Ułatwienia dla dłużników

Inicjatywie Prezydenta zatwierdzonej uchwałą Rady Miasta przyświecał podstawowy cel: wypracowanie mechanizmów, które pozwolą z jednej strony na ściągnięcie do budżetu miasta w trybie dobrowolnych spłat jak największej wysokości zaległości, z drugiej zaś strony dopasowanie form i zasad spłaty zaległości do indywidualnych możliwości finansowo-majątkowych poszczególnych użytkowników komunalnych lokali mieszkalnych, w tym również emerytów i rencistów oraz rodzin o bardzo niskich dochodach. Z nowych przepisów mogą również korzystać osoby, które w związku z powstałym zadłużeniem utraciły tytuł prawny do zajmowanego lokalu i w następstwie naliczania odszkodowania  za bezumowne korzystanie z lokalu mają coraz wyższe zadłużenie.

Dwukrotnie wydłużono okres spłacania zaległości. Raty będzie można uiszczać przez 72 miesiące, a nie jak do tej pory - przez 36 miesięcy. Rozwiązanie to w istotny sposób zmniejszy miesięczne obciążenie finansowe i jednocześnie ułatwi systematyczne uiszczanie opłat bieżących. Dodać należy, że najemcy lokali gminnych,  którzy zawarli z miastem porozumienie dotyczące ratalnej spłaty zadłużenia i terminowo regulują  czynsz, są uprawnieni do ubiegania się o jego obniżkę.

Ponadto dłużnicy,  którzy  w ciągu 12 miesięcy od daty wejścia w życie nowych zasad tj. do 5 sierpnia 2011 r. uregulują 70% należności głównej oraz będą regulowali terminowo opłaty bieżące, będą mieli możliwość starania się o umorzenie pozostałych 30% zaległości.

Miasto opracowało też pionierski projekt aktywizacji zawodowej osób, których zaległości powstały w wyniku  braku zatrudnienia. We współpracy ze Stowarzyszeniem Aktywizacji Społeczno – Gospodarczej Małopolskie Forum Pracy oraz przy udziale Grodzkiego Urzędu Pracy w Krakowie i Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie, Zarząd Budynków Komunalnych w Krakowie wdraża program mający na celu zmniejszenie zadłużenia komunalnych lokali mieszkalnych poprzez umożliwienie dłużnikom zatrudnienia. Uzyskane w ten sposób środki finansowe umożliwiłyby im  spłatę zaległości.

Odpracowanie zadłużenia z tytułu zaległości czynszowych będzie polegać na uczestnictwie  w Centrum Integracji Społecznej,  przygotowaniu zawodowym  w miejscu pracy lub robotach publicznych.

Uczestnictwo w Centrum Integracji Społecznej trwa od 6 do 18 miesięcy. W tym czasie dłużnik otrzymuje wsparcie pracownika socjalnego, psychologów, doradcy zawodowego, instruktorów zawodu, psychiatry, terapeutów uzależnień i poddawany jest procesowi reintegracji zawodowej i społecznej. Równocześnie przeprowadzana jest analiza możliwości i potrzeb uczestnika. Co miesiąc wypłacane są świadczenia integracyjne (opłacana składka ubezpieczenia emerytalno – rentowego, ubezpieczenia od kosztów leczenia, podatek). Świadczenia te wypłacane są przez Centra Integracji Społecznej ze środków Funduszu Pracy.

Z kolei przygotowanie zawodowe w miejscu pracy jest instrumentem Grodzkiego Urzędu Pracy, ale może go realizować również Centrum Integracji Społecznej. W programie tym można uczestniczyć do 18 miesięcy.

Roboty publiczne  możliwe będą do wykorzystania np. po uczestnictwie w Centrum Integracji Społecznej.

Dłużnik zainteresowany wymienionymi formami aktywizacji zawodowej i odpracowaniem zadłużenia względem Miasta, w zależności od posiadanych umiejętności czy dyspozycyjności, będzie miał możliwość uzyskania statusu uczestnika Centrum lub kierowany będzie do właściwej komórki zajmującej się przygotowaniem zawodowym w miejscu pracy.

Powyższe rozwiązanie ma na celu wdrożenie sprawnego i realnego programu reintegracji społecznej dla szczególnej grupy osób tj. zadłużonych mieszkańców komunalnych lokali mieszkalnych. Bez wątpienia mieszkanie stanowi szczególnie ważny element w życiu każdego człowieka i jego rodziny. Zadłużenie mieszkania w nieznacznej wysokości skłania do podejmowania próby sprostania zadaniu spłaty  wierzytelności. Proponowane rozwiązanie daje możliwość sukcesywnej comiesięcznej spłaty zobowiązań, a kolejne jego etapy przewidują dodatkowe dochody dla uczestników, zwiększając przy tym ich możliwości finansowe.

Innym sposobem na uzyskanie dobrowolnych spłat zaległości czynszowych jest stworzenie możliwości skorzystania przez dłużnika z tzw. Banku Zamian prowadzonego przez Wydział Mieszkalnictwa Urzędu Miasta Krakowa.  Jest to rodzaj skrzynki kontaktowej, umożliwiającej przekazywanie informacji pomiędzy osobami, które wyrażą chęć zamiany zajmowanego lokalu na inny. Ogłoszenia w ramach działań Banku Zamian są publikowane w Internecie www.bip.krakow.pl oraz dostępne w siedzibie Wydziału Mieszkalnictwa.

Urząd Miasta Krakowa pośredniczy przy przeprowadzeniu dobrowolnej zamiany, w sytuacji gdy co najmniej jeden z kontrahentów jest najemcą lokalu znajdującego się w gminnym zasobie. Drugim kontrahentem może być dowolna osoba posiadająca tytuł prawny do lokalu (może to być również np. własność lokalu, spółdzielcze prawo do lokalu, najem w TBS-ie).

Do skorzystania z Banku Zamian mogą zgłaszać się szczególnie osoby zajmujące zadłużone lokale komunalne lub które utraciły tytuł prawny wskutek zadłużenia za opłaty związane z korzystaniem z lokalu lub posiadają prawomocny wyrok eksmisyjny z przyznaniem prawa do lokalu socjalnego z zasobu GMK w związku z nowymi możliwościami zamiany dobrowolnej, które będzie dawać znowelizowane prawo miejscowe.

Przeprowadzenie dobrowolnej zamiany pozwoli osobom zadłużonym na:

- pozbycie się długów związanych z zaległościami czynszowymi (bowiem dług – nawet w momencie wykonania eksmisji – nie jest umarzany i może być w dalszym ciągu dochodzony na drodze komorniczej);

- uzyskanie „normalnego” mieszkania z umową na czas nieoznaczony (a nie lokalu socjalnego), z możliwością, pod pewnymi warunkami, jego wykupu od Gminy;

- uzyskanie lokalu choć trochę większego niż lokal socjalny (tj. 5 m² powierzchni mieszkalnej na osobę) i w lepszej lokalizacji;

- „nowy” start w życie.

Ceną za to byłaby zamiana na lokal mniejszy i w innej lokalizacji. Lokal mniejszy jest jednak zwykle dużo tańszy w dalszym utrzymaniu.

W przypadku chęci korzystania z Banku Zamian należy wypełnić formalny druk oferty dostępny w Punkcie Obsługi Mieszkańców Wydziału Mieszkalnictwa lub na podanej wyżej stronie internetowej.

Dodatkowe informacje dotyczące dobrowolnych zamian można uzyskać w siedzibie Referatu Pomocy Mieszkaniowej Wydziału Mieszkalnictwa (pok. 111 I piętro, tel. 61-68-224) lub na stronie: http://www.bip.krakow.pl/?id=530.

Warto podkreślić, że zaległości najemców gminnych lokali mieszkalnych obejmują  nie tylko czynsz. Często jest to wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z lokali
czy też opłaty za media. Ponadto kwota zaległości obejmuje zaległości nie przekraczające trzech pełnych okresów rozliczeniowych, tj. wysokości zadłużenia, które zgodnie przepisami  umożliwiają rozpoczęcie działań w celu ewentualnego wypowiedzenia umowy najmu, po uprzednim dodatkowym wyznaczeniu terminu miesięcznego do zapłaty zaległości.

W kwocie zaległości ujęte są również kwoty należności objętych porozumieniami o rozłożeniu zaległości na raty.

Zaległości obejmują też należności sporne, co do których trwa uzgadnianie sald lub które stanowią przedmiot sporów sądowych. W odniesieniu do należności spornych dopiero ostateczne uzgodnienie salda lub prawomocny wyrok sądowy rozstrzygną, czy i w jakiej wysokości są one zasadne.