Projekt Atelier
Projekt Atelier to inicjatywa mająca na celu stworzenie wizji Krakowa jako miasta neutralnego klimatycznie, z Centrum Innowacji Atelier. Będzie ono ośrodkiem współpracy mieszkańców, grup nieformalnych, wspólnot energetycznych czy aktywistów miejskich z ekspertami. Projekt będzie wspierał rozwój Dystryktów Dodatnich Energetycznie.
- Projekt ATELIER (AmsTErdam and BiLbao cItizen drivEn smaRt cities) rozpoczął się od rozwoju Dystryktów Dodatnich Energetycznie w dwóch miastach wiodących – Amsterdamie (Niderlandy) i Bilbao (Hiszpania), łącząc przy tym 30 partnerów z 11 europejskich krajów, w tym Miasto Kraków.
- Gmina Miejska Kraków do projektu przystąpiła w listopadzie 2019.
- Projekt jest finansowany przez Komisję Europejską w ramach programu Horyzont 2020 i koordynowany przez miasto Amsterdam.
- ATELIER ma pokazać innowacyjne rozwiązania wdrożone w Amsterdamie i Bilbao, które dzięki integracji inteligentnej mobilności i technologii z budynkami pozwalają na wytworzenie większej ilości energii niż same zużywają.
- Miasta uczestniczące w projekcie, w tym także Kraków, będą korzystać ze sprawdzonych i skutecznych rozwiązań i wdrażać je u siebie.
- Jednym z kluczowych zadań projektu jest utworzenie i replikacja w ośmiu europejskich miastach Dystryktów Dodatnich Energetycznie (Positive Energy Districts – PED*).
*PED to obszary składające się z kilku budynków o różnym przeznaczeniu, w których zachowany jest dodatni bilans energetyczny. W takim budynku w ciągu roku więcej energii jest wytwarzanej niż zużywanej.
Aby dowiedzieć się więcej na temat realizacji projektu Atelier w Amsterdamie obejrzyj film (w jęz. Angielskim):
Warto wiedzieć
W Buiksloterham, jednej z dzielnic Amsterdamu, powstaje Dystrykt Dodatni Energetycznie. Na tym obszarze do drugiej połowy XX wieku rozwijał się prężnie przemysł ciężki, pozostawiając ogromne, zanieczyszczone obszary poprzemysłowe oraz nadbrzeżne. Teraz przekształca się on w zrównoważone miejsce do życia oraz pracy.
W Buiksloterham powstało niezwykłe, pływające osiedle Schoonschip. To kompleks 46 domów położonych na wodzie, które korzystają z odnawialnych źródeł energii – są wyposażone w pompy ciepła i panele fotowoltaiczne. Gospodarstwa posiadają także systemy magazynowania energii. Są podłączone do wspólnej, inteligentnej sieci, umożliwiającej wymianę energii w obrębie całego osiedla. Zadbano również o racjonalną gospodarkę ściekową - woda z kanalizacji jest transportowana do pobliskiej biooczyszczalni. Ponadto, wszystkie domy mają zielone dachy.
Schoonschip to nie tylko domy położone na wodzie. To przede wszystkim społeczność, która współpracuje i wzajemnie się inspiruje, by prowadzić bardziej zrównoważony tryb życia. Mieszkańcy organizują wspólne zakupy, uprawiają zioła i inne rośliny, zrezygnowali ze swoich samochodów na rzecz car-sharingu, używają także elektrycznych rowerów i skuterów. W Schoonschip działa spółdzielnia, prowadzona przez mieszkańców. Współpracują oni z innowacyjnymi firmami, organizują inicjatywy na temat zrównoważonego rozwoju i dzielą się swoimi doświadczeniami.
W Buiksloterham znalazło się również miejsce na przestrzeń do pracy i aktywności twórczej – de Ceuvel. W dawnej stoczni wykorzystano łodzie na cele mieszkalne, które zostały zmodernizowane z użyciem materiałów z recyklingu. Stały się one idealnym miejscem dla biur i pracowni. W tym parku biurowym, oprócz miejsc pracy, są również instytucje kulturalne, hotel oraz kawiarnia.
Kompleks De Ceuvel wyposażony jest w ponad 150 paneli fotowoltaicznych, wytwarzających około 36 MWh energii rocznie. Każdy z obiektów jest częścią mikrosieci, pozwalającej na wymianę między nimi energii. Za wytworzoną energię odnawialną, członkowie społeczności otrzymują Jouliettes – wirtualną walutę, która może być zamieniona na tokeny. Takimi wirtualnymi żetonami można płacić za zakupy w miejscowej kawiarni.
Każdy budynek w de Ceuvel wyposażony jest w pompę ciepła oraz toaletę kompostową. Ścieki z kuchni przepuszczane są przez filtry helofitowe zbudowane ze żwiru, piasku i muszli oraz warstwy roślin pochłaniających materię organiczną taką jak azot i fosfor. Cały teren pokrywają rośliny fitoremediujące zanieczyszczoną glebę. Znalazło się tu również miejsce dla szklarni, która dostarcza warzywa i zioła przy użyciu zamkniętego systemu akwaponicznego, wykorzystującego symbiozę między roślinami i rybami. Odpady z procesu trawienia ryb są rozkładane na składniki odżywcze niezbędne dla roślin, a same rośliny są naturalnym filtrem wody, w której żyją ryby.