Pionier adwentyzmu w Europie patronem skweru w Krakowie

W wydarzeniu wzięli udział: prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, pastor Ryszard Jankowski, przewodniczący Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w RP, pastor Marek Rakowski, sekretarz Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w RP i Małgorzata Jantos, przewodnicząca Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rady Miasta Krakowa.

Adwentyści obchodzą 100-lecie założenia zboru (parafii) w Krakowie

W tym roku krakowscy adwentyści obchodzą 100-lecie założenia zboru (parafii) w Krakowie, a patronat honorowy nad jubileuszem objęli pastor Ryszard Jankowski oraz prezydent Jacek Majchrowski.

– Cieszymy się, że już od ponad 100 lat Kościół Adwentystów Dnia Siódmego pielęgnuje w Krakowie protestanckie zwyczaje religijne i społeczne. Cieszę się też, że mamy możliwość spotkać się dzisiaj tak licznie, w kulminacyjnym dniu obchodów jubileuszu. Kraków to miasto otwarte, przyjazne dla wszystkich mieszkańców, a naszą siłą jest różnorodność i otwartość. Robimy co w naszej mocy, aby dobrze się czuły osoby o różnych światopoglądach, reprezentujące różne mniejszości, w tym także wyznaniowe – powiedział prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. I podkreślił, że krakowski zbór ma szczególne znaczenie nie tylko dla społeczności adwentystów, ale też dla wszystkich mieszkańców Krakowa. Tutaj znajdowały się – zwłaszcza po wojnie, jako w najmniej zniszczonym dużym mieście – liczne instytucje ważne dla Kościoła, jak choćby seminarium duchowne i wydawnictwo Znaki Czasu.

Po II wojnie światowej zagraniczni oficjele Kościoła adwentystycznego pracowali z władzami miasta Krakowa, aby ustalić tożsamość sierot i wdów z obozów koncentracyjnych, jak również przekazując im jedzenie i odzież. Społeczność adwentystyczna była także aktywna podczas stanu wojennego, przekazując mieszkańcom dary z zagranicy.

Kim był Michał Belina-Czechowski?

– Polska miała wielu wybitnych obywateli, którzy nie bali się zmian, byli wielkimi patriotami i nie bali się sprzeciwić powszechnie panującemu stanowi rzeczy. To choćby Mikołaj Kopernik, który poza niesamowitymi umiejętnościami wykazał się też godną podziwu odwagą. Podobną odwagę prezentował Michał Belina-Czechowski. Działał bezkompromisowo zarówno jako patriota, pierwszy europejski misjonarz nowej wówczas wspólnoty religijnej, jak również pionier ruchów abstynenckich – powiedział pastor Ryszard Jankowski, przewodniczący Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego.

– Przez swoje działania na rzecz kraju już nigdy nie mógł wrócić na ziemie polskie, co było jego największym marzeniem. Przypadające na ten rok stulecie krakowskiego zboru stało się pięknym pretekstem do symbolicznego powrotu Beliny-Czechowskiego do Krakowa – tłumaczy pastor Marek Rakowski, sekretarz Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, który wystąpił z wnioskiem o nazwanie skweru. Decyzję w tej sprawie podjęli radni podczas sesji Rady Miasta Krakowa 1 września br.

– Hasło naszych obchodów to „Adwentyści dla Krakowa. Od stu lat”. Jest nieprzypadkowe i zawiera wszystkie najważniejsze elementy jubileuszu: „adwentyści”, czyli ludzie, którzy oczekują przyjścia Jezusa. "Od stu lat" – bo tyle tutaj jesteśmy. I wreszcie „dla Krakowa”. Bo staramy się być dobrymi, przykładnymi obywatelami tego pięknego i ważnego dla nas miasta – powiedział pastor Ryszard Jankowski.

Kim są adwentyści?

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego to chrześcijańska wspólnota protestancka. Jako jedyne źródło wiary przyjmuje Pismo Święte, które promuje i popularyzuje. Adwentyści uczestniczyli w tłumaczeniu i przygotowaniu pierwszego ekumenicznego przekładu Biblii w Polsce. Wyznawcy Kościoła święcą sobotę (szabat), przyjmują chrzest w wieku dojrzałym, nie uznają kultu świętych. W Krakowie znajdują się dwa zbory: na ul. Lubelskiej 25 oraz na os. Teatralnym 24. Właśnie tam – niespełna 800 m od nowohuckiego kościoła – znajduje się skwer Michała Beliny-Czechowskiego.

Adwentyści dla Krakowa. Od stu lat

Krakowscy adwentyści znani są z działalności dobroczynnej. W latach 80. organizowali bezpłatne programy pomagające rzucić nałóg palenia, wzięło w nich udział 10 tys. krakowian, z których 80 proc. skutecznie rzuciło palenie. Od lat 90. angażują się w WOŚP i prowadzą lokalny oddział organizacji pożytku publicznego „Blisko Serca – Chrześcijańska Służba Charytatywna”, udzielając łącznej pomocy o wartości 115 mln zł. Suma wsparcia skierowanego dla mieszkańców Krakowa wyniosła ponad 390 tys. zł. W latach 2006-2014 z Bankiem Żywności rozdali 118 ton żywności mieszkańcom Nowej Huty.

Ciekawostki liczbowe i dalsze plany 100-lecia

Przez ostatnie 100 lat Kraków zamieszkiwało ok. 1,5 tys. przedstawicieli tej mniejszości wyznaniowej. Średni wiek chrztu adwentystów w Krakowie wynosi 33 lata. Kościół założyło w 1920 r. osiem kobiet. Na przestrzeni lat 58 proc. społeczności stanowiły kobiety. Najstarsze (dwie) dożyły 102 lat. Choć sobota 25 września stanowiła centralny punkt obchodów, to nie koniec świętowania jubileuszu. Wcześniej adwentyści zorganizowali nabożeństwo retro i zasadzili kilkaset krzewów przy ul. Piastowskiej. Planują jeszcze przygotowanie plenerowej wystawy „Biblia. Bestseller wszechczasów”, reklamowego tramwaju oraz dystrybucję 100 tys. egzemplarzy magazynu „Znaki Czasu”.

Edukacja dla wszystkich

Krakowscy adwentyści działają też na skalę międzynarodową – uczestnicząc w kampaniach społecznych sprzeciwiających się przemocy domowej czy zachęcających lokalnych przywódców do umożliwienia edukacji wszystkim dzieciom – bez względu na płeć, pochodzenie czy rasę. W ramach adwentystycznej Fundacji ADRA Polska lokalni wyznawcy sponsorują m.in. edukację dziewczynkom w Kenii i albinosom w Tanzanii oraz organizują zbiórki funduszy na tereny dotknięte katastrofami naturalnymi, wojnami i niepokojami społecznymi.

Kultura, nauka i przestrzeń publiczna

W krakowskiej parafii adwentystycznej istniały orkiestra, chór oraz zespoły muzyczne. Koncerty adwentystycznych twórców odbywały się m.in. w Filharmonii Krakowskiej, Radiu Kraków i krakowskich świątyniach. Organizowali w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy charytatywne koncerty pieśni religijnej. Adwentystka Lucyna Kapralska-Pitra, nauczycielka śpiewu w Krakowskim Konserwatorium im. W. Lutosławskiego, występuje w krakowskich parafiach katolickich, a wernisaż artystki Bogusławy Ochnio prezentowano w galerii Bronisława Chromego. Na Skwerze Praw Kobiet jedna z ławek zostanie nazwana imieniem Donaty Dąbrowskiej – adwentystki dnia siódmego, która za swoje odkrycia w dziedzinie chemii i farmakologii wygrała niedawny plebiscyt „Gazety Wyborczej”. Dąbrowska współuczestniczyła w wynalezieniu takich leków jak aviomarin i guajazyl. W ostatnich latach młodzi adwentyści działają w przestrzeni publicznej, m.in. w formie happeningów. Kościół adwentystyczny rokrocznie bierze udział w Nocy Świątyń organizowanej przez Fundację Polistrefa oraz organizuje swoje stoisko na Międzynarodowych Targach Książki w EXPO Kraków.

Notka biograficzna patrona skweru [pdf]