Plan działań na rzecz Zrównoważonej Energii i Klimatu (SECAP) dla Gminy Miejskiej Kraków
„Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” to przyjęty przez rząd 2 lutego 2021 r. dokument strategiczny, wyznaczający kierunki rozwoju dla polskiego sektora paliwowo-energetycznego. Zastąpił on poprzednio obowiązujący: „Polityka energetyczna Polski do 2030 r.”
Kraków intensyfikuje działania na rzecz zapobiegania zmianom klimatu oraz dostosowania miasta do ich skutków. Aktualnie trwają prace nad wieloletnim planem działania, którego celem jest redukcja emisji gazów cieplarnianych, ograniczenie zużycia energii oraz uodpornienie na zachodzące zmiany klimatyczne w perspektywie do 2050 roku.
Zmiany klimatu to jedno z największych wyzwań współczesnego świata. Ich skutki, takie jak: powodzie miejskie, fale upałów czy zimy bez śniegu są coraz bardziej odczuwalne. To właśnie nasze działania zdecydują, czy uda się spowolnić te procesy, skutecznie im przeciwdziałać, a jednocześnie funkcjonować oraz rozwijać się w sposób zrównoważony dla środowiska.
Porozumienie Burmistrzów i zobowiązania Krakowa
Problem wzrostu średniej temperatury powierzchni Ziemi, podkreślony w Porozumieniu Paryskim, zmobilizował władze miast na całym świecie do podjęcia wspólnych działań, co doprowadziło do powstania ruchu samorządowców pod nazwą Porozumienie Burmistrzów na rzecz klimatu i energii. Rada Miasta Krakowa w 2022 roku podjęła uchwałę w sprawie przystąpienia Miasta do tej inicjatywy.
Jako sygnatariusz Porozumienia, Kraków zobowiązał w ciągu dwóch lat opracować dokument pn. „Plan Działań dla Zrównoważonej Energii i Klimatu (SECAP) dla Gminy Miejskiej Kraków”. Plan ten jest kompleksowym zestawieniem działań ukierunkowanych na realizację celów klimatycznych ,takich jak:
- Mitygacja – prowadzenie działań dążących do ograniczenie emisji CO2 do roku 2030 o co najmniej 30%, a do roku 2040 o co najmniej 80%.
- Adaptacja – przygotowanie miasta do zagrożeń klimatycznych i związanych z tym zjawisk.
- Przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu – zapewnienie powszechnego dostępu do energii.
- Zaangażowanie społeczności – rozwój lokalnej społeczności w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju.
Dokument opiera się na wynikach bazowej inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych oraz analizie ryzyka i wrażliwości miasta na zmiany klimatu, uwzględniając zarówno działania w obszarze redukcji zużycia energii i emisji CO2, jak i adaptacji do zmian klimatu.
SECAP przedstawia informacje o krótko- i długoterminowych działaniach, jakie może podjąć zarówno Miasto, jak i każdy użytkownik czy wytwórca energii w Krakowie. Dokument zawiera rekomendacje dotyczące ograniczenia zużycia energii, zwiększenia wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, modernizacji budynków i miejskich systemów energetycznych, rozwoju transportu publicznego oraz prowadzenia działań edukacyjnych i informacyjnych. Dodatkowo SECAP prezentuje szacunkowe koszty realizacji zaplanowanych działań oraz informacje o potencjalnych źródłach finansowania.
W obliczu coraz częstszych ekstremalnych zjawisk pogodowych kluczowe jest minimalizowanie ich negatywnego wpływu na mieszkańców oraz lokalne podmioty. W odpowiedzi na te wyzwania Plan przewiduje także kompleksowe przygotowanie Miasta na skutki zachodzących zmian klimatycznych.
Wykonawcą opracowania SECAP, wyłonionym w przetargu, jest Fundacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii. Obecnie dokument opiniowany jest przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Krakowie oraz Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.