Rada Miasta zdecydowała - będzie in vitro dla mieszkańców Krakowa
Około 1200 par z Krakowa będzie miało możliwość skorzystać z procedury in vitro finansowanej z budżetu miasta. Rada Miasta przyjęła Gminny Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego dla mieszkańców Krakowa na lata 2021–2022.
- Metoda zapłodnienia pozaustrojowego jest w Polsce legalną procedurą medyczną, naukową metodą leczenia choroby niepłodności. Nie jest ona niestety refundowana przez państwo. Dzisiaj na skorzystanie z tego dobrodziejstwa nowoczesnej medycyny stać tylko część mieszkańców naszego miasta. Refundacja przez Kraków zabiegów in vitro ma pomóc osobom o średnich i niskich dochodach w skorzystaniu z możliwości zarezerwowanych dziś tylko dla osób o wyższym statusie majątkowym – mówi Dominik Jaśkowiec, przewodniczący Rady Miasta Krakowa, koordynator prac nad projektem uchwały.
Dla populacji Krakowa liczącej 771 069 mieszkańców (wg danych GUS za 2018 r.) wielkość niepłodnej populacji miasta szacuje się na 30 150 par, natomiast leczenia IVF/CSI (docytoplazmatyczna iniekcja plemnika) wymaga około 600 par rocznie.
W latach 2013-2016 osoby borykające się z niepłodnością mogły korzystać z Narodowego Programu Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego. Z ministerialnego programu skorzystało ponad 17 tys. par, a w jego efekcie na świat przyszło ponad 22 tys. dzieci. Program jednak nie jest kontynuowany, jedyną szansą na leczenie niepłodności metodą in vitro jest leczenie komercyjne, a wysokie koszty terapii sprawiają, że pozostaje ona niedostępna dla wielu par. Część samorządów przejęła odpowiedzialność i pomaga chorującym na niepłodność mieszkańcom. Programy polityki zdrowotnej finansujące leczenie niepłodności metodą in vitro realizowane są przez kilkanaście polskich miast oraz kilka województw, między innymi przez Poznań, Łódź, Warszawę, Gdańsk czy województwo mazowieckie.
To już kolejna próba
Rada Miasta Krakowa we wrześniu 2019 r. przyjęła Gminny Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2019–2020 dla mieszkańców miasta Krakowa. Uchwała ta w całości została unieważniona miesiąc później przez Wojewodę Małopolskiego. Powodem unieważnienia był brak dokumentów potwierdzających opracowanie i sporządzenie programu na podstawie map potrzeb zdrowotnych województwa małopolskiego oraz potrzeb zdrowotnych mieszkańców Krakowa. Program nie miał także opinii prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, co jest ustawowym warunkiem podjęcia uchwały w przedmiocie programu polityki zdrowotnej. Od chwili unieważnienia uchwały trwały prace nad przygotowaniem nowego programu spełniającego wymogi prawne.
– Dla krakowianek i krakowian dofinansowanie zabiegów in vitro to sprawa niezwykle ważna, co pokazało nam poparcie dla inicjatyw obywatelskich w tym zakresie. Walczyłam w ostatnich latach intensywnie o ten program. Jeszcze w Radzie Miasta wspólnie z Dominikiem Jaśkowcem pracowałam nad tą uchwałą i jest to dla mnie osobiście, jako dla kobiety, dla krakowianki, ważny moment. Mamy możliwość wsparcia osób dotkniętych niepłodnością, możemy dać wielu osobom szansę na szczęście, jakie daje rodzicielstwo. Jest tak wiele par, którym nie tylko można, ale trzeba pomóc – mówi Nina Gabryś, była radna Miasta Krakowa, a obecnie pełnomocniczka prezydenta ds. polityki równościowej – zaangażowana w działania zmierzające do wprowadzenia programu do budżetu Miasta Krakowa.
Warto wspomnieć, że to już czwarte podejście do in vitro w Krakowie. Przed podjęciem uchwały w tej sprawie przez Radę Miasta Krakowa w 2019 r., następnie unieważnionej przez Wojewodę Małopolskiego, były jeszcze dwie próby wprowadzenia programu do finansowania z budżetu miasta. Pierwszą podjęła radna Małgorzata Jantos w 2017 r., druga natomiast to obywatelski projekt uchwały w 2018 r. – oba projekty uchwał nie uzyskały aprobaty większości radnych.
Projekt spełnia wymagania
Gminny Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego dla mieszkańców Krakowa na lata 2021–2022 opracowany został na podstawie map potrzeb zdrowotnych województwa małopolskiego oraz potrzeb zdrowotnych mieszkańców Krakowa. Uzyskał także warunkowo pozytywną opinię prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, co oznacza, że przed rozpoczęciem realizacji programu należało wprowadzić w nim zmiany zgodnie z tą opinią. Konieczne zmiany zostały wprowadzone do programu
Podstawowym celem programu jest zapewnienie krakowskim parom dotkniętym niepłodnością wsparcia takiego, na jakie mogą liczyć inni mieszkańcy walczący z chorobami określonymi w Miejskim Programie Ochrony Zdrowia »Zdrowy Kraków 2019–2021«.
- Założenia merytoryczne projektu uchwały były opracowywane przez Martę Górną, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Leczenia Niepłodności i Wspierania Adopcji „Nasz Bocian”, od strony prawnej projekt opracowywał zespół radców prawnych. W prace zaangażowany był także Wydział Polityki Społecznej i Zdrowia Urzędu Miasta Krakowa, za to wsparcie ogromnie dziękuję. Jako przewodniczący Rady Miasta Krakowa koordynowałem te działania i formalnie zgłosiłem projekt uchwały pod obrady Rady Miasta Krakowa – wyjaśnia Dominik Jaśkowiec.
Każda para zakwalifikowana do programu będzie miała prawo do dofinansowania jednej, zindywidualizowanej procedury medycznie wspomaganej reprodukcji. Z programu skorzystać będą mogli mieszkańcy Krakowa, którzy spełnią dodatkowe kryteria, m.in. wiek kobiety musi mieścić się w przedziale 20-42 lata. Konieczne będzie także spełnienie określonych ustawą warunków podjęcia terapii metodą zapłodnienia pozaustrojowego. Miernikiem efektywności realizacji programu będzie ograniczenie zjawiska niezamierzonej bezdzietności wśród mieszkańców Krakowa poprzez prognozowany wzrost liczby narodzin o około 150 dzieci rocznie.
Całkowity maksymalny koszt realizacji programu w latach 2021–2022 wyniesie 5 850 000 zł, w tym: w 2021 r. – 2 925 000 zł, a w 2022 r. – 2 925 000 zł. Ze szczegółami programu można zapoznać się na stronie Biuletynu Informacji Publicznej www.bip.krakow.pl.
Gminny Program Leczenia Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego dla mieszkańców Krakowa na lata 2021–2022 zacznie obowiązywać po przyjęciu go przez Radę Miasta Krakowa. Przewodniczący RMK nie obawia się, że Wojewoda Małopolski unieważni uchwałę. - Taka decyzja nie miałaby żadnych podstaw prawnych, byłaby tylko polityczną manifestacją. Nadzór Wojewody dotyczy jedynie kryterium zgodności z prawem, nie zaś oceny merytorycznej podejmowanych uchwał. Nasz projekt spełnia wszelkie wymagania przewidziane przepisami prawa. To do kompetencji samorządu powiatu – a Kraków jest miastem na prawach powiatu – należy wdrażanie programów prozdrowotnych; takim programem jest program refundacji in vitro rozumiany jako naukowa procedura medyczna przeciwdziałająca chorobie bezpłodności. Jeżeli jednak Wojewoda unieważni uchwałę, odwołamy się od tej decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – mówi Dominik Jaśkowiec.
