Las Łęgowy w Przegorzałach
Komisja Ochrony Środowiska złożyła w Kancelarii Rady Miasta Krakowa projekt uchwały w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego pod nazwą ,,Las łęgowy w Przegorzałach im. Kazimierza Walasza", według druku nr 597.
Wnioskodawcy jako cel ustanowienia użytku wskazali zachowanie nadrzecznego lasu łęgowego, którego ochrona ma znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej, siedlisk przyrodniczych
i krajobrazu.
Zgodnie z założeniem projektu uchwały, ustanawia się użytek ekologiczny pod nazwą „Las Łęgowy
w Przegorzałach im. Kazimierza Walasza" o pow. 53,65 ha, położony w Krakowie, na terenie nieruchomości oznaczonych jako działki ewidencyjne lub części działek ewidencyjnych nr: 31/5, 31/7, 33/2, 86/13, 86/16, 86/19, 86/22, 89/2, 92/4, 92/5, 92/6, 93, 95/1, 95/4, 105/2, 106, 110, 111/2, 111/3, 112, 113, 117/1, 117/2, 118, 119, 120/1, 120/2, 120/3, 121, 122/1, 122/2, 123/1, 123/2 obręb 15 jednostka ewidencyjna Kraków-Krowodrza oraz nr: 144/2, 144/3, 145/28, 147/12, 153, 164/3, 169, 170/5 obręb 23 jednostka ewidencyjna Kraków-Krowodrza. Do projektu uchwały, dołączono załącznik, który określa obszar i granice użytku.
- Proponowany obszar użytku ekologicznego Las Łęgowy położony jest na terenie dzielnicy VII Zwierzyniec. Grunty te w przeważającej części stanowią własność Gminy Miejskiej Kraków lub Skarbu Państwa. Niewielką część stanowią grunty należące do osób fizycznych, które w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na tym obszarze nie są przeznaczone do zainwestowania. Przesłanką do objęcia terenu ochroną prawną w formie użytku ekologicznego jest zachowanie nadrzecznego lasu łęgowego, którego ochrona ma znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej, siedlisk przyrodniczych i krajobrazu. Informacje na temat przyrody łęgu przegorzalskiego pochodzą z opracowania przyrodniczego wykonanego na potrzeby planowanego użytku ekologicznego zleconego przez Wydział Kształtowania Środowiska UMK oraz „Opinii o wartości przyrodniczej Lasu Łęgowego w Przegorzałach w Krakowie” autorstwa dr Kazimierza Walasza w 2023 r. – czytamy w uzasadnieniu do projektu uchwały.
Łęg Przegorzalski znajduje się w obrębie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego, znaczną jego część stanowią grunty leśne. Las Łęgowy w Przegorzałach jest jednym z ostatnich fragmentów łęgów wierzbowo-topolowych, będących ogromną rzadkością. Projektodawcy zaznaczają, że Łęg Przegorzalski jest wartościowy w skali całego kraju i w obszarze Unii Europejskiej oraz dodają,
że w Krakowie - mieście o powierzchni 327 km2 nie ma innego łęgu wierzbowo-topolowego o tak dużej powierzchni i w tak dojrzałym wieku. Ponadto nadrzeczne lasy łęgowe są najbogatszymi w gatunki roślin i zwierząt europejskimi zbiorowiskami leśnymi, a ten w Przegorzałach jest dodatkowo ważnym ogniwem w korytarzu ekologicznym Polski, jaki stanowi rzeka Wisła.
Radni podkreślają, że w województwie małopolskim, jedynie lasy łęgowe w dolinie Soły i Skawy znajdują się częściowo w obszarze Natura 2000. Dolina Dolnej Soły ma większą powierzchnię. Poza tym obszarem nie ma w województwie małopolskim łęgu, który mógłby konkurować powierzchnią
i wiekiem z łęgiem przegorzalskim.
Autorzy projektu informują, że w wykonanym na zlecenie Urzędu Miasta Krakowa „Atlasie roślinności rzeczywistej Krakowa” obszar lasu łęgowego w Przegorzałach znalazł się wśród obszarów, którym przyznano najwyższą rangę wartości przyrodniczej.
Użytek ekologiczny zlokalizowany jest w obszarach obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Część zachodnia znajduje się w planie miejscowym „Przegorzały - Dolina Wisły” uchwalonym 25 maja 2011 r., a część wschodnia objęta jest planem miejscowym „Dla wybranych obszarów przyrodniczych miasta Krakowa - etap A”.
Podjęcie uchwały wywołuje skutki finansowe dla budżetu miasta Krakowa związane z: wykonaniem tablicy informacyjnej, kosztami monitoringu oraz wykonywaniem zabiegów niezbędnych dla zachowania celów i przedmiotu ochrony. Z uwagi na fakt, iż wyżej wymienione grunty stanowią głównie własność Gminy Miejskiej Kraków i Skarbu Państwa nie zostaną poniesione koszty związane
z roszczeniami odszkodowawczymi. Przedmiotowa uchwała nie będzie skutkowała ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości.
Patronem użytku ekologicznego Las Łęgowy w Przegorzałach będzie dr Kazimierz Walasz
(ur. 1952 - zm. 2025), biolog, ornitolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor lub współautor wielu publikacji ważnych dla kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego Krakowa, które wyznaczały kierunek myślenia i działań osób zaangażowanych w proces kształtowania struktury miasta, w tym m.in. „Koncepcji ochrony różnorodności biotycznej miasta Krakowa” oraz „Opracowania ekofizjograficznego do Studium Uwarunkowań i kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Krakowa” w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu. Kazimierz Walasz był inicjatorem powstania pierwszego użytku ekologicznego w Krakowie - Łąk Nowohuckich w 2003 roku, założycielem
i wieloletnim prezesem Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego, a także aktywnym członkiem Towarzystwa Urbanistów Polskich oraz Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej.
W czasie sesji projekt Komisji Ochrony Środowiska w trybie jednego czytania referować będzie radny Łukasz Maślona.
