Celowane wsparcie, asystentura i dostępność

Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Osób z Niepełnosprawnościami, Bogdan Dąsal rozpoczął prezentację od wydarzenia niebędącego zupełną nowością, ale przerwaną kontynuacją. To powrót po pięciu latach na Rynek Główny Festiwalu Zaczarowanej Piosenki, ogólnopolskiego, kilkuetapowego konkursu dla uzdolnionych wokalnie osób z niepełnosprawnościami. Jego uczestnicy walczą o statuetki Zaczarowanego Ptaszka oraz stypendia artystyczne. Pełnomocnik podkreślił, że festiwal jest pięknym wprowadzeniem do czerwcowego „XXVI Tygodnia Osób Niepełnosprawnych Kocham Kraków z Wzajemnością - Regranting”, cyklicznego przedsięwzięcia integrującego i promującego osiągnięcia osób z niepełnosprawnościami w różnych dziedzinach życia. Według Bogdana Dąsala cały czerwiec będzie w Krakowie miesiącem, w którym tematyka niepełnosprawności będzie intensywnie obecna w przestrzeni miasta. Wszystko po to żeby „oswajać z niepełnosprawnością”.

Zupełnie nowym działaniem jest planowanie na 27 maja, podpisanie przez 32 instytucje kultury, realizujące swoje zadania w różnych obszarach kultury, dokumentu pn. „Krakowska sieć dostępności kultury”.  W każdej z tych instytucji kultury jest powołany koordynator ds. dostępności, który stara się  dostępność dla osób zabezpieczyć, udostępnić. Koordynatorzy ds. dostępności, powołani w każdej z tych instytucji, spotykali się oddolnie, poruszali szerokie spektrum zagadnień i szukali rozwiązań. W efekcie powstający dokument nadaje sieci bardziej sformalizowany charakter, co ułatwia współpracę z instytucjami miejskimi.

Nowością jest też bardziej celowany sposób kierowania wsparcia. W jego założeniach chodzi nie tylko o wsparcie osób indywidualnych, ale też kierowanie go do rodzin gdzie funkcjonuje osoba z niepełnosprawnością, w tym z dzieckiem. Zaczęły powstawać placówki, które w bardzo celowany sposób kierują swoją ofertę, np. „Integracyjne centrum rodziców z dzieckiem po 6. roku życia o specjalnych potrzebach rozwojowych”, „Klub Rodzica Dzieci do lat 3 o specjalnych potrzebach rozwojowych”, czy centra wsparcia dla niepełnosprawności ruchowej, wzrokowej, słuchowej.

Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Osób z Niepełnosprawnościami podkreślił również wysoką aktywność rad dzielnic w obszarze wspierania niepełnosprawnych mieszkańców. Warte odnotowania jest obligatoryjne przyjęcie przez każdą z XVIII dzielnic miasta dzielnicowego planu działań dla osób z niepełnosprawnościami i przeznaczenie na te działania 5 proc. środków z budżetów, będących w dyspozycji rad dzielnic. -To ewenement w skali kraju – mówi Bogdan Dąsal.

W dalszej części posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Senioralnej p.o. Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej, Równości i Zdrowia Beata Byszewska poinformowała o ogromnym zainteresowaniu programem Kraków dla Rodzin Karta N, który m.in. zapewnia bezpłatną komunikację, 50 proc. zniżki w instytucjach kultury i ulgi w przyjęciach do żłobków i przedszkoli. Korzysta już z niego ponad 8 tysięcy rodzin. Dyrektor Byszewska podkreśliła również dobrą współpracę z NGO-sami, na którą rocznie zabezpieczone środki w wysokości 10 mln zł są lokowane w różnych zadaniach. Dużym sukcesem jest program półkolonii letnich i zimowych, z budżetem 750 tys. zł. Kolejnymi inicjatywami są Krakowskie Centrum Aktywności Osób z niepełnosprawnościami (otwarte na Salwatorze, w planach centrum w Nowej Hucie), programy związane z opieką wytchnieniową (np. 14-dniowe turnusy dla osób z niepełnosprawnościami w Miejskim Centrum Opieki w Prokocimiu), czy program Asystent 85+. Dyrektor Barbara Byszewska poinformowała również członków komisji, że pilotażowa akcja świetlica interwencyjno-wytchnieniowa dla dzieci w wieku szkolnym oraz starszych ze sprzężonymi niepełnosprawnościami (ul. Dobczycka 20), której zadaniem jest zapewnienie wsparcia i pomocy w rozwoju w zakresie terapeutyczno-edukacyjnym, przerosła wszelkie oczekiwania i w planach jest powstanie kolejnej tego typu placówki. To samo dotyczy Krakowskiego Centrum Aktywności Osób z niepełnosprawnościami, które działa na Salwatorze. Trwają prace nad uruchomieniem takiego centrum w Nowej Hucie.

Bogdan Dąsal poinformował również o intensywnych pracach na szczeblu rządowym nad projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Według pełnomocnika wprowadzenie ustawy, przewidywane na wrzesień 2026 roku, radykalnie zmieni sytuację tych osób. Pełnomocnik zakomunikował również że ruszyły interwencyjne działania związane z problemem „więźniów 4.  piętra”. W 11 budynkach należących do Gminy Miejskiej Kraków została przeanalizowana możliwość zainstalowania wind. Bogdan Dąsal zwrócił jednak uwagę na przeszkody formalne, które związane są z zapisami w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i które mogą tworzyć trudności z wydawaniem zgód i pozwoleń. Dodatkowo problemem z montowaniem wind jest niechęć współlokatorów do takich inwestycji. Zatem problem „więźniów 4. piętra” jest zagadnieniem nie tylko technicznym, ale również prawnym i społecznym.

W trakcie dyskusji pojawił się temat problemów wynikających z procedurą wydawania orzeczeń o niepełnosprawności. Na wniosek radnej Alicji Szczepańskiej, przewodnicząca komisji Bogumiła Drabik, zaproponowała zorganizowanie wspólnego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Senioralnej z Komisją Zdrowia i Uzdrowiskową, gdyż temat ten jest niezwykle istotny dla obu komisji.