Ostatni dzwonek dla klimatu
Redukcja emisji gazów cieplarnianych, w tym dwutlenku węgla jest konieczna, aby ograniczyć wzrost średniej temperatury Ziemi do 1,5°C. Jak wynika z opublikowanego 4 kwietnia br. szóstego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu IPCC pt. Zmiana klimatu 2022: Łagodzenie zmiany klimatu aktualnie niezbędne jest podjęcie pilnych działań w najważniejszych sektorach gospodarki: energetyce, infrastrukturze miejskiej, budynkach, rolnictwie, transporcie oraz w systemach przemysłowych, ograniczające zużycie paliw kopalnych, które przekłada się na szkodliwe emisje odpowiedzialne za tzw. efekt cieplarniany.
Redukcji można dokonać poprzez np. zwiększanie efektywności energetycznej, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, przekształcanie gruntów rolnych pod uprawy energetyczne, stosowanie zrównoważonych praktyk użytkowania gruntów, odbudowę ekosystemów czy zmiany w kierunku mniej zasobochłonnych modeli żywienia. Zrównoważona produkcja żywności, ograniczenie zjawiska marnowania żywności i utraty różnorodności biologicznej, odbudowa gruntów, ograniczenie wylesiania i degradacji gleby oraz prowadzenie zoptymalizowanej gospodarki leśnej to tylko niektóre z działań które pomogą zatrzymać postępujące zmiany klimatu i ograniczyć ich negatywne skutki.
Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych możliwe jest również poprzez stosowanie dobrych praktyk w codziennym życiu. Jedną z nich jest korzystanie z transportu bezemisyjnego. Wybór komunikacji miejskiej zamiast samochodu, chociaż raz w tygodniu, daje możliwość ograniczenia emisji już o 180 kg dwutlenku węgla. Oczywiście, biorąc pod uwagę wpływ na zmiany klimatu, najkorzystniejsze jest przemieszczanie się pieszo lub rowerem wszędzie tam, gdzie tylko jest to możliwe.
Kolejnym dobrym przyzwyczajeniem jest ograniczenie wykorzystania plastiku. Można to osiągnąć dzięki używaniu toreb wielorazowych, bidonu czy ceramicznego lub szklanego kubka do kawy i herbaty. Ważne też są nasze codzienne, zakupowe wybory. Gdy tylko jest to możliwe warto całkowicie zrezygnować z opakowań, a w innych przypadkach wybierać produkty w szklanych, papierowych lub biodegradowalnych opakowaniach. Posiłki do pracy lub szkoły najlepiej pakować do wielorazowych pojemników a nie plastikowych torebek czy folii aluminiowej.
Warto także wypracować nawyk gaszenia światła wychodząc z pomieszczenia oraz wyłączania telewizora, komputera, radia, czy innych urządzeń, które w danej chwili nie są wykorzystywane. Równie istotne jak oszczędzanie energii jest oszczędzanie wody. Szybki, 4-minutowy prysznic to zużycie jedynie około 40 litrów wody, dla porównania kąpiel w wannie wymaga ponad 100 litrów wody.
Decyzje dotyczące diety także wpływają na wielkość emisji gazów cieplarnianych. Przykładowo, egzotyczne owoce muszą zostać przetransportowane wiele tysięcy kilometrów, co powoduje wysokie emisje gazów cieplarnianych. W związku z tym, bardziej przyjazne dla klimatu jest wybieranie lokalnych i sezonowych produktów. Dużym problemem jest także marnowanie żywności. Tylko w Polsce, co roku wyrzucamy 5 milionów ton żywności, dlatego warto robić bardziej przemyślane zakupy.
Do budowania długoterminowej odporności i zrównoważonego rozwoju niezbędna jest również edukacja klimatyczna, wykorzystywanie ogólnodostępnej wiedzy, wymiana doświadczeń, informacji, praktyk oraz monitorowanie i prognozowanie zmian. Średni czas utrzymywania się dwutlenku węgla w atmosferze przekracza 100 lat, dlatego podjęte przez nas działania mają wpływ nie tylko na otaczające nas środowisko i klimat w jakim żyjemy, ale również na dobrostan przyszłych pokoleń.
Więcej informacji można znaleźć w ulotce „Ostatni dzwonek dla klimatu” oraz na stronie: Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change (ipcc.ch)
