Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (Kościół Mariacki)
Położony przy wschodnim narożniku Rynku Głównego. Najstarszy romański powstał w 1 połowie XIII w. Obecny gotycki kościół ukształtował się w XIV w.; w 1 połowie XV w. dobudowano boczne kaplice. Tę okazałą trójnawową bazylikę wieńczą dwie wieże; wyższa zwieńczona jest pięknym gotyckim hełmem (XV w.) z barokową koroną. Pełniła rolę strażnicy miejskiej i z niej rozlega się co godzinę hejnał mariacki - muzyczny symbol Krakowa.
Najcenniejszym zabytkiem kościoła jest słynny ołtarz Wita Stwosza wykonany w latach 1477-89, ufundowany przez patrycjat i mieszczaństwo krakowskie. To znakomite dzieło stanowi najdoskonalszą artystycznie, zachowaną w Europie późnogotycką nastawą ołtarzową typu szafiastego. Oglądamy życie Marii i Chrystusa - ogromny wybór scen z 200 postaciami, wszystkie rzeźbione w drzewie lipowym, polichromowane i złocone.
W oknach prezbiterium zachowały się unikatowe witraże z XIV w. Wnętrze kościoła zdobi polichromia (1889-91) wykonana m.in. przez Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego, według projektu Jana Matejki. Zwracają uwagę okazałe stalle (XVII w.) z rzeźbionymi scenami z Nowego Testamentu w zapleckach, radzieckie i ławnicze rodziny Fogelwederów oraz syndykowskie. Bogato zdobione ołtarze , głównie barokowe, stoją w nawie i kaplicach bocznych. Wypełniają je cenne obrazy m.in. Giovanni Pittoniego, Szymona Czechowicza, Dominika Estreichera. Obok kamiennego krucyfiksu Stwosza znajduje się wytworne renesansowe cyborium - dzieło włoskiego artysty - Jana Marii Padovana. Wśród licznych pomników i epitafiów krakowskich mieszczan wyróżniają się: brązowe płyty Salomonów i Bonerów (XVI w.) oraz manierystyczne nagrobki Montelupich i Cellarich.
Strona Bazyliki Mariackiej: www.bazylika-mariacka.krakow.pl