Białe święta a zmiany klimatu
Po ataku zimy, który dał się we znaki także mieszkańcom Krakowa, prognozy pogody wskazują na Gwiazdkę bez śniegu. Czy obraz białych świąt stanie się rzadkością? Zmiany klimatu mają wpływ na wzorce pogodowe przez cały rok, więc krótko mówiąc tak. Ale nie chowajmy jeszcze rękawiczek, bo jak przekonaliśmy się na własnej skórze, w połowie grudnia śnieg pokrył większą część Europy i Wielkiej Brytanii. Zima może dać nam o sobie jeszcze znać.
Jak zmiany klimatu wpłyną na prawdopodobieństwo białych świąt? Od początku rewolucji przemysłowej Ziemia ociepliła się o ok. 1,1°C. Bez radykalnych cięć emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. ociepli się o 3°C. Ostatnie osiem lat było najcieplejszymi w historii. ONZ ostrzega, że istniejące zobowiązania klimatyczne nie zapewniają wiarygodnej ścieżki zapobiegania dalszemu ociepleniu. Jak informują brytyjscy meteorolodzy, białe święta były znacznie częstsze w XVIII i XIX wieku.
W Alpach czy Skandynawii prawdopodobnie święta nadal będą białe, ale nie ma na to gwarancji. Naukowcy przewidują znaczący spadek opadów śniegu w Pirenejach w ciągu najbliższych 50 lat. Według badania z 2021 r. opublikowanego w czasopiśmie Hydrology and Earth System Sciences, liczba dni ze śniegiem w Alpach zmniejszy się o połowę do 2100 r., jeśli emisje gazów cieplarnianych pozostaną wysokie. W górach, na wysokości 2500 m będzie o 76 dni ze śniegiem mniej. Obszary położone poniżej 500 m odnotują tylko pięć dni ze śniegiem w roku. Można jeszcze zapobiec temu scenariuszowi – ograniczenie emisji zgodnie z porozumieniem paryskim pozwoliłoby zachować ponad 80 proc. śnieżnych dni w Alpach.
Tam gdzie temperatura jest zazwyczaj niższa – np. w Wielkiej Brytanii, części Francji, Włoch i Niemiec – prawdopodobieństwo opadów śniegu powoli maleje. Kiedy temperatura jest powyżej zera, zimowe opady występują w postaci deszczu. Według badań przeprowadzonych w 2020 r. śnieg może zniknąć z całej Wielkiej Brytanii do końca stulecia. Zimy będą cieplejsze, bardziej wilgotne.
W USA 64 proc. obszarów ma mniej szans na białe święta w porównaniu ze średnią z lat 1981-2010, ale 31 proc. więcej. Na niektórych obszarach zmiany klimatyczne zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia obfitych opadów śniegu. W cieplejszym klimacie jest więcej wilgoci w atmosferze, spada ona w postaci deszczu lub śniegu, zwiększając ryzyko powodzi a w niskiej temperaturze intensywnych zamieci śnieżnych. Zmiany klimatu będą zakłócać wzorce pogodowe w sposób jeszcze w pełni niewyjaśniony. Białe święta mogą stać się przeszłością w łagodniejszym klimacie a zimowe burze mogą być bardziej niebezpieczne.
Więcej na ten temat w języku angielskim można przeczytać na stronie euronews.com.
