Kilka słów o badaniach archeologicznych

Badania archeologiczne na krakowskim Rynku Głównym rozpoczęto w sierpniu 2005 roku w związku z wymianą nawierzchni i budową podziemnych kubatur przeznaczonych na potrzeby Muzeum Historycznego Miasta Krakowa i do obsługi Sukiennic. Wykopy szerokopłaszczyznowe (przy południowej krawędzi Sukiennic, w uliczce pomiędzy Kramami Bogatymi oraz w północno-wschodniej części placu) objęły w sumie około 22 arów (ok. 5%) powierzchni Rynku. Prace badawcze prowadzono także w obrębie Wagi Wielkiej, odsłonięto korony murów Wagi Małej i Kramów Bogatych, odgruzowując jednocześnie całe zachodnie ich pasmo oraz kilkanaście komór w paśmie wschodnim.

Prócz licznych, często unikatowych zabytków obrazujących życie codzienne krakowskich mieszczan   w średniowieczu, badania przyniosły także wiele nowych, niezwykle istotnych informacji dotyczących zmian w zagospodarowaniu przestrzeni rynkowej oraz historii funkcjonujących tutaj obiektów. Stwierdzono na przykład, że:

· w wieku XI istniało na terenie dzisiejszego Rynku rozległe cmentarzysko, na którym chowano zmarłych mieszkańców wczesnośredniowiecznego ośrodka miejskiego;

· w wieku XII na jego miejscu powstaje osada otwarta charakteryzująca  się regularną zabudową;

· najstarszymi murowanymi obiektami na Rynku lokacyjnego miasta były wybudowane w trzeciej ćwierci XIII w. Kramy Bogate, składające się z sześciu lub ośmiu sześciokomorowych budynków zlokalizowanych po obu stronach brukowanego traktu, stanowiącego przedłużenie ul. Św. Jana;

· murowana zabudowa śródrynkowa w formie funkcjonującej jeszcze w wieku XIX powstała dopiero w drugiej połowie wieku XIV;

· aż do czasów nowożytnych plac rynkowy posiadał gruntowną nawierzchnię;

· kamienne bruki występowały jedynie w bezpośrednim sąsiedztwie murowanych budowli lub w formie prowadzących do nich ciągów komunikacyjnych.

Dr Cezary Buśko