Nikt nic nie wie… Franz Kafka i czeska muzyka
„Nikt nic nie wie, czeski film” ‒ to powiedzenie od lat funkcjonuje w potocznej polszczyźnie. Ale czy wiemy coś o współczesnej czeskiej muzyce? Czy ma ona coś wspólnego z tradycją groteski i absurdu, tak charakterystyczną dla czeskiej literatury oraz filmu?
Wszyscy znamy i cenimy czarny czeski humor, kinowe fabuły skąpane w oparach absurdu ‒ tradycję sięgającą wstecz do literackich zdobyczy praskiego modernizmu i świata groteskowej deformacji znanego z dzieł Franza Kafki. Humorystyczna celebracja życia codziennego charakterystyczna dla pisarstwa Bohumila Hrabala, szkoła nowego kina czeskiego Jiříego Menzla, melancholijne komedie Petra Zelenki i Davida Ondříčka ‒ nie sposób przejść obojętnie obok dorobku czeskiej literatury i kinematografii, stanowiących istotną część kulturowego krajobrazu Europy minionego stulecia. Czy czeska muzyka nawiązuje do tradycji czeskiego kina i literatury? Odpowiedzi na to pytanie Sinfonietta Cracovia szukać będzie już dziś 27 maja, w ramach eksperymentalnego cyklu „Muzyka bez poklasku”, prezentującego najbardziej wyjątkowe XX-wieczne języki muzycznego wyrazu.
Gościem krakowskiej orkiestry, mającym za zadanie wprowadzić słuchaczy w arkana czeskiej muzyki współczesnej, będzie Kryštof Mařatka ‒ cieszący się międzynarodowym uznaniem praski kompozytor, dyrygent, pianista i reżyser, laureat Grand Prix VI Międzynarodowego Konkursu Indywidualności Muzycznych im. Aleksandra Tansmana w Łodzi. Na scenie towarzyszyć mu będzie jego żona, znakomita francuska altowiolistka Karine Lethiec ‒ członkini Lethiec Trio, znanego krakowskiej publiczności za sprawą zeszłorocznego występu na Sinfonietta Festival. Usłyszymy również Piotra Sałajczyka ‒ doskonałego polskiego pianistę nominowanego do nagrody Paszport Polityki 2017 za „za wrażliwość i inteligencję, z którymi podchodzi do zapominanego na naszych estradach repertuaru”.
„Klatka poszła szukać ptaka” ‒ miał zanotować Franz Kafka w manuskrypcie „Aforyzmów z Zürau”, przypadkowo odkrytym po śmierci pisarza. Kafkowska „bezwyjściowość” znalazła w tych zapiskach najpełniejszy wyraz; 109 aforyzmów wydanych w roku 1931 przez Maxa Broda stanowi fascynującą glossę do prozy autora „Procesu”, rzucając nowe światło na jego estetyczny i filozoficzny światopogląd. Dzieło to stanowi literacką inspirację nieprezentowanego dotychczas publiczności utworu „In front of the hungry cage” (Przed głodną klatką) autorstwa Mařatki, będącego muzyczną transpozycją Kafkowskich antysentencji. Usłyszymy również jego „Astrophonię” na altówkę, fortepian i smyczki oraz „Squeaking Winds” na 10 instrumentów smyczkowych Czecha Martina Smolki. Wieczór uświetni światowa premiera Sinfonietty nr 2 „Polonia” Macieja Bałenkowskiego, kompozytora-rezydenta Sinfonietty oraz laureata I Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego Sinfonietta per Sinfonietta, organizowanego przez krakowską orkiestrę. Czy najnowszy utwór zdolnego Polaka wstrzeli się w stylistykę czeskiej myśli kompozytorskiej? Czy i tym razem ‒ zgodnie z założeniami cyklu ‒ słuchaczom uda się powstrzymać od oklasków? Przekonać się będzie o tym można już w niedzielę 27 maja, o godz. 18.00, w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK.
Bilety dostępne są na stronach Eventim.pl i Ticketmaster.pl, oraz w punktach InfoKraków.
