Budżety uczniowskie w krakowskich szkołach
Podczas sesji, która odbyła się 25 września, Rada Miasta Krakowa jednogłośnie przyjęła uchwałę umożliwiającą szkołom samorządowym tworzenie tzw. budżetów uczniowskich. – Chcemy zachęcić nasze szkoły do tworzenia takich budżetów i będziemy w tym zakresie ściśle współpracować z dyrektorami szkół i samorządami uczniowskimi – deklaruje zastępca prezydenta Krakowa ds. edukacji, sportu i turystyki Anna Korfel-Jasińska.
Budżet uczniowski to rozwiązanie o charakterze edukacyjnym. Nie musi on opiewać na wielką kwotę. Liczy się to, że o spożytkowaniu środków decydują sami uczniowie. Młodzież, mając do dyspozycji taki minibudżet obywatelski, może opracowywać własne projekty, przedstawiać je na forum szkoły, a następnie – w drodze głosowania – decydować o tym, które z nich zostaną zrealizowane. Może więc swoje pomysły wprowadzać w życie! Krótko mówiąc, budżet uczniowski wyzwala kreatywność uczniów, uczy współpracy i konsensusu, ale także daje młodym ludziom poczucie sprawczości.
Podstawę prawną do wyodrębniania tzw. budżetów uczniowskich stanowi uchwała Rady Miasta Krakowa z 25 września 2019 r. Dotyczy ona dochodów gromadzonych przez samorządowe jednostki budżetowe, w tym samorządowe szkoły, na wydzielonym rachunku bankowym – wskazuje źródła tych dochodów oraz cele, na jakie dochody mogą zostać przeznaczone. Zawarto w niej zapis, że dochody uzyskiwane przez szkołę m.in. z wynajmu sal i pomieszczeń, kwest czy aukcji mogą być przeznaczane na realizację projektów edukacyjnych opracowanych i wybranych w drodze głosowania przez uczniów.
– To dyrektor szkoły dysponuje planem finansowym szkoły i decyduje, jaką część środków może przeznaczyć na budżet uczniowski. On też wie najlepiej, jak do tego zadania jest przygotowany samorząd uczniowski oraz jakie są potrzeby i oczekiwania uczniów – tłumaczy wiceprezydent Anna Korfel-Jasińska. I dodaje: – Budżet uczniowski pozwala dzieciom i młodzieży spojrzeć na szkołę szerzej, jako na przestrzeń, za którą są współodpowiedzialni i którą dzięki współpracy mogą zmieniać, dostosowywać do swoich marzeń.
W skali roku krakowskie szkoły samorządowe gromadzą na wydzielonych rachunkach ponad 30 mln zł. Z tych środków finansują różne zadania, w tym zadania statutowe szkoły. Jednym z nich może być teraz budżet uczniowski. Na jego przykładzie młodzież, a nawet już dzieci w szkołach podstawowych mogliby uczyć się współpracy i współdecydowania o wydatkowaniu środków finansowych, a tym samym – myślenia w kategoriach wspólnoty i postaw obywatelskich. Zgodnie z ideą, że szkoła to nie tylko miejsce zdobywania wiedzy książkowej, ale też środowisko, które uczy podejmowania wspólnych decyzji i brania za nie odpowiedzialności.