radziwiłłowskiej 8b.

Pomoc jest udzielana zarówno w języku polskim, jak i ukraińskim lub rosyjskim. Dotychczas w OIK udzielono pomocy psychologicznej ok. 140 osobom z Ukrainy (ok. 200 spotkań). Do punktu zgłaszają się także Polacy, którzy w związku z działaniami wojennymi również potrzebują wsparcia psychologicznego.

W kilku miejscach Krakowa, przy kładce nad ul. Lubicz, przy ul. Łagiewnickiej 54 oraz w dawnym centrum handlowym Plaza, funkcjonują punkty wydawania odzieży.

Zakwaterowanie i wyżywienie

Kraków prowadzi również miejsca schronienia, w których przyjmowani są uchodźcy. Zapewnia im tam nie tylko zakwaterowanie, ale także wyżywienie. Są to miejsca, które zostały zorganizowane w obiektach poszpitalnych na Wesołej, obiektach po Tesco na ul. Kapelanka, w byłej galerii Plaza czy na os. Złotej Jesieni.

Od początku trwania konfliktu zbrojnego w Ukrainie, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie uruchomił łącznie 5 ośrodków tymczasowego pobytu dla osób uciekających przed konfliktem zbrojnym w Ukrainie. Ich otwarcie było możliwe dzięki współpracy z podmiotami prywatnymi i organizacjami pozarządowymi. Schronienie w centrach znalazło dotychczas ponad 3 200 osób uciekających przed wojną w Ukrainie, z czego w większości są to matki z dziećmi. W razie potrzeby pracownicy udzielają także pomocy medycznej czy psychologicznej.

W centrach zapewnione jest pełne wyżywienie dostarczane bezpłatnie przez organizację World Central Kitchen.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie wspólnie z organizacją World Central Kitchen od 24 marca br. uruchomił także bezpłatne wydawanie posiłków dla obywateli z Ukrainy przebywających w naszym mieście przy dawnym Centrum Handlowym Plaza.

Także dla dzieci i młodzieży uczęszczających do szkoły i przedszkola przyznawana jest pomoc doraźna w formie posiłku. Wsparciem objęto dotychczas blisko 4 tys. dzieci uczęszczających do szkół i przedszkoli.

Sprawy organizacyjne

Wprowadziliśmy też od pierwszych dni aż do końca maja darmową komunikację miejską dla uchodźców, aby mogli bez problemu załatwić wszystkie najpilniejsze sprawy życiowe. W marcu zwolniliśmy obywateli Ukrainy z opłat za parkowanie pojazdów w strefie płatnego parkowania.

W Krakowie od 2021 r. działa też Centrum Wielokulturowe, które udziela ogólnych porad, wspiera obcokrajowców m.in. poradami prawnymi, pomaga w tłumaczeniach, wspiera także w organizacji codziennych życiowych spraw . Od początku wojny Centrum Wielokulturowe udzieliło pomocy w różnych obszarach dla blisko 94 tys. uchodźców.

Od początku wojny komunikujemy w miejskich mediach w języku ukraińskim po to, aby goście nie czuli się zagubieni i aby mieli wiarygodne informacje z pierwszej ręki.

Domy pomocy społecznej

W krakowskich domach pomocy społecznej zostało umieszczonych 13 uchodźców, którym ze względu na stan zdrowia lub niepełnosprawność nie można było zapewnić niezbędnej pomocy w miejscach tymczasowego pobytu. Obecnie w placówkach przebywa 10 osób.

Została także uruchomiona zbiórka środków finansowych na uruchomienie domu pomocy społecznej dla 60 osób starszych obywateli Ukrainy.

Piecza zastępcza

W placówkach opiekuńczo-wychowawczych tworzących krakowski system instytucjonalnej pieczy zastępczej od 24 lutego br. zapewniono opiekę i wychowanie 26 dzieciom narodowości ukraińskiej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej prowadzi nadzór nad realizacją praw i obowiązków ustanowionych przez sąd opiekunów tymczasowych, którzy sprawują opiekę nad małoletnimi obywatelami Ukrainy przebywającymi na terenie Gminy. 1 czerwca br. sądy doręczyły postanowienia o ustanowieniu 469 opiekunów tymczasowych sprawujących opiekę nad 569 małoletnimi.

Została uruchomiona zbiórka środków finansowych na uruchomienie 2 placówek opiekuńczo-wychowawczych dla 28 dzieci obywateli Ukrainy.

Sprawy urzędowe

Zdecydowaliśmy też o przygotowaniu i przeznaczeniu TAURON Areny do kompleksowej obsługi uchodźców. Pozwoliło to skoncentrować w jednym miejscu obsługę obywateli Ukrainy i ułatwić im organizację życia w Krakowie.

Punkt działa nieprzerwanie od połowy marca i znajdują się tam stanowiska Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Grodzkiego Urzędu Pracy, Krakowskiego Centrum Świadczeń, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Wydziału Edukacji oraz Wydziału Spraw Administracyjnych.

W tym punkcie m.in. wydaliśmy ponad 29 tys. numerów PESEL, oraz zostało złożonych tutaj prawie 26 tys. wniosków o jednorazowe świadczenie pomocowe 300 zł.

Współpraca międzynarodowa

W TAURON Arenie działa punkt pomocy UNHCR agencji ONZ i udziela pomocy pieniężnej osobom, które uciekły z Ukrainy. Jest to pokłosie ustaleń i rozmów prezydenta miasta z Wysokim Komisarzem NZ ds. Uchodźców, Filippo Grandim.

Nasze wysiłki zostały zauważone przez fundację prowadzoną przez hollywodzkiego aktora Sean’a Penna, prezesa fundacji CORE Response.

W ramach podpisanego przez prezydenta Krakowa i prezesa fundacji porozumienia możliwe jest pokrycie kosztów pobytu 20 osób starszych, niepełnosprawnych w prywatnym domu seniora, usług pralniczych na potrzeby miejskich ośrodków pobytu, grantów na koordynację wolontariatu, środków dezynfekcyjnych czy obsługi Krakowskiego Magazynu Pomocy przy ul. Bartników. Łącznie pomoc ta opiewa na ponad 870 tys. zł.

Wspólnie z fundacją przygotowujemy projekt remontu mieszkań z zasobu komunalnego pod potrzeby integracji uchodźców z Ukrainy.

Pomoc dla najmłodszych uchodźców zaproponowała organizacja UNICEF na różne działania edukacyjne, opiekuńczo- społeczne i zdrowotne. To wsparcie w kwocie 80 mln zł.

Kraków zwrócił się także o pomoc do miast partnerskich. To wsparcie miało charakter celowy. Docierają do nas transporty m.in. leków, sprzętu medycznego, żywności, a także generatory prądotwórcze m.in. z Norymbergi, Lipska, Orleanu, Frankfurtu nad Menem, Trondheim, Innsbrucka, Bordeaux czy Edynburga.

Władze miast partnerskich Krakowa przyjęły do siebie uchodźców, którzy znaleźli już miejsca schronienia m.in. w Orleanie (Francja), Solurze (Szwajcaria), Innsbruck (Austria), Pays de Mormal (Francja).

Otrzymaliśmy także wsparcie od uniwersyteckiej społeczności koreańskiej w kwocie 100 tys. dolarów na budowę centrum dla sierot.

Praca

Dzięki pośrednictwu Grodzkiego Urzędu Pracy 2 400 obywateli Ukrainy znalazło w Krakowie zatrudnienie. Od wybuchu wojny w Ukrainie GUP stara się ułatwić uchodźcom dostęp do lokalnego rynku pracy – przyjmuje oferty od pracodawców, udziela porad i informacji, prowadzi na swojej stronie internetowej zakładkę w języku ukraińskim.

Do GUP wpłynęły 3 390 powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy, w szczególności w gastronomii, pracach prorządowych, produkcji, obsłudze magazynu. Ponadto Punkt Obsługi Klienta GUP wydał 2 501 pakietów informacyjnych.

Edukacja

Krakowskie szkoły i przedszkola przyjmują dzieci z Ukrainy. Od wybuchu wojny w Ukrainie już prawie 6,8 tys. dzieci i młodzieży z tego kraju zostało zapisanych do krakowskich szkół i przedszkoli. W tym 1,9 tys. uczęszcza do przedszkoli, 4,3 tys. uczy się w szkołach podstawowych, a ponad 600 korzysta z nauki w szkołach ponadpodstawowych.

Okoliczności wymagały zapewnienia dostępu do edukacji w możliwie najkrótszym czasie. Miasto, dzięki współpracy z dyrektorami szkół i przedszkoli, zdołało temu sprostać, zwiększając liczbę uczniów w już działających oddziałach / klasach oraz tworząc oddziały przygotowawcze dla uczniów z Ukrainy.

Obecnie w 61 szkołach prowadzonych przez miasto Kraków funkcjonuje 98 oddziałów przygotowawczych, w których uczy się prawie 1,9 tys. uczniów (przed wybuchem wojny były tylko cztery takie oddziały). Większość uczniów uczęszcza jednak na zajęcia w klasach ogólnodostępnych.

W wielu krakowskich szkołach uczniowie otrzymują pomoc od nauczycieli władających językami ukraińskim lub rosyjskim. W sumie w samorządowych szkołach pracuje ich niemal 140. Bardzo pomocni są nauczyciele mający kwalifikacje do nauczania języka polskiego jako obcego – to grupa prawie 300 osób.

Od samego początku miasto daje szkołom zielone światło na zatrudnianie dodatkowych asystentów wielokulturowych wspierających nauczycieli w pracy z dziećmi, które nie mówią w języku polskim. W samorządowych przedszkolach, szkołach i placówkach zatrudniono już 143 osoby z obywatelstwem ukraińskim.

Aby ułatwić osobom z Ukrainy podjęcie pracy w krakowskich szkołach i przedszkolach, Wydział Edukacji UMK we współpracy ze Specjalistyczną Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną dla Dzieci z Niepowodzeniami Edukacyjnymi zorganizował kurs języka polskiego połączony z zajęciami na temat polskiego systemu nauczania i kultury organizacyjnej. I odwrotnie: odbyły się także szkolenia z podstaw języka ukraińskiego dla nauczycieli zainteresowanych poznaniem tego języka.

Niezwykle ważną sprawą jest zapewnienie wsparcia dla dzieci i młodzieży dotkniętych traumą wojenną. W tym celu w poradniach psychologiczno-pedagogicznych natychmiast uruchomiono infolinie pomocowe. Miasto realizuje też specjalne szkolenia i warsztaty dla nauczycieli, pedagogów, psychologów i edukatorów szkolnych, przygotowujące do pracy z dziećmi, które przeżyły traumę wojenną. To cykl webinariów „Dziecko i rodzina w obliczu wojny – interwencja kryzysowa, wsparcie psychologiczne, mediacja wielokulturowa”, organizowany przez Specjalistyczną Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną dla Dzieci z Niepowodzeniami Edukacyjnymi.

Finanse

Miasto otrzymało środki z Funduszu Pomocowego w wysokości 44 890 362,31 zł oraz 1 198 887,20 zł jako dotację celową.

Środki te są wydatkowane m.in. na pomoc psychologiczną, wypłatę świadczeń na zakwaterowanie i wyżywienie (40 zł), zapewnienie opieki i schronienia, na jednorazowe świadczenia pieniężne w wysokości 300 zł, na świadczenia rodzinne oraz pozostałe świadczenia z pomocy społecznej, jak również na zapewnienie posiłków dla dzieci i młodzieży,

Na rachunek miejski wpłynęły także środki z Ministerstwa Finansów w kwocie 6 958 719 zł na edukację dzieci z Ukrainy.

Kraków uruchomił także miejskie konto na darowizny. Do tej pory na konto wpłynęło 87,9 tys. zł i 2 tys. euro, 10 tys. dolarów amerykańskich.