Opłata przedszkolna co roku ulega urealnieniu
Przedszkola publiczne, prowadzone lub dotowane przez miasto, zapewniają bezpłatną opiekę i wychowanie dzieciom przez pięć godzin dziennie, a za każdą godzinę wykraczającą poza ten limit naliczana jest opłata, którą ponoszą rodzice. Jej wysokość co roku waloryzuje ministerstwo edukacji – systematycznie rosną bowiem zarówno wynagrodzenia nauczycieli i pracowników przedszkoli, jak i koszty związane z bieżącym funkcjonowaniem tych placówek.
W związku z zeszłoroczną ministerialną waloryzacją maksymalna wysokość opłaty przedszkolnej za jedną godzinę pobytu dziecka w przedszkolu samorządowym oraz w przedszkolu publicznym dotowanym przez miasto (tzw. tanim przedszkolu) wynosi teraz 1,30 zł. Taka stawka, zgodnie z uchwałą Rady Miasta Krakowa, obowiązuje obecnie w krakowskich przedszkolach (od 1 września 2023 r.).
W lutym tego roku resort edukacji przyjął do waloryzacji tej opłaty wskaźnik w wysokości 1,114, co oznacza, że od nowego roku szkolnego jej maksymalna wysokość wyniesie 1,44 zł. Na podstawie limitu określonego przez ministerstwo rada miasta ustala wysokość stawki opłaty w przedszkolach publicznych, które prowadzi lub dotuje – dzieje się to każdorazowo w drodze uchwały radnych.
Prezydent Krakowa przygotował projekt uchwały, który wprowadza waloryzację opłaty od 1 września 2024 roku – co oznacza podniesienie jej o kwotę 0,14 zł (z 1,30 zł do 1,44 zł). Propozycja ta w praktyce oznacza, że pobyt dziecka w przedszkolu przez 10 godzin dziennie przez 20 dni w miesiącu wygeneruje wzrost opłaty przedszkolnej w wysokości 14 zł miesięcznie.
Należy zauważyć, że koszt utrzymania dziecka w przedszkolu samorządowym ulega ciągłemu zwiększeniu i obecnie wynosi już 21 251,73 zł rocznie (tj. ponad 1770 zł miesięcznie). Wpływ mają na to m.in. podwyżki wynagrodzeń nauczycieli oraz pracowników administracji i obsługi. Od 1 stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 4242 zł, czyli o 642 zł więcej niż w roku poprzednim; od 1 lipca wzrośnie do 4300 zł (o 700 zł w stosunku do 2023 r.). W tym roku wzrosło także zasadnicze i średnie wynagrodzenie nauczycieli.
Jak zmiany wynagrodzeń przekładają się na finanse krakowskich przedszkoli? Samorządowe przedszkola na sfinansowanie podwyżek dla pracowników administracji i obsługi (1456 etatów) wydadzą w tym roku dodatkowo około 1,2 mln zł, natomiast w przypadku wynagrodzeń kadry pedagogicznej (1300 etatów) będzie to koszt w wysokości około 31,4 mln zł.
Przypomnijmy, że finansowy ciężar zapewnienia edukacji przedszkolnej spoczywa niemal w całości na barkach samorządu – zgodnie z ustawą jest to zadanie własne gminy, na które nie otrzymuje ona subwencji oświatowej, czyli transferu z budżetu centralnego. Wyjątkiem jest naliczanie subwencji na dzieci sześcioletnie oraz dotacja z budżetu państwa na realizację zadań w zakresie wychowania przedszkolnego.
W związku z tym rokrocznie Miasto Kraków dopłaca ze swojego budżetu (z dochodów własnych, m.in. podatków i opłat lokalnych), aby móc zrealizować nałożone na samorząd zadania oświatowe. W 2023 r. miasto dołożyło prawie 46 proc. własnych środków do realizacji zadań objętych subwencją oświatową, natomiast do zadań nieobjętych subwencją, w tym właśnie związanych z prowadzeniem przedszkoli, dopłata miasta wyniosła aż 83,70 proc.
