Zeroemisyjny Kraków
Wszyscy mamy świadomość wyzwań, jakie stawia przed nami globalne ocieplenie, które niesie za sobą długotrwałe zmiany klimatu. Z koniecznością ponoszenia konsekwencji tych zmian mierzymy się każdego dnia. Kryzys klimatyczny, jaki jest ich konsekwencją przejawia się coraz częściej obserwowanymi ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, które wywierają negatywny wpływ na samopoczucie mieszkańców i mogą wywołać długofalowe skutki zdrowotne.
Podjęcie przez Kraków ambitnego celu: osiągnięcia neutralności klimatycznej) ma sprawić, że za 20-30 lat (przy sprzyjającej polityce krajowej) stanie się on czystszym i bardziej przyjaznym miejscem do życia.
Projekt przyniesie miastu i jego mieszkańcom także wymierne korzyści gospodarcze: pośrednie i bezpośrednie, gdyż zakłada m.in. inwestycje w miejską infrastrukturę. Udział Krakowa w tym przedsięwzięciu może być dobrym przykładem dla innych miast.
Głębokie demonstracje - Zdrowe, czyste miasta
Co warto wiedzieć?
- W 2019 roku Kraków jako pierwsze miasto w Europie Środkowo – Wschodniej podjął ambitne i pionierskie wyzwanie: przystąpił do unikalnego, europejskiego programu
- Jego celem jest stworzenie nowej strategii transformacji, ukierunkowanej na uzyskanie neutralności klimatycznej (miasto zeroemisyjne), czyli ograniczeniu szkodliwej emisji gazów cieplarnianych do minimum.
- Program jest koordynowany i finansowany przez przez Climate-KIC z grantu Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii.
- Climate-KIC jest społecznością wiedzy i innowacji na rzecz klimatu, zrzeszającą przedsiębiorców, instytuty naukowe i badawcze, uczelnie a także samorządy i organizacje pozarządowe.
- Deep Demonstration angażuje społeczności lokalne, mieszkańców, działaczy samorządowych, organizacje czy instytucje a także przedsiębiorców, gromadząc je wokół wspólnego celu.
- Program jest obecnie realizowany przez dziesięć innowacyjnych i ambitnych miast. Obok Krakowa są to: Amsterdam, Edynburg, Kopenhaga, Leuven, Madryt, Mediolan, Malmo, Orlean i Wiedeń. Docelowo EIT Climate-KIC chce nawiązać współpracę z co najmniej 100 miastami.
- Kraków planuje długofalową współpracę z EIT Climate-KIC, w ramach 10-letniego partnerstwa
Projekt jest zgodny z przyjętą Strategią Rozwoju Krakowa 2030, która zakłada stworzenie Miasta przyjaznego do życia i koncentruje się na:
- poprawie jakości powietrza
- mobilności miejskiej (wydajny i ekologiczny system transportowy)
- efektywności energetycznej budynków
- jakości terenów zielonych i wzrostem ich dostępności
- świadomości ekologicznej/klimatycznej mieszkańców
- partycypacji społecznej (zaangażowania społecznego)
Dotychczasowy przebieg projektu
Od startu projektu zrealizowaliśmy wiele różnorodnych działań, które obejmowały kilka etapów; od konsultacji z mieszkańcami, aktywistami i organizacjami społecznymi, przez prace koncepcyjne i zbudowanie potencjału organizacyjnego UMK aż po zainicjowanie procesów partycypacyjnych (jak np. panel obywatelski) czy wdrożenie projektów pilotażowych (eksperymentów).
Do udziału w projekcie zaprosiliśmy uczelni, biznesu, organizacji pozarządowych, radnych miejskich, posiadających praktyczną wiedzę i odpowiednie doświadczenie w dziedzinach: planowania kapitału, zaangażowania i mobilizacji społeczności, przygotowania i strukturyzacji projektów, społeczno-gospodarczego uzasadnienia biznesowego i innowacji systemowych. Celem takiego działania była chęć spojrzenia na problem zeroemisyjności z różnych perspektyw, z uwzględnieniem potrzeb każdej grupy społecznej.
Miasto Kraków ma ambicję osiągnięcia neutralności klimatycznej tak szybko, jak to możliwe w ramach sprawiedliwej, efektywnej i społecznie akceptowalnej transformacji.
Więcej informacji o projekcie na stronie: Climate-KIC oraz na FB.
Czym są Deep Demonstrations?
Celem Deep Demonstrations (Głębokie demonstracje) jest wywołanie głębokich zmian systemowych w miastach, regionach i państwach, które mają doprowadzić do dekarbonizacji.*
Metoda Deep Demonstrations zakłada stworzenie portfolio nowatorskich rozwiązań, które wdrażane w miastach, regionach i państwach, wpływają na wiele obszarów jednocześnie. Opiera się na zidentyfikowaniu ambicji i intencji wprowadzenia zmian, mapowaniu systemów, tworzeniu portfolio rozwiązań i zarządzaniu procesem ich wdrażania.
Metodzie tej przyświeca idea zrównoważonego rozwoju*
Deep Demonstrations w Polsce
Do inicjatywy Deep Demonstrations przystąpiły jak dotąd (w 2019r.) dwa polskie miasta: Kraków i Rybnik.
Więcej na temat procesu Deep Demonstrations Just Transformation można przeczytać na stronie: Rybnik360.
*Dekarbonizacja to zastępowanie paliw kopalnych (węgiel, ropa, gaz) w procesie wytwarzania energii źródłami odnawialnymi (OZE).
Do takich źródeł zaliczamy m.in.: słońce, wiatr, wodę (rzeki, pływy i fale morskie), biogaz oraz biopłyny. Do energii odnawialnej zalicza się również ciepło pozyskane z ziemi (energia geotermalna), powietrza (energia aerotermalna) i wody (energia hydrotermalna).
*Zrównoważony rozwój realizuje się przez m.in.: ograniczanie zużywania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych, eliminowanie substancji niebezpiecznych i toksycznych, ograniczanie emisji zanieczyszczeń czy ochronę różnorodności biologicznej.