Ustawa o zgromadzeniach publicznych wymaga zmian
Doświadczenia z organizowanych w Krakowie zgromadzeń publicznych pokazują, że czas na zmiany w ustawie. Wszystko po to, by zapewnić równocześnie demokratyczne prawo do zgromadzeń, komfort życia mieszkańców i spokój w przestrzeni publicznej.
Głównym tematem omawianym na posiedzeniu Komisji Praworządności była informacja w sprawie bezpieczeństwa imprez masowych i zgromadzeń publicznych w Krakowie w 2025 r. Bogdan Klimek, Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, poinformował radnych, że Kraków jest miastem, w którym rocznie zgłaszanych jest ponad 2400 zgromadzeń publicznych. Zasady organizowania, odbywania oraz rozwiązywania zgromadzeń w Polsce regulują przepisy Ustawy o zgromadzeniach publicznych, której celem jest zapewnienie równowagi między prawem do swobodnego zgromadzania się a potrzebą ochrony porządku publicznego.
Samo zgromadzenie jest definiowane jako zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni, które ma na celu wspólne wyrażenie stanowiska w sprawach publicznych. Dyrektor Klimek podkreślił, że ustawa ma wiele ograniczeń, które uniemożliwiają ingerencje służb porządkowych w takim zakresie, jakiego czasami oczekują obywatele. Zgromadzenia bowiem są często bardzo głośne (organizatorzy używają sprzętu nagłaśniającego, a w ustawie nie ma określonych ograniczeń natężenia dźwięku), odbywają się najczęściej w Krakowie na Rynku Głównym i w obszarze I obwodnicy (co wpływa negatywnie na komfort turystów i funkcjonowanie kawiarnianych ogródków) oraz budzą oburzenie mieszkańców jeśli chodzi np. o wchodzenie przez uczestników zgromadzeń na pomniki. Bogdan Klimek zaznaczył również, że każde zgromadzenie jest objęte opieką Policji, ale często można reagować dopiero po rozwiązaniu, albo zakończeniu zgromadzenia. I Zastępca Komendanta Miejskiego Policji w Krakowie podinspektor Łukasz Stankiewicz potwierdził, że każde zgromadzenie jest zabezpieczone przez minimum jeden 2-osobowy patrol (co daje rocznie liczbę minimum 4600 zaangażowanych policjantów). Komendant podkreślił, że zdecydowana większość zgromadzeń odbywa się w sposób pokojowy. Pewne problemy zdarzają się na zgromadzeniach pro- i antyukraińskich, gdzie czasami dochodzi do agresji słownych. Obydwaj prelegenci zdecydowanie stwierdzili, że konieczna jest nowelizacja ustawy o zgromadzeniach publicznych. Dyrektor Klimek poinformował radnych, że przygotowywana jest propozycja do Rzecznika Praw Obywatelskich, aby wprowadzić zmiany w ustawie z sugestią poddania ich konsultacjom społecznym.
Kolejnym punktem poruszanym na Komisji Praworządności był temat imprez masowych. Corocznie w Krakowie odbywa się ok 250 imprez masowych (do końca 2025 roku będzie to podobna liczba), a opinię przed ich zorganizowaniem muszą wydać cztery instytucje: Policja, Straż Pożarna, Sanepid i Pogotowie Ratunkowe. Dopiero na podstawie opinii wydanych przez te instytucje jest wydawana zgoda na zorganizowanie imprezy. Jak podkreślił Dyrektor Klimek, masowe imprezy odbywają się bez większych zakłóceń. Często zorganizowanie takiej imprezy jest poprzedzone analizą, co w przypadku np. meczów piłkarskich ma zminimalizować ryzyko zakłóceń. Bogdan Klimek poinformował radnych, że pomimo, iż główny ciężar takich imprez spoczywa na firmach ochroniarskich, to Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego wysyła uwagi i sugestie do prezesów klubów piłkarskich przed każdym wydarzeniem. Imprezy masowe w zakresie ochrony przeciwpożarowej obsługuje Straż Pożarna, a Straż Miejska zajmuje się zewnętrznym obszarem wokół imprez masowych, dbając np. o prawidłowe parkowanie wokół stadionów czy Tauron Areny.