Z muzyką przez zabytki Krakowa
Orkiestry Filharmonii Krakowskiej, Akademii Beethovenowskiej oraz Lwowscy Wirtuozi, a także zespoły: Królewscy Rorantyści, Pueri Cantores Sancti Nicolai, Collegium Zieleński, kwartet smyczkowy DAFȎ, Krakowski Consort Viol, Triplum, soliści: Maxime Snaterse, Roby Lakatos, Andrzej Białko, Łukasz Długosz, Krzysztof Jakowicz, Elżbieta Stefańska, Mariko Kato-Shioya, dyrygenci: Maciej Tworek, Alexander Humala, Stanisław Krawczyński, Stefan Sanders, Serhij Burko – to tylko część artystów, którzy biorą udział w rozpoczętym 15 sierpnia Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie”. Wydarzenie zakończy się jutro, 31 sierpnia.
Podczas 49. edycji festiwalu odbędzie się 14 różnorodnych koncertów. Zabrzmi muzyka od średniowiecza po współczesność, czyli od chorału gregoriańskiego poprzez m.in.: Zieleńskiego, Bacha, Telemanna, Mozarta, Schumanna, Mendelssohna, Chopina, Brucknera, Brahmsa, Rachmaninowa, Skriabina, Szymanowskiego, Strawińskiego aż po utwory krakowskich twórców: Krzysztofa Pendereckiego i zmarłej szesnaście lat temu Krystyny Moszumańskiej-Nazar, której setne urodziny przypadają w tym roku.
Festiwal organizowany przez Fundację Capella Cracoviensis będzie − zgodnie z założeniem jego twórcy i dyrektora Stanisława Gałońskiego − muzyczną podróżą po najpiękniejszych zabytkach Krakowa. Koncerty odbywać się będą w kościołach krakowskich, od katedry na Wawelu, poprzez m.in. bazyliki: Franciszkanów, Jezuitów, Paulinów Na Skałce, aż po kościół ewangelicki św. Marcina. Muzyka rozbrzmiewać będzie też w auli „Florianka” a także wielokrotnie w sali Filharmonii Krakowskiej, instytucji, która w tym roku jest współorganizatorem festiwalu.
– Podejmując się przed laty organizacji festiwalu postawiłem sobie pytanie, czym powinien się on odznaczać w życiu naszego miasta, jakie powinien mieć cechy odróżniające go od innych wydarzeń? Biorąc to pod uwagę nadałem mu nazwę „Muzyka w Starym Krakowie”. Muzyka jest bowiem związana z Krakowem już od czasów średniowiecznych, przez związek z Uniwersytetem Jagiellońskim, jej tradycje żyją do dziś w naszym mieście, słusznie uważanym jako wiodące w życiu kulturalnym Polski – mówi Stanisław Gałoński.
Warto pamiętać, że Festiwal „Muzyka w Starym Krakowie” ma charakter wykonawczy.
– Do udziału w nim zapraszani są najwybitniejsi artyści, którzy sami proponują program, a przez to gwarantują jego najdoskonalszą interpretację. Propozycje programów tematycznych, okazjonalnych, stanowią drugą grupę. Festiwal stara się również uwzględniać twórczość kompozytorów krakowskich oraz umożliwia start artystom młodego pokolenia – dodaje dyrektor Gałoński.
15 sierpnia festiwal zainaugurował występ Orkiestry Filharmonii Krakowskiej pod batutą Macieja Tworka, artysty, który zanim stał się znany i ceniony w Polsce oraz zagranicą, także za interpretacje muzyki Krzysztofa Pendereckiego, pierwsze zawodowe kroki dyrygenckie stawiał w Capelli Cracoviensis pod okiem jej założyciela Stanisława Gałońskiego. Maciej Tworek wraz z krakowskimi Filharmonikami zaprezentowali: Serenadę na smyczki Karłowicza, Koncert fletowy G-dur Mozarta oraz III Symfonię Es-dur „Eroica” Beethovena. Solistą był Łukasz Długosz, laureat wszystkich ogólnopolskich konkursów fletowych oraz zdobywca czołowych nagród na kilkunastu konkursach międzynarodowych, uznany przez krytyków za jednego z najwybitniejszych flecistów.
Po raz pierwszy w Krakowie wystąpiła holenderska pianistka Maxime Snaterse. Artystka zaliczana do wielkich talentów jest bardzo wszechstronna, zajmuje się kameralistyką i angażuje się w projekty multidyscyplinarne. Nie zmienia to faktu, że koncertuje z orkiestrami i w klasyce ma dość silną pozycję. W ramach „Muzyki w Starym Krakowie” zaprezentowałą (18 sierpnia) V Koncert fortepianowy Es-dur Beethovena. Pianistce towarzyszyła Orkiestra Akademii Beethovenowskiej pod dyrekcją Stefana Sandersa, która wykonała ponadto Uwerturę „Hebrydy” Mendelssohna oraz IX Symfonię e-moll „Z Nowego Świata” Dvořáka. Dwa dni później (20 sierpnia) Maxime Snaterse wystąpiła z recitalem, w ramach którego zaprezentowała utwory Schumanna, Rachmanonowa, Skriabina i Chopina.
Tradycyjnie podczas festiwalu wystąpili Królewscy Rorantyści, którzy pod wodzą Stanisława Krawczyńskiego wykonali utwory z repertuaru słynnej, działającej od blisko 500 lat, Kapeli Rorantystów Wawelskich. Wieczór (17 sierpnia) wypełniły utwory m.in. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Franciszka Liliusa, Bartłomieja Pękiela czy Wacława z Szamotuł. Także pod kierunkiem Stanisława Krawczyńskiego tradycyjnie wystąpi (24 sierpnia) Collegium Zieleński przedstawiając Offetoria i Communiones m.in. Zieleńskiego, oraz utwory G.Gabrielego i Frobergera.
Wiele emocji przyniósł (21 sierpnia) występ Roby Lakatosa, genialnego cygańskiego skrzypka, który łączy klasykę z muzyką cygańską, tworząc na koncertach muzyczne show, pełne energii i rytmów. Ten niezwykły artysta, który ma na swoim koncie wiele płyt tym razem wystąpił w towarzystwie grającego na saksofonie utalentowanego i popularnego brata Tony’ego. Artyści z towarzyszeniem zespołu zaprezentowali wiele własnych kompozycji, a także utworów Michela Legranda czy Milesa Davisa w „cygańskich” aranżacjach.
W ramach Festiwalu wystąpił także Andrzej Białko organista, wirtuoz tego instrumentu, na którego koncerty zawsze oczekuje publiczność, prezentując (16 sierpnia) recital złożony z utworów takich kompozytorów jak m.in. Bach, Mendelssohn, Reger.
Usłyszymy także (30 sierpnia) dwie klawesynistki: Elżbietę Stefańską i Mariko Kato-Shioya, które zaprezentują głównie utwory przedstawiające tańce polskie, przede wszystkim poloneza, autorstwa Macieja Radziwiłła, Bazylego Bohdanowicza, Michała Kleofasa Ogińskiego, czy Józefa Elsnera. To właśnie podczas tego koncertu usłyszymy utwór „Mouvement des sons” Krystyny Moszumańskiej-Nazar a także dzieła Mozarta wykonywane na cztery ręce.
23 sierpnia odbył się koncert chóru Pueri Cantores Sancti Nicolai, prezentującego z towarzyszeniem organów utwory od Bacha po Nowowiejskiego. Z kolei znany z doskonałych interpretacji Kwartetu smyczkowego DAFȎ zaprezentuje (26 sierpnia) utwory Mozarta, Barbera, Szymanowskiego i Pendereckiego (jeden z najczęściej wykonywanych utworów Pendereckiego: III Kwartet smyczkowy „Kartki z nienapisanego dziennika”). Wystąpi także Krakowski Konsort Viol działający pod kierunkiem Mateusza Kowalskiego (28 sierpnia) czy męski kwartet wokalny Triplum (29 sierpnia).
Podobnie jak w latach minionych na festiwalowej estradzie w Krakowie pojawią się Wirtuozi Lwowa. Artyści zaprezentują (25 sierpnia) utwory zmarłego w 2020 roku ukraińskiego kompozytora, pianisty i dyrygenta Myroslawa Skoryka, w tym m.in. trzy pieśni, które wykona lwowska sopranistka Sofija Sołowij. Artystów poprowadzi Serhij Burko, dyrektor Festiwalu „Muzyka w Starym Lwowie”.
Występ Wirtuozów Lwowa nie jest przypadkowy. Od dziesięciu lat bowiem krakowski Festiwal patronuje swemu bliźniaczemu Festiwalowi „Muzyka w Starym Lwowie” – mieście, które w historii muzyki polskiej odegrało olbrzymią rolę. Oba festiwale współpracowały ze sobą wymieniając się koncertami i artystami. Od czasu wojny w Ukrainie, do Krakowa przyjeżdżają jedynie Wirtuozi Lwowa.
Ale mimo działań wojennych i tego roku festiwal odbywa się Lwowie i rozpoczął się zgodnie z planem 15 sierpnia. „Główną koncepcją tegorocznego, jedenastego już Międzynarodowego Festiwalu „Muzyka w Starym Lwowie” w ramach partnerstwa z Festiwalem „Muzyka w Starym Krakowie” jest zaprezentowanie Lwowa jako miasta o szczególnym krajobrazie architektonicznym i historycznym, pełnego zabytków, europejskiej kultury i historii, tradycji, interaktywnych idei i twórczych możliwości” – czytamy na stronie Lwowskiej Filharmonii Narodowej, organizatora festiwalu.
Tegoroczny Festiwal „Muzyka w Starym Krakowie” zamknie występ (31 sierpnia) legendy polskiej wiolinistyki – Krzysztofa Jakowicza, który zaprezentuje Koncert skrzypcowy A-dur Mozarta. Soliście towarzyszyć będzie Orkiestra Filharmonii Krakowskiej pod dyrekcją Alexandra Humali, a program koncertu dopełni Oktet na instrumenty dęte Strawińskiego oraz IV Symfonia e-moll Brahmsa.
Odbywający się od 1976 roku Festiwal „Muzyka w Starym Krakowie”, jeden z najstarszych festiwali polskich, nawiązuje do wielkich kart historii kultury Krakowa. To właśnie w Krakowie działali wybitni kompozytorzy europejscy, tacy jak Heinrich Finck, Luca Marenzio, Diomedes Cato. Tu koncertowali: Liszt, Brahms, Paderewski, Rubinstein.
Do tej pory gośćmi Festiwalu „Muzyka w Starym Krakowie” byli artyści tej miary, co Henryk Szeryng, Ida Haendel, Jordi Savall, Shlomo Mintz, Krystian Zimerman, Krzysztof Penderecki, Emma Kirkby, Grigorij Sokołow, Rafael Puyana, Igor Kipnis, zespoły: Philharmonia Quartett, Melos Quartett, Academy of Ancient Music, Canadian Brass, Izraelska Orkiestra Kameralna, Filharmonia Narodowa, The Hilliard Ensemble, Chanticleer i wielu innych.