Edukacja
Edukacja to kluczowy aspekt naszego życia. W krakowskich szkołach uczy się ponad 100 tys. dzieci i młodzieży. Chcę, aby każda krakowska szkoła była miejscem bezpiecznym, przyjaznym i otwartym na wyzwania współczesności oraz przyszłości. Rola prezydenta Krakowa jest szczególna – to właśnie prezydent odpowiada za prowadzenie ponad 300 jednostek edukacyjnych w Krakowie. Wśród nich są przedszkola i szkoły – od podstawówek po licea, technika i szkoły branżowe. To także młodzieżowe domy kultury i poradnie psychologiczno-pedagogiczne – kluczowe instytucje dla rozwoju umiejętności młodych ludzi, a także wsparcia psychologicznego uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Zrobię wszystko, aby działały jeszcze skuteczniej i docierały do każdego, kto potrzebuje pomocy.

Wsparcie rozwoju wiedzy i pasji wśród uczniów
Szkoła to nie tylko miejsce do zdobywania wiedzy, ani tym bardziej „zakuwania” i zdawania egzaminów. Naszym priorytetem będzie wspieranie uzdolnionych uczniów, ale także tych, którzy poza zdobywaniem wysokich stopni i wygrywaniem olimpiad, rozwijają swoje pasje. We współpracy z krakowskimi nauczycielami będziemy wspierać organizowanie dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, rozwijać ofertę młodzieżowych domów kultury, a także stawiać na edukację w plenerze. Dlaczego? Bo wiele zajęć można śmiało prowadzić w inny sposób. Zajęcia historii podczas spaceru po Starym Mieście? Brzmi jak świetny plan!
Stopień realizacji zadania
Rozwijany jest Krakowski Program Wspierania Uzdolnionych Uczniów. Szkoły, przedszkola, młodzieżowe domy kultury organizują zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne, konkursy, doradztwo zawodowe, realizują projekty międzysektorowe we współpracy z miejskimi jednostkami oraz NGO. Większe otwarcie na tego typu inicjatywy będzie możliwe dzięki przekształceniu Wydziału Edukacji w Wydział Edukacji i Projektów Edukacyjnych.
Stworzymy kompendium dobrych praktyk
Przedszkola i szkoły w Krakowie realizują wiele wspaniałych projektów. Zazwyczaj wiedza na ich temat nie wykracza jednak poza mury szkoły. Stąd tak duża potrzeba wzajemnej inspiracji. W ramach dialogu z nauczycielami, rodzicami i uczniami proponujemy stworzenie bazy dobrych praktyk pokazujących najlepsze przykłady prowadzenia zajęć szkolnych i realizacji innowacyjnych działań pozalekcyjnych. Będziemy stawiać też na sieciowanie nauczycieli, aby mogli wymieniać się doświadczeniami i wspólnie realizować międzyszkolne projekty.
Stopień realizacji zadania
Przedszkola, szkoły i placówki realizują wiele projektów, dzięki którym powstają dobre praktyki, pożyteczne, sprawdzone rozwiązania organizacyjne i dydaktyczne. Aby je upowszechniać, miasto wspiera sieciowanie szkół i nauczycieli – m.in. poprzez cykliczne spotkania i debaty z udziałem dyrektorów, nauczycieli, uczniów i rodziców, realizowane we współpracy z uczelniami wyższymi i instytucjami kultury.
Szkoły techniczne chlubą Krakowa
Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, jakie możliwości daje nauka w technikach i szkołach branżowych. Mimo to „branżówki” wciąż są dla wielu uczniów ostatecznością. Tak nie powinno być. Chcemy wzmacniać poziom nauczania w tych szkołach i promować je jako miejsca, gdzie można nie tylko zdobywać wiedzę i rozwijać swoją pasję, ale też otrzymać konkretny i pożądany przez pracodawców zawód.
Stopień realizacji zadania
Popularyzacji kształcenia zawodowego służy m.in. organizowany co roku w okresie rekrutacji Krakowski Tydzień Zawodowców, a także targi szkół branżowych i technicznych. Miasto wspiera stały transfer wiedzy i umiejętności między szkołami a ich otoczeniem społeczno-gospodarczym: pracodawcami, firmami, organizacjami przedsiębiorców, uczelniami wyższymi, praktykami, ekspertami.
Współpraca z trzecim sektorem
Lata rządów PiS to czas ogromnych trudności we współpracy szkół z organizacjami pozarządowymi, a przecież wśród lokalnych NGO-sów jest wiele niezwykle doświadczonych i merytorycznych organizacji. Mogą i powinny one wzbogacać edukację formalną w naszym mieście. Z tego powodu dzięki bliskiej współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej, Kuratorium Oświaty w Krakowie oraz dyrektorami, nauczycielami, rodzicami i uczniami z krakowskich szkół na nowo określimy warunki współpracy z NGO.
Stopień realizacji zadania
Większy nacisk położony zostanie na współpracę z sektorem pozarządowym oraz przedsiębiorcami, tak aby szkoły mogły korzystać z merytorycznych, innowacyjnych propozycji, wzbogacających szkolne programy nauczania. Trwają prace nad pierwszymi porozumieniami szkół i NGO.
Ekspercki plan na edukację
Oświata to niezwykle wrażliwa dziedzina naszego życia. Nikt jednak nie zna lepiej procesu edukacji i aktualnych wyzwań niż dyrektorzy szkół, nauczyciele oraz bezpośredni uczestnicy tego procesu – uczniowie i ich rodzice. Z tego powodu powołamy zespoły eksperckie działające przy prezydencie, które będą współdecydować o kształcie polityki oświatowej miasta. Ta współpraca musi być ścisła!
Stopień realizacji zadania
Przy prezydencie miasta działają zespoły doradcze skupiające dyrektorów różnych typów szkół i placówek. Zajmują się m.in. opiniowaniem projektów prawa oświatowego, zgłaszają własne pomysły, wspierają dyrektorów we wdrażaniu polityki oświatowej tworzonej na poziomie państwa i samorządu. Ten kierunek zostanie wzmocniony, tak by głos ekspertów miał realny wpływ na kształt krakowskiej edukacji.
Powołamy Miejskiego Rzecznika Praw Ucznia
Podstawowym zadaniem rzecznika będzie troska o przestrzeganie praw i obowiązków ucznia, zapewnienie podmiotowego traktowania uczniów w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz rozwiązywania konfliktów na płaszczyźnie uczeń-nauczyciel. Rzecznik będzie mógł interweniować nie tylko w przypadku indywidualnego dziecka, ale także całego zespołu – grupy uczniów czy całej klasy.
Stopień realizacji zadania
Krakowska Rzeczniczka Praw Ucznia i Dialogu Szkolnego rozpoczęła pracę w styczniu 2025 r.
Stworzymy program przywracania stołówek szkolnych
Opracujemy program dofinansowania posiłków dla dzieci i młodzieży. Nowoczesne stołówki szkolne będą gwarantować dzieciom smaczne i zdrowe posiłki. Stołówki będą organizowane w taki sposób, aby zapewnić dzieciom możliwość dokonania wyboru tego, co nakładają na swój talerz. Produkty będą pochodzić od lokalnych rolników. Takie rozwiązanie nie tylko skróci łańcuch dostaw, ale też będzie realnym wsparciem lokalnej produkcji.
Stopień realizacji zadania
Obecnie stołówki działają w szkołach podstawowych, które tworzą zespół razem z przedszkolem. W pozostałych szkołach gorące posiłki dostarczane są w formie cateringu lub przez ajentów. W przypadku uczniów o najmniejszych dochodach w rodzinie możliwe jest uzyskanie dofinansowania do posiłków. Trwają analizy finansowe i logistyczne szacujące skalę potrzeb.
Wprowadzimy lodówki dobra w każdej dzielnicy
Lodówki pełne dobra to inicjatywa pomagająca się dzielić nadmiarowym jedzeniem z osobami, które tego najbardziej potrzebują. W Polsce marnuje się rocznie około 9 milionów ton żywności. Powinniśmy podejmować wszelkie inicjatywy, które zmniejszą ten współczynnik. Prowadzenie edukacji najmłodszych w tym zakresie powinno stać się jednym z priorytetów miasta.
Stopień realizacji zadania
W mieście w czterech lokalizacjach funkcjonują „Lodówki pełne dobra” jako punkty nieodpłatnej dystrybucji produktów spożywczych. Zadanie realizuje Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Cztery kolejne lodówki zostaną uruchomione w II kwartale br. w dzielnicach IV (dwie lodówki), XII i XIII.
Zapewnimy dostęp do stomatologa oraz ortodonty uczniom krakowskich szkół
Dostępność ta wpłynie na poprawę jakości życia, edukację zdrowotną oraz będzie stanowić realne wsparcie dla rodzin o ograniczonych zasobach finansowych.
Stopień realizacji zadania
Jeżeli szkoła nie ma pomieszczenia przeznaczonego na gabinet stomatologiczny, dostęp do stomatologa jest realizowany w podmiotach leczniczych na podstawie porozumień i finansowany ze środków NFZ. Ponadto rozważane jest opracowanie programu polityki zdrowotnej w tym obszarze.
Przeprowadzimy audyt dostępności szkół dla osób z niepełnosprawnościami i zlikwidujemy bariery infrastrukturalne
Audyt dostępności szkół dla osób ze szczególnymi potrzebami jest niezbędny, aby zapewnić równy dostęp do edukacji wszystkim uczniom. Pozwala on zidentyfikować istniejące bariery architektoniczne i komunikacyjne, umożliwiając dostosowanie infrastruktury szkolnej oraz wprowadzenie niezbędnych wymagań służących zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Stopień realizacji zadania
W ramach modernizacji lub prac polegających na rozbudowie czy przebudowie obiektów szkolnych na bieżąco usuwane są bariery architektoniczne i komunikacyjne – w budynkach oraz w ich otoczeniu. Związane z tym prace znajdują się na liście rankingowej zadań inwestycyjnych na lata 2025–2031
Całościowy przegląd infrastruktury oświatowej pod kątem dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami usprawni identyfikację oraz zaspokajanie potrzeb w tym zakresie. Nad właściwym przebiegiem tych zadań czuwać będzie powołana w marcu 2025 r. przez Prezydenta Miasta Koordynatorka ds. dostępności w Gminie Miejskiej Kraków.
Rozszerzymy program edukacji wielokulturowej oraz wzmocnimy rolę asystentów wielokulturowych w krakowskich szkołach
Krakowskie szkoły są coraz bardziej wielokulturowe. Należy wzmacniać kompetencje nauczycieli, ale też uczniów i ich rodziców, do współpracy w coraz bardziej różnorodnym środowisku. Potrzebne jest także wzmocnienie pozycji asystentów międzykulturowych. Priorytetem będą rozmowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej na temat statusu zatrudnienia tych osób, które pomagają nie tylko dzieciom pochodzącym z innych krajów, ale wszystkim osobom tworzącym oblicze krakowskich szkół.
Stopień realizacji zadania
Kraków wyznacza standardy, jeśli chodzi o wspieranie edukacji uczniów z doświadczeniem migracji – autorski program szkoleń pn. Akademia Asystentów Międzykulturowych wystartował jeszcze przed agresją Rosji na Ukrainę, a po wybuchu wojny liczba asystentów międzykulturowych pracujących w krakowskich szkołach waha się – w zależności od zdiagnozowanych potrzeb – od 100 do 150.
W październiku 2024 roku uruchomione zostało Centrum Informacji Edukacyjnej dla Dzieci z Doświadczeniem Migracji. To miejsce, gdzie dzieci i ich rodzice mogą uzyskać kompleksową pomoc w adaptacji do nowych warunków oraz kompletną informację na temat usług edukacyjnych w Krakowie.