Z dawnego Krakowa

Lektura starych kalendarzy jest nie tylko czynnością bardzo przyjemną, ale przede wszystkim pouczającą. Znaleźć w nich można masę ciekawych informacji, których na próżno szukalibyśmy w poważnych publikacjach naukowych. Kalendarze są niezastąpionym źródłem wiedzy o tak zwanym „życiu codziennym” naszych przodków.

Michał Kozioł

Ostatnio ukazał się „Rocznik Biblioteki Kraków 2018”. Jest to już druga edycja tego wydawnictwa. Jak czytamy w przedmowie autorstwa dr. Stanisława Dziedzica, dyrektora Biblioteki Kraków, „»Rocznik« miał łączyć teksty, wobec których stawiane byłyby wymogi warsztatu i naukowej dyscypliny, materiały merytorycznie związane z profilem szeroko pojętej działalności bibliotecznej, w tym oczywiście prezentujące różne aspekty działalności Biblioteki Kraków, wreszcie tak zwane miscellanea”.

Michał Kozioł

Czwartek 2 marca 1911 r. jest niewątpliwie jedną z przełomowych dat w dziejach Krakowa. Tego dnia krakowianom, a przede wszystkim krakowiankom, objawił się „ostatni krzyk mody”, czyli jupe culotte. Stało się to za sprawą pana Leona Grabowskiego, właściciela magazynu konfekcji damskiej.

Michał Kozioł

Zwierzyniec i Półwsie Zwierzynieckie to dwie najbardziej obrosłe legendami dzielnice Krakowa. Zwierzynieckich andrusów oraz agarów rozsławili liczni pisarze i publicyści, m.in. Konstanty Krumłowski, Jerzy Harasymowicz, a także Mieczysław Czuma. Temat więc nie jest nowy, ale chyba warto przypomnieć kilka epizodów z przeszłości tych dwóch sławnych przedmieść.

Michał Kozioł

W zasobach krakowskiego Archiwum Narodowego znajdują się między innymi dokumenty pozostałe po dochodzeniu prowadzonym w sprawie „szkoły terrorystów”, jaka rzekomo miała funkcjonować pod Wawelem w latach poprzedzających I wojnę światową. Śledztwo to prowadzone było na polecenie Wiednia, a jego bezpośrednią przyczynę stanowiły wystąpienia rosyjskiej ambasady.

Michał Kozioł

Początek roku 1919 obfitował w ważne wydarzenia. 26 stycznia odbyły się pierwsze w niepodległej Polsce wybory sejmowe. Toczyły się walki z Czechami i Ukraińcami. Pod koniec grudnia wybuchło powstanie wielkopolskie. Wszystkie te wydarzenia działy się jednak dość daleko, a Kraków od początku listopada poprzedniego roku cieszył się bezpieczeństwem i wolnością.

Michał Kozioł

„Tegoroczne święta Bożego Narodzenia obchodzono w Krakowie wśród znacznie weselszego nastroju aniżeli w poprzednich czterech latach wojennych, kiedy jeszcze nie byliśmy pewni naszego przyszłego losu” – donosiła „Nowa Reforma” w piątek 27 grudnia 1918 r.

Michał Kozioł

Chyba o żadnej polskiej sztuce teatralnej nie napisano tylu rozpraw, ile powstało na temat „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. O samym weselu Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny pisano też bardzo dużo. Nie brakuje także relacji o poprzedzającej sławne wesele ceremonii ślubnej, która – jak – wiadomo ­­ odbyła się w kościele Mariackim. Związek pobłogosławił świątobliwy staruszek kapucyn ojciec Wacław.

Michał Kozioł

26 listopada 1898 r. w funkcjonującym od kilku lat krakowskim Teatrze Miejskim wystawiono trzy jednoaktówki. Były to: „Warszawianka, pieśń z roku 1831”, „Wspomnienie, obrazek dramatyczny” oraz „Noc w Belwederze, obrazek historyczny”.

Michał Kozioł

Decyzję o tym, jaki kształt będzie miała pierwsza w historii „uroczystości wyswobodzenia miasta spod jarzma austriackiego”, zapadła 26 października 1919 r. Tego dnia w krakowskim magistracie spotkał się komitet, na czele którego stanęli generał Józef Stiller oraz były legionista, artysta malarz Wincenty Wodzinowski.

Michał Kozioł