Wspólna odpowiedzialność za bezpieczeństwo miasta i gospodarkę nocy
Kraków jest bezpiecznym miastem. Na taki stan wskazują dane służb dbających o porządek i bezpieczeństwo, ale i międzynarodowe rankingi oparte o statystyki oraz opinie zarówno gości, jak i mieszkańców Krakowa. 4 listopada, podczas konferencji prasowej z udziałem burmistrza nocnego oraz przedstawicieli policji i straży miejskiej, omówiono najważniejsze działania, które są podejmowane, by Kraków stał się jeszcze bardziej przyjaznym miejscem do życia. To była także okazja do podsumowania sezonu wakacyjnego pod kątem bezpieczeństwa.
Sezon wakacyjny, jak zawsze w przypadku Krakowa, charakteryzuje się naturalnie zwiększoną aktywnością mieszkańców oraz gości. To także czas intensywnych działań miasta i służb mundurowych, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa będącego warunkiem rozwoju każdej metropolii. Uczestnicy konferencji prasowej zgodnie przyznali, że tegoroczne lato było spokojniejsze nocą, co jest efektem prewencji i skoordynowanych działań służb mundurowych przy wsparciu miejskich organów. Władzie miasta, traktując aspekt bezpieczeństwa jako jedno z priorytetowych zadań, w tym roku przekazały miejskiej policji 700 tys. zł na dodatkowe patrole policjantów. Wzmożone środki na ten cel popłynęły również do straży miejskiej. To spowodowało zwiększoną liczbę patroli, a co za tym idzie skuteczniejszą dbałość o porządek i bezpieczeństwo w sezonie wakacyjnym w Krakowie.
– Na terenie całego Krakowa w okresie wakacyjnym, czyli od czerwca do września, skierowano do służby na ulicach miasta ponad 28 tys. policjantów, z czego ponad 2 tys. do ścisłego centrum – głównie Śródmieście i Kazimierz. To, co jest najbardziej uciążliwe dla mieszkańców, to wykroczenia dotyczące zakłócenia porządku i spokoju, jak również te wynikające z łamania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, czyli spożywania alkoholu w miejscach niedozwolonych – zaznacza Łukasz Stankiewicz, zastępca komendanta miejskiego policji.
– W okresie od 1 czerwca do 30 września oddział straży miejskiej 17 razy przeprowadził wzmożone działania na terenie I Dzielnicy Stare Miasto w ramach akcji „Bezpieczna ulica”. W patrolach wzięło udział łącznie 371 strażników – dodaje Zbigniew Ulman, komendant straży miejskiej.
Wsparciem dla działań służb mundurowych jest funkcjonująca od ponad roku Komisja Zrównoważonej Gospodarki Nocy i Burmistrz Nocny Jacek Jordan. Prowadzą oni działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa, porządku publicznego oraz jakości życia mieszkańców w godzinach nocnych. To część długofalowego procesu budowy kompleksowego planu zarządzania gospodarką nocy, który ma pogodzić potrzeby mieszkańców, przedsiębiorców i odwiedzających miasto.
Bezpieczny Kraków
– Kraków jest jednym z najbezpieczniejszych miast w Polsce i Europie. Z badań społecznych, które miasto przeprowadza dwa razy w roku na próbie 1800 mieszkańców, wynika, że problem bezpieczeństwa w mieście jest dopiero na siódmym miejscu. Ten rezultat dobrze świadczy o poczuciu bezpieczeństwa przez mieszkańców, zwłaszcza w okresie, w którym spotykamy się z zagrożeniami również o charakterze geopolitycznym – podkreślił Antoni Fryczek, sekretarz miasta.
Według danych Biura Badań Społecznych „Obserwator” większość mieszkańców uznaje Kraków za bezpieczne miasto – 85,9 proc. Z kolei z badań Safest Destinations Index 2025 wynika, że stolica Małopolski jest 5. najbezpieczniejszym miastem w Europie. Potwierdza to również opinia kobiet podróżujących solo, które uważają Kraków za drugie najbezpieczniejsze miasto na świecie.
Gospodarka nocy
– Pracujemy nad zasadami funkcjonowania miasta w nocy, które mają służyć poprawie relacji między wszystkimi uczestnikami miejskiego życia – mieszkańcami, przedsiębiorcami i odwiedzającymi. Moja rola polega na koordynacji działań, mediacji między interesariuszami i łagodzeniu sporów. Dzięki współpracy wszystkich stron powoli zmieniamy oblicze krakowskiej nocy – wyjaśnia Jacek Jordan, burmistrz nocny.
Jednym z najważniejszych etapów działań w zakresie gospodarki nocy jest edukacja – zarówno mieszkańców, jak i przedsiębiorców oraz gości – w zakresie zasad relacji społecznych i przepisów regulujących funkcjonowanie miasta nocą. W prace zaangażowane są straż miejska, policja, jednostki Urzędu Miasta Krakowa, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy oraz rady dzielnic. Ważną rolę w tym procesie odgrywają również City Helpers, czyli miejscy pomocnicy, którzy m.in. poprzez informowanie służb o zagrożeniu lub łamaniu przepisów, wpływają na przyspieszenie interwencji.
Komisja Nocy stawia na dialog i negocjacje. – Spokojna, rzeczowa rozmowa daje najlepsze efekty. Z 23 podmiotami, z którymi rozmawialiśmy, większość zrealizowała postulaty mieszkańców – mówi Jacek Jordan.
Dotychczas 21 z 33 uchwał Komisji Nocy zostało przyjętych w drodze konsensusu. Miasto podejmuje również działania na szczeblu centralnym: przygotowano rezolucje do resortów i instytucji państwowych z propozycjami zmian w ustawach dotyczących m.in. kompetencji straży miejskich, kar za wykroczenia, ustawy o wychowaniu w trzeźwości czy zasad organizowania zgromadzeń publicznych.
W branży gastronomicznej wprowadzono „Zestaw dobrych praktyk”, opracowany przy udziale mieszkańców i przedsiębiorców. Jak wskazują przedstawiciele Komisji Nocy, poprawiła się jakość funkcjonowania ogródków, a przedsiębiorcy częściej przestrzegają zasad dotyczących ciszy nocnej i zajmowanej przestrzeni. Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie certyfikatu „Lokal przyjazny sąsiedztwu”, który wyróżni przedsiębiorców odpowiedzialnie prowadzących swoją działalność. Projekt ma wejść w życie w przyszłym roku.
Działania Komisji Nocy i Burmistrza Nocnego to przykład, jak poprzez współpracę różnych środowisk można dążyć do zrównoważonego modelu funkcjonowania miasta nocą – tak, by Kraków pozostał miejscem atrakcyjnym dla gości, ale też przyjaznym i spokojnym dla jego mieszkańców.
